Mam Celal ailesinin altın çağı

25-01-2023
Etiketler KYB Mam Celal Bafıl Talabani Kubad Talabani
A+ A-

Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), elli yaşına girmek üzere. Bu parti, bu ellik yıllık süre boyunca hiçbir zaman liderlikleri ve alt liderlikleriyle parti sahiplerinin kontrolüne şimdiki kadar girmedi.

Mam Celal, partinin kurucusu olmasının yanı sıra çevresini kolayca etkileyen güçlü bir kişiliğe ve karizmatik özelliklere sahipti, politik deneyim açısından da tüm arkadaşlarının önündeydi. Zeki, görgülü, politikanın dilinden anlayan ve yetenekli bir siyasetçiydi. Mam Celal ve onunla siyaset yapanlar karşılaştırıldığında Mem Celal her yönüyle onlardan üstündü fakat yine de hiçbir zaman tüm liderlik ve politbüroyu “Mam Celal’in sözü KYB’nin sözüdür” derecesinde kontrol edemedi.

Mam Celal’in KYB’yi yönettiği 37 yıllık geçmişteki (1975-2012) tarihin farklı aşamalarında, KYB yarı cephesinde bağımsız partiler olarak çalışan farklı siyasi yönelimlerin yanı sıra KYB liderliği içerisinde de muhalefet özelliğine sahip veya Mam Celal’in siyasi düşmanı olan kişi veya grupların bulunmadığı hiçbir dönem olmamıştır. Mam Celal’in yönetim, kapasite ve egemenliğinin zirvesinde dahi ona aykırı hareket edenler her zaman olmuştur. Bu örgütsel tutumlara ek olarak liderlik ve politbüro toplantılarının çoğunda da Mam Celal'in görüşlerine aykırı sesler ve protesto sesleri vardı. Bazen kendi iradeleri Mam Celal’e dayatıldı ve bazı aşamalarda Mam Celal’i, partisini bırakmaya eşiğine gelecek düzeyde sıkıştırdılar.

Şimdi ise o geçmişin aksine, aykırı herhangi bir ses işitilmiyor. Aykırı düşünce ve eylemler kalmadığı gibi eğer KYB başkanı liderlik ve politbüro toplantılarına başvurmadan ve onlarla istişare etmeden herhangi bir fikir beyan ederse tüm parti liderliği ve politbüro aynısını tekrarlıyor. Hatta eğer aynı hafta içerisinde birbiriyle çelişen iki farklı görüş öne sürülse bile KYB liderleri, konu hakkında yaptıkları açıklamalarda, “Sayın Bafıl’ın (Bafıl Talabani) sözleri tüm KYB’nin sözleridir” ifadelerini kullanıyorlar.

KYB’nin bu tasviri, yönetimdeki payını tanımlamak için de geçerli. KYB, Kürdistan Bölgesi Hükûmeti’nin kurulduğu 1992’den bu yana iki ana bileşenden biri olmuştur. Hükûmette hem KDP ile ortak olduklarında hem de “Yeşil Bölge”yi tek başlarına yönettiklerinde KYB'nin yönetimdeki payı hiçbir zaman şu an olduğu gibi Mam Celal'in ailesi tarafından kontrol edilemedi. Başbakan yardımcılarından hiçbiri, şimdiki Kubad Talabani gibi, yönetim, güvenlik ve askeri kurumlar üzerinde yetki sahibi olamadığı gibi, KYB'nin payına düşen hükûmet başkanları da KYB içinde güçlü fraksiyonların varlığı nedeniyle hükûmet üzerinde tam yetkiye sahip olamamışlardır.

Elbette kontrol etme ve bağlılığın, aynı şekilde farklı görüşlerin varlığının her biri, şartlara ve aşamalara göre avantaj ve dezavantajlara sahip. Farklı görüşlerin varlığı, eğer farklı dünya görüşleri, konu ve durumlara ilişkin farklı kanılara dayanıyorsa, herhangi bir siyasi partide bir zenginlik ve güç kaynağı olabilir fakat ayrılıklar ve bölünmeler menfaate, kotaya, haciz ve baskıya dayalı ise şüphesiz ki tehlikelidir. Bu ayrılıklar, disiplinli olursa ve yönetimin çok-başlılık ve çok-merkeziyetçiliğini ortadan kaldırmaya yönelik olursa bu da olumlu bir şeydir.

Mam Celal'in hastalanmasının ardından lidersiz bir dönemine giren KYB gibi bir parti için partinin kontrol edilmesi iyidir ancak Talabani'nin oğullarının pratik yönetimi deneyimlemeye yeni başladıkları şu anki gibi bir durum için bu, üstensinden kolayca gelemeyecekleri anlaşılan büyük bir sorumluluktur.

KYB’nin geçmişindeki iyi veya kötü şeyler sadece Mam Celal’e mal edilemez. Ne başarı ve egemenlikler sadece Mam Celal’e ait ne de olumsuzluklar. İki durumda da Mam Celal’in ortakları vardı. Aynı şey yönetim için de geçerli, Kürt yönetim deneyiminin geçmiş on yıllarının tarihi ve KYB'nin yönetimin iyi ve kötü yönlerindeki payı, yalnızca Mam Celal'in hanesine yazılamaz. Her iki deneyimde de başkalarının payına düşen kısımlar da var.

Şu anda ise durum farklı. Şimdi, Mam Celal ailesinin hükûmet ve partideki altın çağı. Bugünlerin tarihi, iyisiyle kötüsüyle Mam Celal ailesinin hesabına yazılıyor. İki kardeş için de (Bafıl ve Kubad) bu erken yaş ve deneyimde parti gücü ve yönetiminin zirvesinde olmaları güzel olabilir ve onlara sunulanlar babalarına sunulmamıştı. Ne onlara eleştiri yöneltecek özgür bir medya var ne de onlara sorun teşkil edecek etkili bir muhalefet. Partilerinin içerisinde de onları zorlayıp gözlemleyecek ne güçlü bir grup ne de farklı görüşlerde olan fraksiyonlar var. Onların istediklerini yapabilirsiniz, istemedikleri ise yapılamaz.

Dolayısıyla bu süreç, Mam Celal ailesi için kırk yılı aşkın bir geçmiş ölçüsünde hassastır. Parti ve yönetimde yapılanlar, iyisiyle kötüsüyle onların hesabına yazılıyor. Parti ve hükûmetin yönetim felsefesi de onların hesabına yazılıyor fakat şansları yaver gidiyormuş gibi durmuyor çünkü ne parti kitleleri ve mensupları ne de kendi yönetimleri altında olan bölgelerin halkı mutlu. Bu kardeşler, ya şimdiki sorumlulukları ve tarihsel sorumluluklarını paylaşacak bir ortak bulmalı ya da parti ve hükûmetteki yönetim biçimlerini halkı tatmin edecek şekilde değiştirmelidir.

Bunu yapmadıkları takdirde, partilerinin altın jübilesini yapamadan altın çağları sona erecek.

(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)

 

 

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli