Özbekistan (Rûdaw) – Yüz yıllar önce yaşamış olmasına rağmen Timur Leng’ten bahsedildiğinde, onu büyük ünü nedeniyle çoğu kişi tanır. Timur Leng, Asya kıtasını kana bulayan acımasız yayılmacı bir fatih olarak tarih sayfalarındaki yerini aldı.
Bir efsaneye göre Timur Leng'in mezarı açılırsa dünya lanetleniyor ve kanlı bir savaşa sürükleniyor.
Tam adıyla Baryaslı Taragay’ın oğlu Timur Leng, 1337 yılında günümüz Özbekistanı'nda bulunan Şehr-i Sebz kentinde doğdu.
Küçük bir evde dünyaya merhaba diyen Timur Leng yaklaşık 30 yıl süren iktidarı boyunca, Fars, Mısır, Osmanlı İmparatorluğu ve Hindistan ordularını yenilgiye uğrattı. Rus topraklarını işgal etti, Çin’e de sefer düzenledi.
1405 yılında, Çin’i fethetmek üzereyken hastalandı ve 67 yaşında hayata veda etti.
Özbek halkı, Timur'u bir kahraman olarak görüyor ve ondan "Emir Timur" olarak bahsediyor. Özbekistan’ın tüm şehirlerinde onun heykel ve abidelerine rastlamak mümkün.
Semerkant kentinde Timur Leng adına yapılmış bir türbede iki oğlu Şehruh ve Miranşah ve torunları ile birlikte yatıyor.
"Tirmur'un mezarı açılırsa dünya lanetlenir"
Dünyada dolaşan bir efsaneye göre, Timur'un mezarını kim açarsa, dünya Timur'un lanetine uğrayacak ve kanlı bir savaşa sürüklenecek.
Bu efsane, Sovyet arkeologlarının 20 Haziran 1941’de İkinci Dünya Savaşı'ndan iki gün önce Timur'un mezarını açarak iskeletini çıkardıkları ve dünya çapında bir savaşa yol açtıklarına inanılmasına neden oldu. Ancak Özbekler bu efsaneye inanmıyor.
Timur Leng’in gerçek mezar yeri günümüze kadar tartışma konusu.
Özbekistanlı rehber İsmail Şadmakulov bu konuda şunları söyledi:
“Şu ana kadar hükümdarın nerede gömülü olduğu bilinmiyor. Arkeologlar araştırma başlattı. Bir ekip Şehr-i Sebz’de mezarını aradı ancak naaşı bulamadılar. Mezarı boştu. Emir’in mezarını bulmak adına Mayıs ayında arkeologlar Semerkant’a geliyorlar. Kazı çalışması yapıyorlar ve bilinenin aksine haziranda değil ağustos ayında Emir’in mezarına ulaşıyorlar. Yapılan kazının belgeleri elimizde mevcut.”
Tarihe Timur Leng olarak geçti
1364’de bir savaşta Emir Timur elinden ve ayağından yaralanıyor. Yaraları iyileşmesine rağmen ayağı sakat kalıyor. Ayağı aksadığı için tarihe “Timur Leng” veya “Timurê kuleg” lakabıyla geçiyor.
Timur, Cengiz Han’ın soyundan olmadığı için “han” ünvanını kullanamadı. Dolayısıyla iktidarı boyunca “emir” veya “vali” ünvanını kullandı.
İnsan kemiklerinden piramitler oluşturdu
Dönemin tarihçilerinin yazdığına göre Timur Leng işgal ettiği şehirlerdeki halkı topluca katlediyor ve kemiklerinden piramitler oluşturuyordu.
İşgal ettiği ve kana buladığı ülkelerin bilim insanlarını, sanatçılarını kendi ülkesine götürürdü. İşgalinde komşu ülkeler harabeye dönerken imparatorluğunun başkenti Semerkant’ta hastane, medrese, rasathane ve görkemli saraylar yükseliyordu
Bugün Özbekistan’daki Timur Leng ve ardıllarının yaptığı tarihi saraylar Semerkant’ı dünyanın turistik merkezlerinden biri haline getirmil durumda.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın