Beyaz Saray: Kahire'deki ateşkes görüşmelerinde ilerleme kaydedildi
Haber Merkezi - Beyaz Saray, kuşatma altındaki Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlamak ve orada kalan rehineleri serbest bırakmak için yapılan müzakerelerin "ilerlediğini" açıkladı.
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby, ABD yetkililerinin Perşembe gecesi Kahire'de "yapıcı tartışmalar" gerçekleştirdiğini ve görüşmelerin Cuma günü de devam ettiğini söyledi.
Kirby, görüşmelerin çökme noktasına geldiği yönündeki haberleri yalanlayarak, bu haberlerin "doğru olmadığını" belirtti.
Beyaz Saray, CIA Direktörü William Burns'ün görüşmeler için Kahire'de olduğunu doğruladı.
Kirby, "Kahire'den gelen erken işaretler, bunların erken işaretler olduğunu belirtmekle birlikte, tartışmaların yapıcı geçtiği yönünde, ancak hafta sonu boyunca daha fazla görüşme yapılacak" dedi. "Şimdi her iki tarafın bir araya gelip bu sürecin uygulanması için çalışması gerekiyor" diye ekledi.
İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, Salı günü yaptığı açıklamada, Başbakan Benjamin Netanyahu'nun müzakereleri "sabote etme" girişimlerine son vermesini isteyerek, Netanyahu'yu "şimdi" bir anlaşmaya varmaya çağırdı. Netanyahu'nun Kahire'deki görüşmelere bizzat katılmasını isteyen Lapid, "Bunu yapmamasının tek nedeni artık ruhunu kaybetmiş olmasıdır" dedi.
Bir muhabirin Netanyahu'nun müzakerelerde kötü niyetli hareket ettiğine dair önerileri sorması üzerine Kirby, "Son birkaç gün içinde İsrailli muhataplarımızla yapıcı görüşmeler gerçekleştirdik" dedi ve özellikle ABD Başkanı Joe Biden'ın Çarşamba günü Netanyahu ile yaptığı görüşmeye dikkat çekti.
Beyaz Saray, görüşmeleri sırasında Biden'ın Netanyahu'ya "ateşkesin ve rehine bırakma anlaşmasının sonuçlandırılması konusundaki aciliyeti" vurguladığını ve "herhangi bir engelin kaldırılması için yapılacak olan görüşmeleri" görüştüklerini açıkladı.
Ayrıca Beyaz Saray, en son arabuluculukla yürütülen müzakerelerin Cuma günü Katar'ın Doha kentinde sona erdiğini ve ABD'nin taraflara, Biden'ın 31 Mayıs'ta desteklediği ilkelere uygun olduğunu iddia ettiği bir "nihai köprü önerisi" sunduğunu belirtti. Üst düzey bir Biden yönetimi yetkilisi, bu haftaki görüşmelerin aylar süren müzakereleri sonuçlandırmayı hedefleyeceğini söyledi.
ABD'nin sunduğu teklifin detayları gizli tutuluyor. Ancak Hamas, Netanyahu'nun belirlediği yeni şartlara uyduğu gerekçesiyle bu teklifi reddetti.
Hamas, "Öneri Netanyahu'nun şartlarına uyuyor ve özellikle kalıcı bir ateşkesi reddetmesi, Gazze Şeridi'nden tam bir çekilmeyi kabul etmemesi ve Netzarim Kavşağı, Rafah geçişi ve Filadelfi Koridoru'nu işgal etmeye devam etme ısrarı gibi noktalarla uyumlu" dedi.
Filadelfi Koridoru, Gazze-Egemen sınırını izlemektedir. Rafah sınır kapısı ise Filadelfi Koridoru boyunca yer alır.
Mısır, İsrail'in Filadelfi Koridoru'ndan ve Rafah sınır kapısından çekilmesi gerektiğini savunuyor, ancak Netanyahu'nun ofisi Perşembe günü yaptığı açıklamada, Netanyahu'nun "Hamas'ın yeniden silahlanmasını önlemek için koridoru İsrail'in kontrol edeceği ilkesine bağlı olduğunu" söyledi.
Hamas, İsrail kuvvetlerinin Gazze'den tamamen çekilmesini ve savaşın kalıcı olarak sona ermesini her zaman bir ateşkes anlaşmasının parçası olarak talep etti. Ancak Netanyahu bu şartları reddederek, askerlerinin Gazze'de gerekli gördüğü sürece kalacağını vurguladı.
ABD, Katar ve Mısır aylardır İsrail ve Hamas arasında esir değişimi ve ateşkes sağlanması, ayrıca Gazze'ye insani yardımın ulaştırılması için bir anlaşmaya varmaya çalışıyor. Ancak Netanyahu’nun savaşı durdurma talebini karşılamayı reddetmesi nedeniyle arabuluculuk çabaları durma noktasına geldi.
Görüşmeler, İran'ın geçen ay Tahran'da Hamas'ın eski siyasi liderine yönelik suikasta misilleme yapabileceği endişeleri arasında devam ediyor.
Kirby, ABD'nin İran'ın "gerçekten bir şey yapmayı seçerse hala bir şey yapmaya hazır olduğunu" inanmaya devam ettiğini söyledi.
"Bu nedenle hazırlıklı olmalıyız ve öyleyiz. Bölgedeki askeri yeteneklerimizi güçlendirdik ve her gün yakından izliyoruz" dedi.
Resmi rakamlara göre İsrail'in 10 aydan fazla süren savaşı boyunca Gazze'de 40 binden fazla Filistinli öldü ve 93 binden fazla kişi yaralandı. Ölenlerin büyük çoğunluğu kadınlar ve çocuklar.
Ancak gerçek ölüm oranının resmi rakamdan önemli ölçüde daha yüksek olduğu, birçok kayıp Gazze'nin milyonlarca ton molozun altında ölü olarak kalmış olabileceği veya rastgele mezarlara gömülmüş olabileceği endişesi var.