Stockholm (Rûdaw) – İsveç’e son dönemde giden Kürt sığınmacılar, karın tokluğuna bile çalışmaya razı.
Kürt sığınmacılar İsveç’te oturum alabilmek için her yolu deniyor. Bu yollardan biri de çalışmak... Ancak işverenler, işçileri çok zor şartlarda çalıştırıyor.
İsveç Göçmen Yasası’na göre iş bulup, iyi gelir elde eden ve devlete düzenli vergi ödeyenlere 2 ila 4 yıl arasında oturum izni veriliyor. 4 yıl sonra da kesin oturum alıyorlar. 5 yılın sonunda ise kişiler, vatandaşlık hakkı elde ediyor.
İsveç vatandaşı Kürt Avukat Fayiz Berekat, “Bu yasa çoğu kez sığınmacıları yanlış yollara sevkediyor. Çok çalışıp daha fazla vergi ödediklerinde yasadan faydalanabileceklerini sanıyorlar ama bu doğru değil” diyor.
Uzun yıllardan beri İsveç’te yaşayan Kürt mülteciler ise sosyal güvenceden faydalanıp çalışmadan para almakla suçlanıyor. Yeni sığınmacılar ise tam tersine çok çalışıp devlete daha çok para ödüyor.
8 aydır İsveç’te bulunan Güney Kürdistanlı Şıwan Fayeq (25), bir Kürt restoranında çalışıyor ve sınırdışı edilmekten korkuyor.
Şıwan Fayeq gibi henüz haklarında karar verilmeyen binlerce sığınmacı var İsveç’te. Bu kişiler devletin dikkatini çekebilmek için çok çalışıp daha fazla vergi ödüyorlar.
Şıwan, “Çok az bir ücret alıyorum ama maaşım daha fazla belirtilmiş ki daha fazla vergi ödeyip iltica hakkı alabileyim” diyor.
13 saat çalışıyorlar
Göteborg kentinde de düşük bir maaşa karşılık ağır işlerde çalışıp başka kişiler var. Erbilli Heryad Nasır (27), oto yıkamada çalıştığı için mutlu. O, günlük 13 saat çalıştığını ancak resmiyette 6 saat çalışıyor gösterildiğini söylüyor. Heryad aylık 10 bin kron alıyor ve bu normal bir işçinin bir haftalık ücretine tekabül ediyor.
Avukat Fayiz Berekat, “Sırf çalışma oturumu alabilmek için bazı işçiler aylık 10 bin kron bile alamıyor ama 8 bin kron vergi ödüyor. Ancak bütün bunlar sadece enerji ve para kaybı” diye belirtiyor.
Berekat, savaş döneminde iltica edenlerle ilgili özel bir madde olduğunu ve bu kişilerin hiçbir şekilde çalışma oturumu alamayacağını, bunu işçilere defalarca anlattığını ifade etti.
Yasaya göre dosyası beklemede olanlar, çalışma hakkına sahip ancak başvuruda bulunan 162 bin sığınmacıdan sadece 500’ü şimdiye kadar iş bulabilmiş.
Eskiler yenilerden şikayetçi
İsveç’e daha önce iltica eden Kürtler ise yeni sığınmacılar için, “Rızkımıza engel oldular” diyor.
17 yıldır İsveç’te yaşayan Güney Kürdistanlı Zühre Hüseyin (36), yeni sığınmacıların ucuza çalışmasını kendini aşağılama olarak değerlendirip, “Yaptıkları hem bize hem kendilerine karşı kötü bir şey. Bu şekilde bizim rızkımıza da engel oluyorlar” diye ifade ediyor.
Şıwan Fayeq ise, “Kendiler çalışmıyor, sosyal güvenlikten faydalanmayı daha çok seviyorlar. Bizim de çalışmamızı istemiyorlar” sözleriyle tepki gösteriyor.
Birçok işyeri sahibi, yeni sığınmacılardan faydalanıyor.
Bunu istismar olarak niteleyen Avukat Fayiz Berekat, “Sorun şu ki inandıkları çalışma öyküsünün oturum alma haklarını garanti edeceğini zannediyorlar” diyor.
İstismarın bir sebebi de banka hesabının olmaması
Sığınmacıların iş gücünün istismar edilmesinin bir sebebi de banka hesaplarının olmaması. Çünkü İsveç bankaları, güvenlik endişesiyle sığınmacıların hesap açmasına müsaade etmiyor. Bu yüzden çoğu kez işçiler işverenin banka hesabını kullanmak zorunda kalıyor.
Ziyad Maruf (31) da işverenin banka hesabını kullanıyor ve aylık bunun için patronuna para ödediğini belirtiyor.
İsveç medyası konuyla ilgili onlarca haber yaptı. Bu da Göçmen Kurumu’nun denetimlerini sıklaştırmasını sağladı. Kurum bir yandan sığınmacıları uyarırken diğer yandan bankalardan yeni sığınmacılar için kolaylık yapmasını istiyor.
Sığınmacılar pasaportlarını Göçmen Kurumu’na bıraktığı ve bunu gösteren bir belge alamadığı için banka hesabı açamıyor.
Ziyad, “Onlarca bankaya başvurdum fakat pasaportum yanımda olmadığı için bir şey yapadılar” dedi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın