ABD’de Çavuşoğlu’na sunulan yol haritasında Rojava Yönetimi için ne var?
Erbil (Rûdaw) – ABD’de bulunan Küresel Adalet ve Arap Demokratik Koalisyonu adlı kuruluşlar, Suriye’nin doğu ve kuzeydoğu (Rojava) bölgelerinin yönetilmesi için 15 idari adımdan oluşan “yol haritasını” geçtiğimiz günlerde Çavuşoğlu'na sundu. DSM Almanya Temsilcisi Dr. Rizgar Kadir ise, bu projenin Rojava Özerk Yönetimi’ni ortadan kaldırılmasını ve “Kürtlerin kazanımlarına el konulmasını” amaçladığını söyledi.
Geçtiğimiz hafta Amerika Birleşik Devletleri’ni (ABD) ziyaret eden Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York’ta ABD’deki Suriye diasporasının temsilcileriyle görüştü. Çavuşoğlu’nun görüştüğü heyet içerisinde ABD’de yaşayan Suriyelilerin kurduğu Küresel Adalet (Global Justice) ve Arap Demokratik Koalisyonu üyeleri de vardı.
Görüşmenin ardından Twitter hesabından bir açıklama yapan Çavuşoğlu, “2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı uyarınca siyasi sürece desteğimizi yineledik” derken Küresel Adalet (Global Justice) grubunun sosyal medya hesabından ise, “Türkiye'nin Şam'daki mevcut rejimle uzlaşma ya da normalleşme yolunda bir yol aramadığını yeniden teyit ettiği için Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na teşekkür ederiz” açıklaması paylaşıldı.
15 maddelik yol haritası sunuldu
Görüşme esnasında her iki kuruluş Bakan Çavuşoğlu’na “Kuzey ve kuzeydoğu Suriye’nin yönetimi için yol haritası” başlıklı 15 maddeden oluşan bir rapor sundu.
Şam Üniversitesi eski öğretim görevlilerinden Yahya Al-Aridi’nin sosyal medya hesabından paylaştığı yol haritasında, Suriyelilerin petrol ve gaz yoluyla enerji elde etmek için ülkenin doğu ve kuzeydoğu bölgesine (Rojava) bağımlı olduklarına, su, zenginlik ve tahıl gibi ürünlerin bugün bu bölgede bulunduğuna dikkat çekiliyor.
Haseke, Deyrezor ve Rakka’dan oluşan üç vilayetin yer aldığı bu bölgenin, “PKK’nin çatısı altındaki” DSG’nin kontrolünde kaldığı ifade edilen raporda, söz konusu önerilerin “Özerk Yönetim projesine son vermeyi” amaçladığı belirtiliyor.
Jeopolitik önemi nedeniyle bölgenin hem Türkiye ve hem de Suriye'nin “ulusal güvenliğini” tehdit ettiği öne sürülen raporda, başlıca şu adımların atılmasından söz ediliyor:
- PKK'nin dışlanması ve Suriye kolu Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) kontrolündeki yönetimin ortadan kaldırılması.
- Türkiye’nin DSG’ye verdiği desteği kesmesi karşılığında ABD ile anlaşması.
- Türkiye'nin güvendiği ve tanıdığı siyasetçi, akademisyen ve aşiret reislerinden yeni bir yerel yönetim kurulması.
- Kuzey ve Kuzeydoğu Suriye'de Türk ve Amerikan nüfuz alanlarında milyonlarca Suriyeli mülteciyi barındırmak için Suriye hükümetinin kontrolü altındaki bölgelerle arasında bir koruma duvarının oluşturulması.
“Proje Kürtlerin kazanımlarını hedefliyor”
Rûdaw’a konuşan Kürdistan Modern Hareketi Başkanı ve Demokratik Suriye Meclisi (DSM) Almanya Temsilcisi Dr. Rizgar Kasım, bu yol haritasının bir “istihbarat projesi” olduğunu söyledi.
Dr. Rizgar Kasım, “Bu bir istihbarat projesi, Türkiye ve Suriye rejimlerinin birbirine yaklaştığı bir dönemde hazırlanmış. Bu yakınlaşma Özerk Yönetim'in başarısızlığına endekslenmiş. Rojava’daki Kürt halkının kazanımlarının ortadan kaldırılmasını hedefliyor. Dikkat edin projede bir koruma duvarı oluşturulmasından bahsediyor. O duvarın arkasına yerleştirilecek olanlar kimler? Araplar ve diğer azınlıklardır” değerlendirmesinde bulundu.
Demokratik Suriye Meclisi Eş Başkanı Riyad Derar, geçtiğimiz günlerde Özerk Yönetim ile Suriye muhalefetinin yakınlaşması amacıyla bir inisiyatif geliştirmişti. Ancak Özgür Suriye Ordusu koordinatörlerinden Tevfik el-Deri, bu dönemde böyle bir yakınlaşmanın hiçbir değeri olmadığını söyledi.
Tevfik el-Deri, “Bugün DSM ve muhalefetin kurduğu yapı ve iskeletler, BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı ile kurulacak geçici hükümet ile geçersiz olacak. Geçici hükümet Suriye halkının temsilcilerinden oluşacak. Bu yüzden DSM ve muhalefet veya herhangi bir taraf arasındaki anlaşmanın bir değeri yok” yorumunu yaptı.
Suriye muhalefeti, Ankara ile Şam arasındaki yakınlaşmanın kendilerinden çok Özerk Yönetim ve DSG’ye karşı olduğuna inanıyor.
خارطة طريق لسورية المستقبل مقدمة من غلوبال جستس والتحالف العربي الديموقراطي من 15 خطوة تنفيذية تم تسليمها باليد لوزير الخارجية التركي مولود جاويش أوغلو في اجتماع نيويورك مع المنظمات الأميركية السورية pic.twitter.com/jf66H3EOgL
— يحيى العريضي (@yahya_alaridi) January 22, 2023