İbrahim Kalın: İsveç'e kapı kapanmış değil

Haber Merkezi – Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin, "Kapanmış değil ama sürecin nasıl ilerleyeceği, hızı, ne zaman tamamlanacağı İsveç'in atacağı adımlara bağlı. Yeni gelen hükümet bu konuda samimi ve gayretli. Fakat hukuki olarak adım atmak için elinde yeteri kadar enstrüman yok" dedi.

Kalın, NTV canlı yayınında 14 Mayıs'ta yapılacak seçimler, Yeniden Refah Partisi'nin Cumhur İttifakı'na katılması, Kadına Şiddet Yasası tartışması, bakanların milletvekili adaylığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın diploması tartışmaları, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği, ABD ile F-16 görüşmeleri, Rusya-Ukrayna savaşındaki gelişmeler ile ilgili soruları yanıtladı.

Cumhur İttifakı’nın genişlemesi

Cumhur İttifakı’nın genişlemesine ilişkin soruya, Kalın yanıt olarak “Protokollerin imzaya alınması görüşmelerin belli ilkeler üzerinden yürütülmesi bunlar tabiki bu müzakerelerde hep olan şeylerdir. Adı üzerinde müzakere karşılıklı konuyu ele almaktır. Zaman zaman farklı değerlendirmeler olur. Yeniden Refah Partisi'yle ilkeler konusunda anlaşıldı. Belli ilkeler üzerinde müzakereler yapılıp sonuca varıldı. Kamuoyunda iddia edildiği gibi milletvekilliği pazarlığı ve 6284 yasası gibi konular gündeme gelmedi. Cumhurbaşkanımızın Yeniden Refah Partisi'yle doğrudan bir teması oldu. Sayın Erbakan'la bir görüşmesi de oldu” ifadelerini kullandı.

“Dokunulmazlık için alınmış bir karar değil”

Bakanların milletvekili adayı olmasına dair konuşan Kalın, “Seçimlerin birinci konusu deprem. Kampanya buna göre revize edildi. Ağırlığı olan siyasi aktörler sahada halkla buluşacak. Bu çerçevede en güçlü siyasi aktörler en fazla ihtiyacın olduğu yerde görev alacak. Bu dokunulmazlık için alınmış bir karar değil” dedi.

Kalın’ın açıklamalarında öne çıkan diğer başlıklar şöyle:

İsveç'in NATO üyeliği

“Finlandiya'nın bizim açımızdan NATO'ya üyeliği önünde bir engel kalmadı. Finlandiya tabiri caizse bu oyuna bir sıfır önde başladı. Finlandiya her zaman yapıcı bir tutum içinde oldu. Bizim taleplerimiz konusunda daha şeffaf ve daha yapıcı bir tutum aldı. Ondan dolayı avantajlı bir konumdaydı. Yani bu başvuruları ayırmanın ki zaten teknik olarak ayrı başvurulardı onlar, değerlendirmenin ve Finlandiya'yı onaylamanın daha makul olacağını gördük. Böyle bir süreç ilerledi.

Şimdi İsveç'e kapı kapanmış değil ama sürecin nasıl ilerleyeceği, hızı, ne zaman tamamlanacağı İsveç'in atacağı adımlara bağlı. Yeni gelen hükümet bu konuda samimi ve gayretli. Fakat hukuki olarak adım atmak için elinde yeteri kadar enstrüman yok. Konunun hukuki ve ahdi zemini henüz onlar açısından tekemmül ettirilmiş değil.

Duhok’ta düşen helikopter

Kim almış, kime vermiş, kim kullanıyor bunların bütün detayları ortaya çıkacak. İstihbaratımız araştırıyor, detaylar netleşirse paylaşırız.

ABD'li komutanların YPG'yi ziyareti

ABD tarafı sadece Amerikan askerleri ile görüşüldüğünü PYD/YPG'lilerle görüşülmediğini söylüyorlar. Suriye'deki terör tehditlerini ortadan kaldırmak için bir başka terör tehditleriyle çalışmak mantıksal olarak tutarsızlıktır. Buna gerek yok. Bu Suriye halkına da saygısızlıktır. Bu rahatsızlığımızı ABD'ye ilettik.

ABD ile F-16 görüşmeleri

Kongreyi ikna etmesi gereken ABD yönetimi. Biden yönetimi de F-16 programını desteklediklerini söyledi. Bu memnuniyet verici. Kongre ayağında bunu İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğiyle şartlı hale getirmek isteyenler var. Başka formül bulunması gerekiyor, o formül ne olur bilmiyorum ABD'nin kendi iç meselesi. Biz tabii bu programı destekliyoruz. Bu program olmazsa biz hava gücünde zafiyet gösteririz gibi bir hava içerisinde değiliz. Böyle bir panik hali içerisinde değiliz. Olursa iyi olur. Ama olmazsa alternatifler üretmeye devam ediyoruz.

F-16 ayarında benzer özelliklere sahip İHA'lar yapılmaya başlandı. Özellikle Kızılelma. Orada muazzam bir gelişme var. ABD'nin nasıl hareket edeceğine bağlı. Olursa iyi olacağı kanaatindeyiz. Senatoda yaptığım görüşmelerde, 'İsveç ve Finlandiya'yı şartlı hale getirirseniz, mantıksal bir hata yaparsınız. Bunların ikisi farklı konu. Bunları birbirinden ayrıştırın. Ama siz bunu Türkiye'ye karşı bir baskı unsuru olarak kullanmaya çalışırsanız ben de size karşı teklifle gelirim. Size F-16'ları onaylayana kadar biz de İsveç'i onaylamıyoruz desem o zaman ne yapacaksınız. O zaman cevapsız kalıyorlar. İlgisiz alakasız konuları bir araya getirerek, Türkiye'ye baskı yapmayın. Bu işe yaramaz. Siz baskıyı yaparsınız biz başka çıkış buluruz.

Mısır ve Suriye ile normalleşme

Tarihler üzerinde çalışıyorlar. Dışişleri Bakan yardımcıları düzeyinde ilk defa 4'lü toplantı yapılacak. İran da toplantıya dahil olacak. İlk toplantı Moskova'da olmuştu. Onun devamı mahiyetinde Dışişleri Bakanları düzeyinde olacak ama önce Dışişleri Bakan yardımcıları düzeyinde olacak. Bu yola çıkarken 3 temel konumuz var. Terörle mücadele daha hızlı mesafe alabilmek, siyasi sürecin ilerletilmesi-Astana sürecinin devam ettirilmesi ve Suriyeli mültecilerin onurlu bir şekilde evine dönebilmesi. Buralarda mesafe alabildiğimiz sürece bu süreç bizim için anlamlı hale gelir. Rejimden kaynaklı bir direnç var. Süreci sabote eden yaklaşımlar var. Biz bunu daha önce de gördük. Bu toplantıların amacı Suriye'nin toprak bütünlüğünü korumak ama aynı zamanda bizim güvenlik kaygılarımızı dikkate alan bir düzen oluşturmamız. Bunun için de siyasi müzakerenin devam etmesi gerekiyor. Haftalar içinde toplantı trafiği yeniden başlayabilir.”