Esat Oktay Yıldıran kimdir ve nasıl öldürüldü?
Haber Merkezi – İzmir’in Buca ilçesine bağlı Belenbaşı Köyü'nde bulunan ilkokulun binasının yıkılmasının ardından yeni binaya 12 Eylül darbesinin ardından Diyarbakır Cezaevinin işkencecisi olan Esat Oktay Yıldıran’ın ismi verildi. Bu gelişmenin ardından isim değişikliğine birçok tepki geldi.
İzmir Buca Belenbaşı Köyü'nde bulunan bir ilkokula, 12 Eylül 1980 darbesinden sonra Diyarbakır E Tipi Askeri Cezaevi'nde yaşanan işkencelerin önemli faillerinden biri olarak tanınan Esat Oktay Yıldıran'ın adı verildi.
Esat Oktay Yıldıran kimdir?
Esat Oktay Yıldıran 15 Şubat 1949'da doğdu.
12 Eylül Darbesinin ardından 1981-1983 tarihleri arasında Diyarbakır E Tipi Askerî Cezaevi'nde yüzbaşı rütbesiyle görevlendirildi. Diyarbakır'a Ankara'dan gönderildi.
Görev süresi boyunca tutuklulara Foucault'cu anlamda disipliner teknikler uyguladığı en kötü işkenceleri yaptı.
Yıldıran’ın yaptığı işkenceler arasında köpeğine saldırtmak, dayak, kadınlara cinsel işkenceler, çıplak şekilde spor yaptırmak, gezdirmek ve tecavüz, erkeğin cinsel organına ip bağlatarak koşturmak, İstiklal Marşı dinleterek dayak, dışkı yedirmek, makata cop sokmak gibi şiddet uygulamaları vardı.
1980-84 yılları arasında, cezaevinde 34 tutuklı işkence altında hayatını kaybetti.
Kürt siyasetçilerden Ahmet Türk, Celal Paydaş, Mustafa Çakmak, Orhan Miroğlu, Selim Çürükkaya, Şükrü Gülmüş, Nurettin Yılmaz ve Gültan Kışanak gibi isimler de Yıldıran’ın işkencelerine maruz kalan isimler arasında yer alıyor.
Eski HDP Milletvekili Altan Tan, Independent Türkçe’ye babası Bedii Tan’ın oruçlu haliyle önce dayak yediğini, ardından lağım pisliği yedirilerek hastalandığını ve bu şekilde öldüğünü açıklamıştı.
Yıldıran hakkında çoğu mahkum şikâyetlerde bulundu ancak hiçbir soruşturma veya dava isteği kabul edilmedi.
Yıldıran, Diyarbakır Cezaevi'nin ardından İstanbul 23. Piyade Tümeni'nde binbaşı rütbesiyle tabur komutanı olarak görevlendirildi.
Ne zaman öldürüldü?
Yıldıran, 22 Ekim 1988 günü eşi ve bir çocuğu ile birlikte Ümraniye'nin Sarıgazi semtindeki askerî lojmanların önündeki duraktan bir halk otobüsüne bindi.
Aynı duraktan otobüse binen iki kişi, Yıldıran'ın oturduğu koltuğun arkasındaki sıraya geçti. Kalabalık olmayan otobüs, saat 14.50'de Kısıklı Meydanı'ndaki durağa geldiğinde durdu ve kapıların açıldığı sırada saldırganlardan biri ateş açtı.
Mermilerden ikisi Yıldıran'ın boynuna ve sırtına isabet etti. Hastaneye kaldırılan Yıldıran öldü.
Saat 21.00'de Cumhuriyet gazetesini arayan bir kişi, "Kısıklı'da cezalandırılan Esat Oktay Yıldıran, PKK tarafından öldürülmüştür” dedi.