فارووق مەلا مستەفا باسی كێشە ناوخۆییەكانی یەكێتی دەكات

فارووقی مەلا مستەفا، سەرۆكی ئەنجوومەنی بەڕێوەبردنی گرووپی كۆمپانیاكانی فارووق، لەم هەڤپەیڤینەدا باسی پێشنیازەكانی بۆ جەلال تاڵەبانی و لابردنی 80%ی سەركردەكانی حیزبەكەی، هەروەها پەیوەندیی سەردەمی منداڵی و سیاسی نێوان خۆی و  نەوشیروان مستەفا دەكات.

لەبارەی چالاكییە ئابوورییەكانیشی، ئاشكرایدەكات كە 16% ئاسیاسێڵیان بە قەتەرییەكان فرۆشتووە بە سەرووى یەك ملیار دۆلار، دەشڵێت، بە فرۆشتنی بەشێكی ئاسیاسێڵ، هوتێل و نەخۆشخانەیەك و چەند كارگەیەكی گەورە دروست دەكەم.

رووداو: ئێوە  لە دامەزراندنی پاڵاوگەیەكی پێشكەوتوو سەركەوتوو نەبوون، ئەوە چۆن بوو؟

فارووق مەلا مستەفا: ئەگەر مەبەستت پاڵاوگەی بازیانە، ئەوە دەبێت بەسەراحەت قسە بكەین، ئەو پرۆژەیە هی حكومەت بوو، بە كرێ درا بە دوو كۆمپانیا، یەكێكیان حیزبی و ئەوی دیكە ئەهلی بوو. پاڵاوگەی هەولێر هەیە و لە سلێمانیش ئەوەی بازیان. ئەوەی هەولێر پێشدەكەوێت و بەرهەمیشی پێشدەكەوێ، چونكە كەلوپەلی باشیان بۆ هێناوە. كاتی خۆی من بە برادەرانی سلێمانیم گوت پەیوەندی باشم لەگەڵ كۆمپانیا گەورەكانی دنیا هەیە و‌ دەتوانم خەڵك بهێنم و بیكەم بە هاوبەشی خۆم و پاڵاوگەكە گەورەتر بكەم و پێشیبخەم، ئەوەش بۆ یەكێتی نیشتمانی زۆر باش دەبوو، لە ماوەی ئەو ساڵەدا كاری زۆرم لەسەر كرد و ئۆفەری گەورەمان هێنا.

رووداو: لەكوێ؟

فاروق مەلا مستەفا: لە ئەمریكا و ئەوروپا.

رووداو: بڕیار بوو لەگەڵ چ كۆمپانیایەك ئیشەكە پێشبخەن؟

فارووق مەلا مستەفا: ئێمە شیڤرۆنمان هێنا كە یەكێكە لە گەورەترین كۆمپانیاكانی جیهان

رووداو: گوتت ئۆفەرێكی گەورەمان دایە حكومەت، دەكرێت بۆمان باس بكەن؟

فارووق مەلا مستەفا: بەڵێ عەرزێكی زۆر زۆر گەورەمان پێدان كە لەو قۆناغەدا خەرجكردنی ملیارێك و چوار سەد ملیۆن دۆلار بوو لە پرۆژەكەدا بۆ ئەوەی بەرهەم زیاد بكەین، ئیشەكەش بە ئاگاداری وەزارەتی سامانە سروشتییەكان و شەخسی وەزیر و قیادەی سلێمانی بوو، بەڵام دواجار نەیانهێشت ئێمە كارەكە بكەین و لەو نێوەشدا بڕێك پارەمان خەرجكردبوو.

رووداو: چەندتان خەرجكردبوو؟

فارووق مەلا مستەفا: نزیكەی 5 ملیۆن دۆلار.

رووداو: ئێستا ئیشی پاڵاوگەی بازیان سەركەوتووە وەك ئەوەی ئێوە پلانتان بۆ دانابوو؟

فارووق مەلا مستەفا: بە 10 ساڵی دیكە لەڕووی بەرهەم و كواڵیتییەوە وەك ئەوەی لێنایەت كە ئێمە دەمانكرد، چونكە ئەوە ئیشكردنە لە ئەرقام و بەرهەمهێنان و نرخ كە زۆر زەحمەتە بتوانن وای لێبكەن.

رووداو: ئێوە لەماوەی چەند ساڵدا ئەو پرۆژەتان تەواو دەكرد؟

فارووق مەلا مستەفا: لە ساڵێك و شەش مانگدا جێبەجێمان دەكرد.

رووداو: وەك خۆت لە كوالێتی بەرهەمی ئەو پاڵاوگەیە رازیت؟

فارووق مەلا مستەفا: نەخێر، ئەگەر ئێمە ئیشەكەمان بكردایە پێموایە ئەو پاڵاوگەیە بەنزین و سووتەمەنییەكانی دیكەی بەشی ئەم ناوچەیەی بە بەرزترین ستاندارد بەرهەم دەهێنا.

رووداو: بە راشكاوی وەڵاممان بدەنەوە، هۆی چی بوو لە ئێوەیان سەندەوەو دایان بە دوو كۆمپانیای حیزبی و ئەهلی؟

فارووق مەلا مستەفا: حەزیان نەكرد ئێمەی تێدابین.

رووداو: كێ حەزی نەكرد؟

فارووق مەلا مستەفا: ئەو دوو لایەنەی ئیشەكەیان بەدەستەوەیە.

رووداو: مەبەستت كێ و كێیە؟

فارووق مەلا مستەفا: كۆمپانیای نۆكانی یەكێتی و كۆمپانیای قەیوان.

رووداو: زانیمان كۆمپانیای نۆكان هی یەكێتی نیشتمانییە، ئەی قەیوان كۆمپانیایەكی ئەهلییە؟

فارووق مەلا مستەفا: قەیوان ئەهلیە، بەڵام تۆ بڵێ كێ لەگەڵ كێدایە و كێ لەگەڵ كێ نییە،‌ جا ئەوە هەندێكی خوا دەیزانێت و هەندێكی تۆ دەیزانی و هەندێكی دیكەی من دەیزانم.

رووداو: داوای قەرەبووتان نەكردەوە لەو دوو كۆمپانیایە كاتێك زیاتر لە 5 ملیۆن دۆلاریان پێ خەرج كردن و پرۆژەكەشیان نەدانێ؟

فارووق مەلا مستەفا: نەخێر داوامان نەكرد.

رووداو: بۆچی

فارووق مەلا مستەفا: چونكە دۆستایەتییەك هەبوو لەنێوانماندا بەتایبەت لەگەڵ یەكێتی و نۆكان،‌ نەمدەویست بكەوینە مەحكەمە و مەحكەمەكاری و ببین بە قسەی ئەو رۆژنامە و گۆڤارانەی لە خۆیانەوە بەرد هەڵدەدەن. وادەزانم دۆستایەتییەكە بمێنێتەوە باشترە.

رووداو: چەند پرۆژەتان لە دەرەوەی كوردستان هەیە؟

فارووق مەلا مستەفا: هیچ.

رووداو: چۆن؟

فارووق مەلا مستەفا: ئاسیاسێل مۆڵەتەكەی لەناو عێراقدایە و بنكەی سەرەكی لە سلێمانییە. لە ماوەی رابردوو بەشێكیمان فرۆشت بە كۆمپانیایەكی قەتەری بەناوی كیو تێل‌ كە ئێستا ناوەكەی گۆڕاوە. ئەوە وایكرد پارەی نەقدیم زۆر بێت، بەوەش توانیم سێ هوتێل و نەخۆشخانەیەك و چەند كارگەیەكی گەورە دروست بكەم. واتە نەچووم پارەكەم لە بانكێكی كەنەدی یان ئەمریكی دابنێم یان لە هەندێك شوێنی ئەوروپا ئەملاكی گەورەی پێبكڕم.

رووداو: یەعنی یەك دۆلاری ئەو پارەیەتان نەبردە دەرەوە؟

فارووق مەلا مستەفا: نەك نەمبردە دەرەوە، بەڵكو پارەی ئەو بەشەی بە قەتەرییەكانم فرۆشت، ئەو پارەیەشم هێنایە سلێمانی و كۆمەڵێك پرۆژەی ستراتیجی و گەورەم پێ دروستكرد.

رووداو: چەندی ئاسیا سێڵتان فرۆشت و بەچەند؟

فارووق مەلا مستەفا: 16%ی ئاسیاسێڵمان بە قەتەرییەكان فرۆشت بە سەروو یەك ملیار دۆلار، بەو ملیارە دۆلارەش كارگەی ئەلەمنیۆمی پێ دروستدەكەم كە لە تەواوبووندایە. هەروەها كارگەی ئاسن، چیمەنتۆ، خەستەخانە و ئەو سێ هوتێلەی پێ دروستدەكەم.

رووداو: زوو زوو سەردانی بەریتانیا دەكەن، لەوێ هیچ خانوویەكت نەكڕیوە؟

فارووق مەلا مستەفا: نەخێر. لەوێ لە هوتێل دەمێنمەوە.

 رووداو: دەڵێن ئێوە پەیوەندی باشتان لەگەڵ فەرمانبەرەكانتان هەیە و بێ ئەوەی مەوعیدیان هەبێت دەتوانن تۆ ببینن، ئەوە بۆ ئەوەیە بەڕێوەبەرەكانت بترسێنی بە فەرمانبەرەكانت؟

فارووق مەلا مستەفا: نەخێر بۆ ئەوە نییە. ناسین و خۆشەویستی فەرمانبەر و تێكەڵبوونیان لە خۆشی و ناخۆشیدا، پەیوەندی بە سروشتی ئینسانەوە هەیە.‌ من هەموو خەڵكم خۆشدەوێت و رقم لە كەس نییە. لەم دنیایەدا تەنیا لەگەڵ 2 تا 3 كەس قسەم نییە،‌ بەڵام رقیشم لێیان نییە.‌

رووداو: ئەو كەسانە بازرگان و سەرمایەدارن؟

فارووق مەلا مستەفا: نەخێر ئەوە پەیوەندی بە بازرگانییەوە نییە.

رووداو: چۆن مامەڵە دەكەیت لەگەڵ فەرمانبەرەكانت كە چەند هەزار كەسێكن؟

فارووق مەلا مستەفا: پەیوەندیم زۆر خۆشە لەگەڵیان. تۆ ئەگەر پەیوەندیت لەگەڵ فەرمانبەرەكەت كە هەمیشە لەگەڵیدای چاك نەبێ، چۆن دەبێت. من بە سروشتی خۆم رقم لە تڕوتۆپ و لووتبەرزییە.‌ كابرایەكم دەمناسن كە زیاد لە پێویست متەوازیعم.. خاكی بوون و تەوازوع سیفەتێكی زۆر باشە.

خەڵكێكی زۆر، 10 ساڵ تا 25 ساڵ لەگەڵ مندا ئیشیان كردووە و ماونەتەوە لەگەڵم، ئەوە بە تەمسیل ناكرێت، دەبێت تۆ سروشتت وابێت و رێز و خۆشەویستیت هەبێت بۆیان، ئەوەی گرنگە ئەوەیە كە دەبێت خۆشەویستیەكەت‌ زیاتر بێت لەو ‌پارەیەی دەیاندەیتێ. پاشان‌ دەبێت پارە بەشی ئەوانیشی لێبدەیت و ئاگات لە خۆشی و ناخۆشییان بێت، دوای هەموو ئەوانە دەبیتە بەڕێوەبەرێكی باش و سەركەوتوو، كە بەڕێوەبەرێكی سەركەوتووش بوویت دەبیتە خاوەنی پرۆژەی سەركەوتوو، دوای ئەوانیش خۆشەویستی خەڵكی بەدەستدێنی.

رووداو: دەڵێن بیمەی تەندروستی كارمەندەكانیشتان كردووە بە سیستەم، ئەوە چۆنە؟  

فارووق مەلا مستەفا: ئێمە زەمانی تەندروستیمان هەیە بۆ ئاسیاسێڵ و شەریكەی تەئمینیشمان دروستكردووە، بەوەش رەبتێك دروست دەبێت لە نێوان بیمەی تەندروستی و كارمەندەكان. ئێمە یارمەتی خەڵكێكی زۆر دەدەین كە دەچن بۆ چارەسەری نەخۆشییەكانیان لە دەرەوەی وڵات، بەشێكی ئاسیاسێڵ و بەشێكی دیكەی فارووق گرووپ ئەو كارە دەكەن و زۆربەی جاریش شەخسی خۆم ئەو كارە دەكەم و هیچ پەیوەندی بە كۆمپانیاكانەوە نییە. هەر ئەوە یەكێكە لەو هۆكارانەی كە ئەو نەخۆشخانە پێشكەوتووەم‌ بە ستانداردی جیهانی دروستكرد. ئەو نەخۆشخانەیە یارمەتیدەرێكی زۆری سیستەمی بیمەی تەندوستی دەبێت لای ئێمە.

رووداو: بابچینە سەر بابەتی سیاسی، دواكەوتنی پێكهێنانی حكومەت چ كاریگەرییەكی لەسەرتان هەیە؟

فارووق مەلا مستەفا: ئەوە كاریگەری لەسەر هەموو كۆمەڵگە هەیە.‌ بە نیسبەت ئێمەوە كاریگەی ئەوتۆی نییە، بەڵام خەڵكێكی زۆر دەبینی تووشی دڵەڕاوكێ بوون و ئێمەش لەناو ئەم كۆمەڵگایە دەژین، چاومان لەوەیە پەرلەمان بكەوێتە كار و حكومەت بەشێوەیەكی باشتر لەجاران دابمەزرێت و خەڵكی بە توانای تێدا بێت، دووربێت لە گەندەڵی كە ئێستا هەموویان باسی دەكەن.

رووداو: چەند ساڵێكە رۆژ لە دوای رۆژ یەكێتی بەرەو لاوازبوون دەچێت، بەڕای تۆ هۆیەكەی چییە؟

فارووق مەلا مستەفا: یەكێتی بوو بە دوو كەرتەوە، كەرتێكی گۆڕانە و كەرتێكی یەكێتیە، راستیەكە ئەوەیە.‌

رووداو: كەرتی یەكێتی لە هەڵبژاردن ‌دەنگی زۆر كەمی بەدەستهێنا، بەڵام كەرتەكەی گۆڕان دەنگی زۆری هێنا، تۆ بەو سیفەتەی دۆستی بەڕێز تاڵەبانیت، ئەوە چۆن لێكدەدەیتەوە؟

فارووق مەلا مستەفا: لەگەڵ مام جەلال زیاتر لە هەموو یەكێتی دۆستایەتیم هەیە و بە شانازییەوە دەیڵێم لە ساڵی 1968وە لە حیزبێكیشدا لەگەڵ مام جەلال نەبووم، بەڵام پەیوەندییەكی سیاسیمان هەر هەبووە، ئەوەش جۆرێكە لەو پەیو‌ەندییە سیاسییە جوانەی كە ئەگەر هەموو كەسێك وابێت و گوێ نەدات بە جیاوازی مەبدەئی سیاسی، وڵات بەرەو پێشەوە دەڕوات. لەناو یەكێتی زۆر كەس دەبینم و پێشنیازیشم بۆ كردوون.

رووداو: پێشنیازی چیت بۆ كردوون؟

فارووق مەلا مستەفا: پێشنیازی ئەوەی ریزەكانی خۆیان بەهێز بكەن و هێزەكەش بەلای منەوە ئەوەیە گۆڕانكاری بكەن لە سەركردایەتییەكەیاندا. جاری پێشتر لەپێش هەڵبژاردن ئەو بیروڕایەم بە نووسین دا بە جەنابی مام جەلال كە 80%ی سەركردایەتیەكەت بگۆڕە. نووسیبووم ئەو سەركردانەی تێكۆشەرن و ئەزموونێكی زۆریان هەیە، لێژنەیەكی راوێژكاری گە‌ورەیان لێ دروست بكرێت و بە رێزەوە و بە ژیانێكی باشەوە لە موناسەباتیشدا كۆبوونەوەیان لەگەڵ بكەن. نووسیم ئەگەر ئەوە نەكەن، هەمان مەكتەبی سیاسی و هەمان بەرپرس و هەمان پارێزگار و هەمان وەزیرتان هەبێت ناتوانن هیچ پێشبكەون.

رووداو: وەڵامی مام جەلال چی بوو؟

فارووق مەلا مستەفا: مام جەلال لەگەڵ گۆڕانكاری بوو، دیارە بارودۆخێكی تایبەت و ئەو نەخۆشییە رێی لێگرت. مام جەلال پیاوێكی دیموكراتیە و زۆر گوێ لە كەسی بەرامبەر دەگرێت.

رووداو: لەنێوان د.بەرهەم ساڵح و هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد نێوانگیرییەكت كردووە، كێشەكانیان لەسەر چییە؟

فارووق مەلا مستەفا: من بە وردی نازانم، بەڵام دیارە ئەوان لە گفتوگۆدا بوون لەم رۆژانەدا (ئەم چاوپێكەوتنە 20 رۆژ پێش بڵاوبوونەوەی ئەنجامدراوە-رووداو)، ئومێدەوارم خوشك و برای چاك بن بۆ یەكێتی.

رووداو: هێرۆخان تەلەفۆنی بۆ كردبوون، باسی چیتان كرد؟

فارووق مەلا مستەفا: هێرۆخان دوو سێ رۆژ جارێك هەواڵی تەندروستی مام جەلالم دەداتێ.

رووداو: سەردانی مام جەلالت نەكردووە؟

فارووق مەلا مستەفا: یەكەمجار كە نەخۆشكەوت ئەو شەوە لەگەڵ كاك مولازم عومەر چووین بۆ بەغدا لە وەزعە ناخۆشەكەدا بوو، ئیتر لەوە بەدوا نەچووین بۆ لای، دیارە وایان بە مەسڵەحەت زانیوە ئەگەرنا زۆر حەزدەكەم سەردانی بكەم.

رووداو: لە دوایین پەیوەندی تەلەفۆنی نێوان ئێوە و هێرۆخان چۆن باسی تەندروستی مام جەلالتان كرد؟

فارووق مەلا مستەفا: دیارە مام جەلال جەڵتەیەكی دەماغ لێیداوە، ئێستا كە دەڵێن تەندروستی بەرەو باشتر دەڕوات، ئەوە رێژەییە. وەك بزانم مام جەلال شعوری تەواوی هەیە،‌ زاكیرەی زۆر باشە، لایەكی باش دەجوڵێ و لایەكی كەمتر. شت دەخوێنێتەوە و گوێ لە شت دەگرێت و تەعلیق لەسەر شت دەدات، وەك بیستوومە لە سەرەتای مەشقكردندایە بۆ قسەكردن. پزیشكەكان ئومێدیان وایە لەپڕ موفاجەیەك رووبدات و تەواو باش بێت، ئەوەی ئەو وڵاتەی خۆشبووێت دەبێت حەز بەوە بكات.

رووداو: رات لەسەر كابینەی داهاتوو چییە، باشتر دەبێت لەوانەی پێشتر؟‌

فارووق مەلا مستەفا: بۆ پێكهێنانی حكومەت لەو حیزبانە ئەوە بە دیناكەم بەرەو ئەوە بڕۆن كەسی شیاو بۆ شوێنی شیاو دابنێن.

رووداو: دەكرێت ئەوە روونتر بكەیتەوە‌؟

فارووق مەلا مستەفا: لەو چەند ساڵە‌ ژمارەیەك وەزیر ‌و كاربەدەستمان بینیون و مامەڵەمان هەبووە و دەیانبینین، ژمارەیەكی زۆری ئەوانە مستەوای وەزیریان نییە. وەزیر دەبێت سەركردە بێت، وەزیری كشتوكاڵ، وەزیری دارایی، ئەوانە دەبێت سەركردە بن لە بڕیاردان‌ و كاروباری خەڵك بە خێرایی بەڕێبكەن، تەسەور دەكەیت ئیشم هەبووە لە وەزارەتی كشتوكاڵ بە دوو ساڵ تەواو بووە، ئیشی زەوییەك بوو.

رووداو: ئاخر بڕیارە ئەم كابینەیە جیاوازتر بێت لەوانەی دیكە، ئیتر بۆچی هەر لەئێستاوە بڕوات وایە خەڵكی ناشیاو دادەنێن؟

فارووق مەلا مستەفا: ئینجا تا ئێستا هەر وا نەبووە؟ دەزانی كێشە سەرەكییەكە چییە، هەموو كەس دەزانێت پێكهێنانی حكومەت و دابەشكردنی پۆستەكان مەساحەی ململانێی تەكەتولاتی ناو حیزبەكانە بۆ رازیكردنی خەڵكی. بە رازیكردنی خەڵك هیچ حیزبێك پێشناكەوێت. ئەم كابینەیەی حكومەتیش لەسەر بنەمای بەش و بەشكاری و تەكەتولاتی ناو حیزبەكان پێكدێت.

رووداو: پەیوەندیت لەگەڵ نەوشیروان مستەفا چۆنە؟

فارووق مەلا مستەفا: من لە قۆناغی ناوەندییەوە هاوڕێی كاك نەوشیروانم و برادەرایەتییەكی درێژمان هەیە و تا ئێستا لەیەكتریش دانەبڕاوین، بەڵام لە سیاسەتدا و لەقۆناغی ئامادەیی رێگامان جیاواز بوو، من شیوعی بووم و كاك نەوشیروان پارتی بوو.

رووداو: لەگەڵ كۆمپانیای وشەی بەڕێز نەوشیروان مستەفا كارگەی چیمەنتۆ دادەنێن، ئەوە چۆنە؟

فارووق مەلا مستەفا: كۆمپانیای وشە مۆڵەتی كارگەكەی هەبوو، بڕیار بوو خەڵكی دیكە بۆیان دروست بكات، بەڵام دیاربوو بۆیان نەكرابوو. ئیتر داوایان لە من كرد بە شەریكی ئەو كارگەیە دابمەزرێنین، رێككەوتین لەسەر ئەوەی 15%ی بۆ كۆمپانیای وشە بێت و ئەوەی دیكەی بۆ من.

رووداو: كەی كارگەكە دەكەوێتە كار؟

فارووق مەلا مستەفا: لەماوەی 20-22 مانگی دیكە دەكەوێتە كار و بەرهەمهێنان.

رووداو: تەنیا لەبەر ئەوەی مۆڵەتەكە هی كۆمپانیاكەی نەوشیروان مستەفا بوو، بۆیە هاوبەشییەكەت قبووڵ كرد؟

فارووق مەلا مستەفا: ئەوە چالاكییەكی ئابوورییە، بەڵام زۆریشم پێخۆشە كە لەگەڵ كاك نەوشیروانە.