Deprem ve diplomatik ilişkiler

18-02-2023
Foto: Rûdaw Grafik
Foto: Rûdaw Grafik
Etiketler Maraş depremi Türkiye Yunanistan Suriye İsrail
A+ A-

Erbil (Rûdaw) – 6 Şubat’ta meydana gelen deprem o kadar büyük bir felaketti ki on binlerce insanı ölümüne ve binlerce binanın yıkılmasına sebep olduğu gibi birçok siyasi buzdağını da eritti.

Türkiye ve komşusu Yunanistan depremden önce, enerji ve su sınırları konusunda savaşın eşiğindeydi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bazen Atina'yı balistik füzelerle bombalamakla tehdit ediyor bazen de Yunanlılara "Bir gece ansızın gelebiliriz” diyordu.

Erdoğan, 3 Eylül 2022’de “Ey Yunan! Bak, tarihe bak. Çok ileri gidersen bunun bedeli ağır olur, ağır!” ifadelerini kullanmıştı.

Bir gece “ansızın” gelen deprem iki ülke arasındaki her şeyi değiştirdi. Depremden önce Türkiye ile hararetli bir gündemi olan Yunanistan, yardıma gelen ilk ülkelerden biri olarak komşusuna yardım elini uzattı.

Miçotakis, depremlerin ardından ikili ilişkiler için iyimser konuştu

Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, depremin yaşandığı 6 Şubat sabahında yaptığı açıklamada, “Bizden ne isterlerse yapmaya hazır olup Türkiye için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız” dedi.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, bir başka açıklamasında, ikili ilişkilerde oluşan olumlu atmosferin, Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde iyileşme sağlayabileceğine inandığını belirtti.

Miçotakis, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun ikili ilişkilerde iyileşme olabileceği yönündeki açıklamalarını not ettiğini belirterek, "Anlaşmazlıklarımız var. (Bunlar) Uluslararası hukuk ölçütünde ve iyi komşuluk ilişkilerine saygılı bir şekilde çözülebilir. Nihayetinde, bu trajedinin de ortaya koyduğu, halklarımız arasındaki duygusal bağa inanıyorum. Gerçekten, bu dramın içerisinden belki de Türk-Yunan ilişkileri için daha iyi bir şey çıkabileceğine inanıyorum" dedi.

Yunan halkının, Türkiye halkına desteğine devam edeceğine inandığını kaydeden Miçotakis, depremden etkilenen bölgelerin yeniden inşa çabasında da Yunanistan'ın komşu ülke olarak üzerine düşen rolü üstleneceğini ifade etti.

Yunanistan yardım ulaştırdı

Savaş uçakları, savaş tehdidi olmaktan çıktı. 80 ton çadır ve tıbbi malzeme taşıyan bir uçak, Yunanistan'ın Sparta kentinden havalanarak Türkiye'nin Adana kentine yardım ulaştırdı.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, depremden sonra Türkiye’yi ziyaret eden Avrupalı ilk bakan oldu.

Deprem öncesine kadar Yunanistan’ı tehdit eden Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunan mevkidaşını havalimanında “sımsıcak bir kucaklamayla” karşıladı. İki bakan, sonrasında birlikte bir Yunan kurtarma ekibinin depremzedelerin hayatını kurtarmaya çalıştığı Antakya'ya gitti.

“Yunanistan'ın bu zor zamanda Türkiye'ye yardım etmesi için elimizden gelen her şeyin yapılmasını sağlamam için Başbakan Kiriakos Miçotakis tarafından bana talimat verildi” diyen Dendias, ellerinden gelen her şeyi yapacakları mesajını verdi.

PKK eylemlerini durdurduğunu açıkladı

PKK, yaşanan depremden dolayı Türkiye’ye karşı eylemlerini durdurduğunu ilan etti.

PKK üst düzey yöneticilerinden Cemil Bayık, deprem felaketi nedeniyle Türkiye’de herhangi bir saldırı gerçekleştirilmemesi için askeri güçlerine çağrıda bulundu.

Ardından Halk Savunma Merkezi (HSM) Karargah Komutanlığı, Cemil Bayık’ın deprem dolayısıyla yaptığı “askeri eylemlerin durdurulması” çağrısının “gereklerini yerine getireceklerini” duyurdu.

Rusya ile Ukrayna yardım gönderdi

Ağır bir savaşın içerisinde olan Rusya ve Ukrayna’nın arama kurtarma ekipleri aynı enkazda depremzedeleri kurtarmak için birlikte çalıştı.

Rus Acil Durumlar Bakanlığı'ndan kurtarma ekipleri ise Suriye'ye gönderildi ve bu bölgede hali hazırda konuşlanmış Rus ordusu, enkazı temizlemeye ve hayatta kalanları aramaya yardım etmek için 300 kişiden oluşan 10 birim ile çalışmalara başladı.

Rus ordusu insani yardım dağıtmak için noktalar kurdu. Rusya Türkiye'ye de yardım teklifinde bulundu, Ankara kabul etti.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna'nın Türkiye'ye insani yardım sağlamasına ilişkin bir kararname yayımladı.

Ukrayna Devlet Acil Servisinden yapılan yazılı açıklamada ise, 87 kişiden oluşan deneyimli bir arama kurtarma ekibinin Türkiye'ye gittiği duyuruldu.

Şam yönetimi için bozulan ilişkileri onarma fırsatı

Rojava ve Suriye’de de büyük bir yıkıma olan açan deprem, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad için Suriye’de iç savaş sebebiyle bozulan ilişkileri onarma fırsatı doğurdu.

Rojava ve Suriye’de binlerce can kaybına yol açan bu deprem, Esad ile Arap ülkeleri arasında deprem öncesinde kimsenin hayal bile edemeyeceği bir köprü kurdu.

Ülkesindeki iç savaş nedeniyle Arap ülkeleri tarafından ötekileştirilen Esad, depremden saatler sonra aynı ülkelerin liderleri tarafından başsağlığı ve destek ifadeleri için ardı ardına arandı. Özellikle de Körfez ülkeleri yaklaşık 12 yıl sonra Şam'la diyalog kurdu.

Depremzedeler için insani yardım taşıyan bir uçak, 2011’de bu yana Suriye'ye inen ilk Suudi Arabistan uçağı oldu.

11 Şubat’ta Lazkiye'de bir açıklama yapan Beşar Esad, “Araplık duygusu, Arap halkları arasında değişmeden kalmıştır, bu duygu hep kalır. Şimdi halk nezdinde gördüğümüz, daha sonra ise resmi düzeyde göreceğimiz bu duygudaşlık normaldir” diyerek diyalog mesajı verdi.

Daha büyük bir sürpriz olan ise İsrail’in yardıma hazır olmasıydı. Şam ile tüm diplomatik ilişkilerini kesen ve son 11 yıldır Esad Hükümeti’nin çıkarlarını hedef alan hava saldırılarını durdurmayan İsrail, depremin ilk gününden bu yana Şam reddetse de Suriye'ye insani yardım göndermeye hazır olduğunu ifade etti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 6 Şubat’ta yaptığı açıklamada, “Bir diplomatik yetkiliden Suriye'ye yardım gönderme talebi aldık ve ben de bunu kabul ettim” dedi.

Türkiye iki sınır kapısını açmayı kabul etti

Suriye iç savaşında dişle çözülmeyen düğümler, deprem sonrasında elle çözülmeye başladı. Şam, Türkiye üzerinden gelecek yardımların depremin büyük bir hasar verdiği Halep ve İdlib'e doğrudan ulaştırılabilmesi için iki sınır kapısı daha açmayı kabul etti.

Suriye, depremden önce yardımların yalnızca Bab el-Hava Sınır Kapısı üzerinden ulaştırılması konusunda ısrarcıydı. Müttefiki Rusya da diğer kapıların açılmasını BM Güvenlik Konseyi'nde defalarca veto etti.

Suriye'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Bassam Sabbagh, 13 Şubat’ta, “Suriye, iç veya dış tüm limanlar aracılığıyla bölgeye insani yardım ulaştırılmasına üç ay boyunca destek verecek” açıklamasını yaptı.

Ermenistan-Türkiye sınır kapısı 35 yıl sonra açıldı

Iğdır'da bulunan, Ermenistan ile Türkiye arasındaki Alican Sınır Kapısı, 35 yıl sonra Maraş merkezli depremlerden etkilenen illere yardım ulaştırılması için açıldı.

Afet bölgesi için Ermenistan'da hazırlanan 5 tır yardım malzemesiyle ülke heyeti, sınırdaki Alican Köprüsü'ne geldi.

Burada Iğdır İl Afet ve Acil Durum Müdürü Burhan Çöllü ve askeri yetkililerce karşılanan Ermenistan heyeti, resmi işlemlerin ardından deprem bölgesine hareket etti.

 

 

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli