Hollanda'nın Bağdat Büyükelçisi: Irak petrole bağımlı, ekonomiyi çeşitlendirmeye çalışıyoruz

06-02-2025
Nwenar Fatih Ahmed
Etiketler Hollanda'nın Bağdat Büyükelçisi Hans Sandee Irak Petrol Ekonomi Kalkınmai Hollanda Nwenar Fatih Ahmed
A+ A-

Hollanda'nın Bağdat Büyükelçisi Hans Sandee, "Bölgede istikrarın sürmesi Irak ve Suriye'nin çıkarınadır" dedi.

Hans Sandee, Irak'ın petrole bağımlı olduğunu belirterek "Genel olarak Irak'ın sorunu, söylemek yerinde olur, petrol gelirlerine çok fazla bağımlı olmasıdır. Irak'ın genel bütçesinin yüzde 90'ından fazlası petrol gelirlerine dayanmaktadır” dedi.

Sandee, Irak'ın kalkınmasının önündeki sorunlar hakkında da "Hala aşırı bürokrasi var, gerekli şeffaflık yok. Bankacılık sektörü hala çok zayıf. Ayrıca genel altyapı iyileştirilebilecek düzeydedir” ifadelerini kullandı.

Büyükelçi Hans Sandee, Rûdaw muhabiri Nwenar Fatih'in sorularını cevapladı.

Rûdaw: Sayın Sandee, Rûdaw'a hoş geldiniz.

Hans Sandee: Çok teşekkür ederim.

Rûdaw: Çok teşekkürler. Hollanda'nın Irak'taki mevcut projeleri, biliyorum ki iklim değişikliği ve tarıma çok önem veriyorsunuz ve bu ülkenizin Irak'ta çok ilgilendiği sektörlerden biri. Şu anda ne yapıyorsunuz?

Hans Sandee: Evet, doğru, diğer konular arasında bu konulara önem veriyoruz ama işbirliğimiz bundan daha geniş. Güvenlik, göç ve diğer konularla ilgili ama ekonomi alanından bahsettiğimizde, öncelikle Irak'ın petrole bağımlılığını azaltmaya odaklanıyoruz, yani ekonomiyi çeşitlendirmeye önem veriyoruz. Bu da diğer şeyler arasında, özel sektörün geliştirilmesine önem vermekle yapılıyor.

Rûdaw: Irak'taki bu hedefinizin önündeki en önemli engeller nelerdir?

Hans Sandee: Irak'ın genel sorunu, söylemek yerinde olur, petrol gelirlerine çok fazla bağımlı olması. Sen benden daha iyi bilirsin ama Irak'ın genel bütçesinin yüzde 90'ından fazlası petrol gelirlerine dayanıyor. Bu yüzden Irak'ın gelecek için gerçekten ekonomisini çeşitlendirmesi gerekiyor.

Hollanda ve diğer düşünce ortağı ülkeler bu konuda Irak'a yardım ediyor ama açıkça söylüyorum, hala ele alınması gereken birçok engel var. Bu Irak'ın kendi sorunu ama Hollanda gibi ülkeleri de etkiliyor. Örneğin, hala aşırı bürokrasi var, gerekli şeffaflık yok. Bankacılık sektörü hala çok zayıf. Ayrıca genel altyapı iyileştirilebilecek düzeyde. Tekrar ediyorum ki hükümet hem Kürdistan Bölgesi'nde hem de Bağdat'ta gelişme yönünde çok çaba gösteriyor. Büyük ilerlemeler var ve ben bunun bizzat şahidiyim ama hala çok daha fazlası yapılabilir. Örneğin, Hollanda ekonominin geliştirilmesinde Irak'a yardım edebilir ki çeşitlendirme süreci daha sürdürülebilir ve hızlı olsun.

Rûdaw: Irak iklim değişikliğinden en çok etkilenen beş ülkeden biri. Bu konuda Irak hükümetine nasıl destek oluyorsunuz?

Hans Sandee: Bunu şirketler arasındaki işbirliği yoluyla yapıyoruz. Örneğin, tarım alanında, su kullanımını azaltmaya ve su yönetimine çok önem veriyoruz. Bunun için özel bir teknolojimiz var, su kullanımını yüzde 80 veya daha fazla azaltan damla sulama teknolojisi. Tarım alanında, ayrıca iklim değişikliğine karşı daha dirençli tohum ve ürünlerin üretimine önem veriyoruz. Bu da büyük yardım sağlıyor.

Ayrıca proje ve programlar konusunda, örneğin, üniversiteler aracılığıyla bilgi transferine önem veren bir programımız var ve ayrıca Iraklı öğrenci ve iş insanlarına özel eğitim programımız var.

Yaptığımız başka bir iş ise özel sektörün geliştirilmesi. Bunu da Irak'ın yeni ve gelişmiş şirketlerine yardım eden “Turuncu Köşe” programı aracılığıyla yapıyoruz. Ayrıca son zamanlarda yeni ve gelişmiş şirketler arasındaki finansal boşluğu dolduran “Turuncu Köşe Yenilik Fonu”nu kurduk.

Akademik alanda da çalışıyoruz. Hollanda tarımla tanınıyor ve Wageningen gibi çok öğrenci çeken ve Irak'la işbirliği yapan gelişmiş akademik merkezlerimiz var. Ayrıca yüksek düzeyde bir su yönetimi enstitüsü olan ve dünya çapında tanınan IHE Delft Enstitüsü de Irak'la işbirliği yapıyor.

Bunlar Irak'a yardım için yapabileceğimiz şeyler, kuşkusuz Kürdistan'a yardım için de ekonominin daha fazla çeşitlendirilmesi ve bu ekonominin iklime karşı daha dirençli olması (gerekiyor)…

Rûdaw: Güvenlik ve göç konusu… Suriye tüm dünya için endişe kaynağı. Bu konuda Irak hükümetiyle nasıl çalışıyorsunuz?

Hans Sandee: Yaptığımız şey, kuşkusuz Suriye'deki gelişmeleri yakından izlemek. Hollanda'nın Irak'la ilişki içinde olması da iyi. Irak, Suriye'nin doğrudan komşusudur. Tekrar ediyorum, ilişki kurmaları Irak ve Hollanda'nın çıkarınadır ama kuşkusuz bölgede istikrarın sürmesi Irak ve Suriye'nin çıkarınadır.

Özellikle Irak konusunda, kuşkusuz hala IŞİD’e Karşı Uluslararası Koalisyon'da aktif bir üyeyiz. Ama bildiğin gibi, Hollanda şu anda liderlik yapıyor. Teknik olarak, buna Irak'taki NATO'nun görev gücü komuta gemisi diyoruz. Bu şekilde Irak güvenlik güçlerine yardım ediyoruz, bu da doğrudan IŞİD’e Karşı Uluslararası Koalisyon'a katılımla oluyor.

IŞİD hala engel kuşkusuz, ayrıca güvenlik sektörü reformu açısından Irak ordusunu destekliyor ve yardım ediyoruz, sadece Irak ordusuna değil Irak polisine de.

Rûdaw: Sayın Sandee çok teşekkürler.

Sandee: Ben çok teşekkür ederim.

 

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli