Türkiye'nin ilk astronotu 18 Ocak'ta uzaya gönderilecek
Haber Merkezi - Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu ABD’de, 17 Ocak'ı 18 Ocak'a bağlayan gece saat 01.11'de başlayacak.
Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bir Türkiye vatandaşının uzaya gönderilmesi için başlatılan projede sona gelindiği belirtildi.
İlk Türkiye astronotu Alper Gezeravcı'nın, bilim misyonu kapsamında uzaya gönderileceği bildirilen açıklamada, Türkiye Uzay Ajansı (TUA), TÜBİTAK Uzay ve Axiom Space uzmanlarının detaylı ve zorlu bir süreç sonunda seçtiği astronot adayları Alper Gezeravcı ile Tuva Cihangir Atasever'in, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ilk kez 29 Nisan 2023'te İstanbul TEKNOFEST'te tanıtıldığı bilgisi paylaşıldı.
Aday eğitimleri ABD, Japonya, Almanya ve Türkiye'de yapıldı
Açıklamada, aday eğitimlerinin ABD, Japonya, Almanya ve Türkiye'de gerçekleştirildiğine işaret edilerek, bunun yanı sıra Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) yapılacak 13 bilim deneyinin de belirlendiği ifade edildi.
Söz konusu deneylerin, mikro yer çekimi ve uzay ortamında, insan genetiği, insan sağlığı, biyoloji, malzeme bilimi, üretim teknolojileri ve temel bilimler alanlarında yapılacağı aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Deneylerin entegrasyon ve uyum çalışmaları ise TÜBİTAK Uzay, Axiom Space ve NASA ile koordineli şekilde yürütülecek. Axiom Space'in, ISS'e göndereceği 'Ax-3' görevi için 4 kişiden oluşan mürettebat yer alıyor. Gezeravcı'nın Ax-3 uçuşunda birlikte görev alacağı kişiler, ABD ve İspanya'yı temsilen misyon lideri Michael Lopez-Alegria, İtalyan Hava Kuvvetlerinden Pilot Walter Villadei ve Avrupa Uzay Ajansı adına katılan İsveçli Marcus Wandt olarak belirlendi."
Fırlatma töreni birçok ilden izlenebilecek
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve bilim insanlarından oluşan heyetin, Florida eyaletinde gerçekleştirilecek fırlatma törenine katılmak üzere ABD'ye gittiği hatırlatılan açıklamada, fırlatma işleminin 17 Ocak'ı 18 Ocak'a bağlayan gece TSİ 01.11'de yapılacağı bildirildi.
Açıklamada, ISS'ye kenetlenmenin ise 19 Ocak saat 13.15'te gerçekleşeceğine işaret edildi.
Törenin, 17 Ocak saat 23.00'ten itibaren Ankara-Kızılay ile İstanbul-Taksim'deki planetaryumlardan da takip edilebileceğine dikkat çekildi. Uzay yolculuğa ilişkin merak edilen sorulara verilen cevaplar da şöyle:
İlk astronot nasıl seçildi?
Mayıs 2022'de "Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu" görevi için 2 Türk vatandaşının seçileceği bildirildi ve Türk astronot başvurusu hakkındaki bilgiler Türkiye Uzay Ajansının (TUA) internet sitesinde yayımlandı. Türk astronot seçimleri için 36 bin aday başvuru yaptı. Adaylar arasından 30'u Ankara'ya çağrıldı. Adayların seçilmesinde mühendislik, fizik, tıp ve astronomi alanlarında gösterdikleri faaliyetlerin yanı sıra yaptıkları sporlar da belirleyici oldu. Gerekli şartları sağlayan adaylar Ankara'da tıbbi ve psikolojik testlerden geçirildi.
Astronotlar nerede eğitim aldı?
Türkiye'nin insanlı ilk uzay görevini gerçekleştirecek "uzay yolcusu"nun eğitim ve uçuş hizmeti için ABD'deki Axiom Space ile işbirliğine gidildi. Astronotların eğitim süreci ABD'nin Teksas eyaletinin Houston kentinde yürütüldü.
Alper Gezeravcı uzayda ne görevler yapacak?
Gezeravcı, 14 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çeşitli bilim misyonlarını gerçekleştirmek üzere uzaya gönderiliyor. Üniversite ve araştırma kurumlarınca bu misyon için hazırlanan deneyler, çıkılan çağrı neticesinde TUA ve TÜBİTAK Uzay uzmanlarından oluşan bir komisyonca değerlendirildi. Aralarında kanserden bağışıklık hücrelerine, alglerden propolise kadar literatüre katkı sağlayacak çalışmaların bulunduğu 13 deney uzayda gerçekleştirilecek.
Fırlatma işlemi nereden yapılacak?
SpaceX Falcon 9 roketi, Ax-3 mürettebatını SpaceX Dragon uzay aracıyla NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'ndeki Fırlatma Kompleksi 39A'dan ISS'ye fırlatılacak.
Florida eyaletinin doğusunda ve batısında tespit edilmiş farklı iniş noktaları ise dönüşte hava ve deniz yüzeyinin şartlarının uygunluğuna göre tercih edilecek.
Yemek ihtiyaçları nasıl karşılanacak?
Nisan 2023'te astronotların beğendikleri yemek grupları tespit edildi. İlk numunelerin testleri NASA bünyesindeki laboratuvarlarda gerçekleştirildi. ISS'de yenilecek yemekler astronotlardan çok önce kargo olarak oraya ulaştırıldı. ISS'ye ulaşmak için kullanılacak "Crew Dragon" kapsülünün içinde yolculuk için yemek olacak.
Türkiye Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu kapsamında kaç uçuş yapılacak?
Misyonda 2 insanlı uçuş gerçekleştirilecek. İlki Gezeravcı'nın ISS'ye yapacağı, ikincisi ise Atasever'in yılın ilk yarısında gerçekleştirmesi beklenen yörünge altı uçuşu olacak.