Teknoloji ilk kullanıma girdiğinde ilgili çevre dışında çok anlam verilmediği biliniyor. Öyleki tarihte telgrafın keşfi ve kullanımından bugüne çok hızlı bir biçimde günlük yaşama katılan sistemlere tanıklık ediyoruz. Radyo ilk genel kullanıma sunulduğunda: 'bu icadın yaşamı tarzını bozacağı' yönlü tartışmalar yaşandığını medya tarihinden okuyabilirsiniz. Televizyona geldiğinde: 'cehennemin kapılarının açıldığı ve artık herkezin birgün gelecek kısa süreliğine -15 dakikalık ünlü olacağı' yazıldığında yine çok anlam verilememişti. Bu satırların yazarı da ilk taplet tanıtımını okuduğuda 'çok abartıldığını' düşünmüştü. Şimdi bunların hepsinin ötesinde bir teknoloji dünyasının içinde bulunuyoruz. Akıllı telefonlar yaşamda inanılmaz güç ve rahatlık oluştururken, birden Google arama motorunu aşan bir teknoloji çok hızlı sisteme katıldı ve bilinen herşeyi alt üst etti.
Yapay zekâ (AI)
Bir bilge tanıdık 'biz bin yılları bugün yaşıyoruz. Kara sabanı gördük-kullandık, akıllı telefonları gördük-kullandık' dediği bin yılı bir dönemde yaşamak böyle bir şeydi. Fakat farkı, ilk keşiflerden kullanım gelişimine asırlar geçmişti. Yeni dönemde ise bu inanılmaz hız ile oluşuyor ve toplulukların günlük hayatına dünyanın her yerinde düşüyor. Yapay zeka bunlardan birisi ve çok hızlı gelişiyor. Bir kurgu tanıtımda küçük bir robot diğer robotları kölelikten kurtararak ortamlarından firar ettiğini göstermişti. Yapımcıları bunun bir yazılım kurgusu olduğunu ama sistemin bu tarz işleyebileceğini vurguladılar. Ana kullanıma önce CHATGPT, OPENAI, GPT4 ve API açıldı. Sonra sadece belli eğitim ve formasyonu olanların kullanım izni olan GOOGLEBARD kullanıma hazırlandı.
Bunlar çok büyük trilyon dolar araştırma ve yatırıma mal olan teknolojilerdi. Çok boyutlu kullanım alanı oluştu. Bütün bilgilere en rafine ulaşılabilecek bir sunum platformu durumuna erişti. Diğer önceki teknolojilerin aksine neredeyse anında insanların yaşamına dahil oldu. Dilekçe yazımından resme, fizik formülü çözümünden tarih araştırmalarına her soruya yanıt verir duruma geldi. Fakat hiç beklenmedik biçimde 'bir sabah' tabiri ile Çin'in altı milyon dolar gibi cüzi sayılabilecek bir sermaye ile kurduğu 'DEEPSEEK' yapay zekâ platformu açıklandı. Amerika teknoloji borsalarında trilyonlara varan düşüşe neden oldu. Daha güçlü, hızlı ve en önemlisi ücretsiz kolay kullanıma açılabilecek bir sistem olarak alana fırtına gibi katıldı. Şimdi en çok DEEPSEEK konuşuluyor.
Yapay zekâ ve kitap yazımı
Şimdi gelelim asıl konumuz, yazı başlığımız kitap yazımı ve tartışmalarına. Bu sistem ile kusursuz çeviriler, editler ve yazım biçimleri yapılabileceği, yapıldığı artık biliniyor. Fakat kitap yazdırıldığı ve çok satıldığı medyaya düşünce başka bir tartışma meydana geldi. "Tech-Splaining for Dummies" "Aptallar İçin Teknoloji Açıklaması" biçiminde çevrilebilecek kitap Zoe Kleinman tarafından yazıldı ve çok satılanlar listesine girdi. Yazar kitabın kurgularla dolu olduğunu ve kedisinin yaşamındaki yerini abarttığını, oysa kedisi olmadığını kaydetti. Yazar bir çok AIBOOK (yapay zeka kitap yazım sayfası) bulunduğunu, kendisinin 'BookByAnyone' platformunu kullandığını yazdı. 'İsrail'de bulunan genel müdür Adir Mashiach ile iletişime geçtiğimde, Haziran 2024'te AI tarafından oluşturulan seyahat rehberlerini derlemekten vazgeçtiğinden beri, çoğunluğu ABD'de olmak üzere yaklaşık 150.000 kişiselleştirilmiş kitap sattığını söyledi.' Süreci açıklamayı sürdüren yazar, bazı ünlü müzisyenlerinde bu tarz üretim yaptığını, bunun sistemim kullanım hakkı veya etik bir emek-üretim sorunu-tartışmasını da bereberinde getirdiğini-getirebileceğini de aktarmayı ihmal etmiyor.
'Benim ve bir yazar olarak kariyerim için, şu anda gerçekten bir "en çok satan" kitap istiyorsam, onu yine de kendim yazmam gerekeceğini düşünüyorum. Herhangi bir şey varsa, Tech-Splaining for Dummies, daha büyük projeler için üretken AI araçlarının mevcut zayıflığını vurgular. Yanlışlıklarla ve halüsinasyonlarla doludur ve çok uzun soluklu olduğu için bazı kısımlarını okumak oldukça zor olabilir.
Ancak teknolojinin ne kadar hızlı geliştiği göz önüne alındığında, önemli ölçüde yavaş olan insan yazma ve düzenleme becerilerimin daha iyi olduğuna ne kadar süre güvenebileceğimden emin değilim.'
Açıklaması ise yazarın etik ve entellektüel kaygısından ileri geliyor denilebilir. Şimdiden bazı ülkeler bu tür yazım ve üretimin kullanım hakkı ödemesi gerektiği, bu yönlü yasa oluşturulup oluşturulamayacağı tartışmaların yapmaya başladılar bile. Ama tam bir yazım kurgu ve planı sunan yapay zekâ alanlarına üyelik ödemeleri olduğu bilindiğinden, bu tartışmalar daha çok süreceğe benziyor.
Daha önceki bir kısa yazımızda Kürd gençlerinin bu teknolojiyi hızla kabullenerek yaşamlarında kullanmalarını önermiştik. Yeni gelişmelerle birlikte önerimizi daha da geliştirerek. Bütün Kürd toplumunu okuma çağında çocuklardan yaşlı toplumumuza kadar herkesin kullanmasını ve yaşamlarının bir parçası haline getirmelerini öneriyoruz. Yedi yaşında bir Kürd çocuğu resimli öykü yazabilir. Mühendisimiz, yazılımcımız bu alanda kolaylık oluşturabilir. Öğrencimiz matematik sorusunu çözebilir. Dil öğrenebilir. Bir modacımız model geliştirebilir, benim gibi yaşlılar satranç veya tavla-dama oyunlarını güçlendirebilirler.
Not: Bu yazı ve yazının edit yapılması kısmen yapay zekâ kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
(Yazılar, yazarların görüşlerini yansıtmaktadır. Rûdaw Medya Grubu'nun kurumsal bakış açısıyla örtüşebilir ya da örtüşmeyebilir.)
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın