Bozdağ: Delil tespiti yapılmadan hiçbir enkazı kaldırma söz konusu değil

25-02-2023
Etiketler Maraş depremi Diyarbakır AFAD Bekir Bozdağ
A+ A-

Haber Merkezi – Türkiye Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, " Şimdiye kadar Cumhuriyet savcılarımızla birlikte 7 bin 598 müstakil binada delil tespitini tamamladık, 612 dava sonuçlandı. soruşturma açıldı. 184 kişi tutuklandı" dedi.

Bakan Bozdağ, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Diyarbakır'daki AFAD Koordinasyon Merkezi'nde gerçekleştirilen toplantının ardından açıklama yaptı.

 “184 kişi tutuklandı”

Bozdağ, depremde yıkılan binalarla ilgili incelemelere ilişkin, "Cumhuriyet savcılarımız ile bugüne kadar 7 bin 598 müstakil binada delil tespiti tamamlandı, 612 olayla ilgili soruşturma başlatıldı ve 184 kişi tutuklandı " ifadelerini kullandı.

Diyarbakır'da bugüne kadar deprem sonrası yürütülen çalışmaların koordinasyon kurulu tarafından değerlendirmesini yaptıklarını söyleyen Bozdağ, bugün değerlendirmelerine İçişleri Bakanı Soylu'nun da katıldığını, bu büyük felaketin üstesinden ancak birlikte el ele gelebileceklerini, hem hükümetin hem de vatandaşların el ele verdiği, enkaz kaldırma, yaraları sarma, bundan sonra vatandaşların lehine olan sonuçları ortaya koyma iradesini hem Diyarbakır'da hem de diğer illerde gördüklerini vurguladı.

"Devlet-millet işbirliği, seferberliği ve dayanışması, bu son yaşanan felaket de gösterdi ki aziz Türk milletinin en önemli vasıflarından birisidir. Bu, bizim gücümüze güç katıyor" ifadesini kullanan Bozdağ, bu süreçte hükümete, devlete ve depremzedelere yaşanan felaketin hasarlarını ortadan kaldırmak, yaraları sarmak için seferber olan, katkı yarışına giren, hayır ve iyilikte yarışan her bir insana ve sivil toplum örgütüne teşekkür etti.

Diyarbakır'da enkaz kaldırma çalışmalarını yıkılan binalarda tamamladıklarını, yaralı ve vefat eden vatandaşların hepsinin enkazdan sonraki süreçlerini yönettiklerini, enkaz altından kurtarılanlar ve vefat edenlerle ilgili kimliklendirme ve tedavi çalışmaların tamamlandığını bildiren Bozdağ, şu anda Diyarbakır'da vefat edip de kimliklendirilmesi yapılmayan hiçbir kişinin kalmadığı bilgisini paylaştı.

Diyarbakır'ın sadece kendi yarasını sarmakla kalmadığını, bölgeye de yardım konusunda seferberlik içinde olduğunu dile getiren Bozdağ, kentin imkanlarının, sağlık tesislerinin ve diğer vatandaşların desteklerinin bölgeye de yansıdığını anlattı.

Deprem sürecinden sonra adli süreçlerin sağlıklı işlemesi konusunda Adalet Bakanlığında yargı görevi yapan adliyeler, cumhuriyet başsavcılıklarının büyük bir yoğunluk içinde 7/24 esaslı çalışma yürüttüğünü vurgulayan Bozdağ, depremde yıkılan binalardan ceza soruşturmasına konu olanların tamamıyla ilgili adli soruşturmaların cumhuriyet başsavcılıkları tarafından resen başlatıldığını bildirdi.

"Delil tespiti yapılmadan hiçbir enkazı kaldırma söz konusu değil"

Bu kapsamda ceza soruşturmasına esas olmak üzere adli soruşturmalara konu binalardaki delil tespitlerinin önemli ölçüde tamamlandığını ifade eden Bozdağ, şu anda Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay ve Malatya'da delil tespiti işlemlerinin ceza soruşturması kapsamında tamamlandığını, diğerleriyle ilgili delil tespit işlemlerinin de büyük bir gayretle devam ettiğini, önemli ölçüde oralarda sona yaklaşıldığını anlattı.

Bozdağ, şöyle konuştu:

"Vatandaşlarımız şundan emin olsun. Ceza soruşturmasına konu olan binaların enkazları bilirkişiler ve cumhuriyet savcılarımızın gözetiminde delil tespiti yapılmadan, bilirkişilerce delil tespiti yapılmadan kaldırılmamıştır. Bundan sonra da delil tespiti yapılmadan hiçbir enkazı kaldırma söz konusu değil, aksi yönde beyanların hiçbiri gerçeği yansıtmıyor. Şu ana kadar cumhuriyet savcılıklarımızla beraber bu kapsamda 7 bin 598 müstakil binada bilirkişi incelemesi suretiyle delil tespiti yapıldı. Tabii bu kapsamda soruşturmalara baktığımızda, deprem bina soruşturmalarının dökümüne baktığımızda bugüne kadar 612 şüpheli hakkında adli işlem yapıldı. Bunlardan 184'ü hakkında tutuklama, 214'ü hakkında adli kontrol, 71'i hakkında yakalama kararı verildi. 55 kişi hakkında gözaltı kararı verildi, şu anda 2 kişi gözaltında. Hakkında işlem başlatılan kişilerden 16'sı da vefat ettiği için ona göre işlem yapıldı.

Bunların sıfatlarına baktığımızda tutuklu olanların 79'unun müteahhit, 74’ünün yapı sorumlusu, 13'ünün yapı sahibi, 18'inin binada değişiklik yapanlar olduğunu görüyoruz. Adli kontrol kararı verilenlerin de 72'sinin müteahhit, 92'sinin yapı sorumlusu, 22'sinin yapı sahibi, 28'inin de binada değişiklik yapanlar olduğunu buradan ifade etmek isterim."

Deprem bölgelerinde diğer suçlara ilişkin de adli soruşturmaların kesintisiz devam ettiğine dikkati çeken Bozdağ, şu ana kadar deprem bölgelerinde 351 hırsızlık vakasının olduğunu, bunlarla ilgili 284 şüpheli hakkında işlem yapıldığını, 179 kişi hakkında tutuklama ve 36 kişi hakkında adli kontrol kararı verildiğini kaydetti.

Yağma konusunda da depremin yaşandığı günden bugüne kadar vaka sayısının sadece 4 olduğuna işaret eden Bozdağ, tutuklu sayısının da 4 olduğunu, yağma konusunda kamuoyuna yansıyan bilgilerin çoğunun asılsız olduğunun ortaya çıktığını vurguladı.

"Tabii sanki vatandaşlarımızın böyle bir eğilimi varmış gibi bir algı gayreti içerisine girenlerin olduğu ama adli veriler, yağma konusundaki algı operasyonlarının gerçeği yansıtmadığını ve onları açık açık tekzip ettiğini göstermektedir. Dolandırıcılıkla ilgili de şu ana kadar 5 nitelikli dolandırıcılık vakası olduğunu görüyoruz. Bu kapsamda da 7 kişi tutuklandı." diyen Bozdağ, adli süreçlerin hukuka ve hukukun emrettiği usule uygun şekilde bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da devam edeceğini vurguladı.

Bakan Bozdağ, şöyle devam etti:

"Özellikle Kahramanmaraş merkezli deprem kapsamında Adıyaman'da yıkılan İsias Otel'de uygulama eğitimine spor müsabakaları için KKTC'den gelen kafileden 35 kardeşimiz de hayatını kaybetmiştir. Bunlara ayrıca Allah'tan rahmet diliyorum. KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar, bu konuda bizatihi aradı ve bunlarla ilgili adli süreçler hakkında benden bilgi aldı ve konuya hassasiyet gösterdi. Bundan dolayı Sayın Cumhurbaşkanımıza da buradan teşekkür ediyorum. Bu hususta şunun bilinmesinde fayda var. Kamuoyunda sanki İsias Otel'de ölen sporcularımız ve diğer bazı konularla ilgili açılan soruşturmalarda gizlilik kararı verildiğine ilişkin yalan bir haber var. Bir kez daha söylüyorum. İsias Otel ve diğerleriyle ilgili verilmiş bir gizlilik kararı yoktur. Şu anda da Türkiye genelinde yürüyen soruşturmalarda gizlilik kararı verilen herhangi bir soruşturma yoktur. Soruşturmalar usule uygun, gizlilik kararı alınmadan yürütülmektedir. Adıyaman'daki sulh ceza hakimliğimiz tarafından böyle bir karar verilmemiştir. Böyle bir karar talebi de savcılığımız tarafından yapılmamıştır. Bu nedenle bu haberin de buradan asılsız olduğunu bir kez daha ifade etmek isterim."

"Çok ağır cezalar öngören düzenlemeler yapacağız"

Deprem felaketinin ortaya çıkardığı sonuçların mevzuatlarını önemli ölçüde gözden geçirmeleri gerektiğini bir kez daha ortaya koyduğuna işaret eden Bozdağ, "Adalet Bakanlığı olarak biz de ceza mevzuatımızı ve diğer mevzuatlarımızı böylesi bir durumdaki cezai yaptırımlar dahil olmak üzere işlenen suçlar ve diğer hususları içerecek şekilde bir hazırlık içerisindeyiz." dedi.

"Bu kadarını söylemekte fayda görüyorum şu anda" ifadesini kullanan Bozdağ, sözlerini şöyle tamamladı:

"Örneğin deprem döneminde yaşanan zorluklardan, sıkıntılardan istifade ederek haksız kazanç elde etmek isteyen, gayriahlaki, gayrihukuki kazanç elde etmek isteyenlerle ilgili yeni dönemde yeni bir yaptırım uygulamasına geçeceğiz. Örneğin kiraya vermek istiyor. Kiralar 5 liraysa 20 liradan kira yapıyor ya da nakliye 3 liraysa 10 liradan götürüyor. Ya da başka başka hizmetler... Hem malların taşınması, nakliyesi, hizmet sunulması, hizmetin alınması, ne kadar iş ve işlem varsa bu deprem nedeniyle yaşanan felaket nedeniyle bölgedeki insanların ve ülkemizin yaşadığı zorlukları kendileri için gayrimeşru kazanç elde etmeleri için bir fırsat görenlere karşı hukuk gereğini yapacaktır.

Çok ağır cezalar öngören düzenlemeler yapacağız ama bu düzenlemeler özel düzenleme olacaktır. Böylesi zamanda uygulama imkanı bulacak. Örneğin salgın, afet oldu. Salgın oldu, bu dönemde de benzer şeyleri yapanlar, başka başka işler de oldu. Gördük ki mevcut ceza kanunumuz bu konuda yeterli değil. Bundan dolayı arkadaşlarımız çalıştı. Sayın Cumhurbaşkanımıza da arzımızdan sonra da bu konu inşallah Türkiye Büyük Millet Meclisimizin gündemine de gelecektir."

İçişleri Bakanı Soylu ise şunları söyledi:

"Bu afetin büyüklüğünü deprem olarak tanımlamak, bu afeti tam olarak anlatamamak gibi bir anlayışla karşı karşıya bırakır. Bu kadar yaygınını, bu kadar insanı etkileyeni görmedik, tecrübe etmedik. Şu anda ne kadar enkaz kaldırılacağına dair aşağı yukarı hesap ediliyor.

Sadece Hatay'ın Antakya'sında 15 milyon ton. 3-4 ay içerisinde bitirilebilecek bir enkazdan bahsediyoruz. 26 binin üzerinde arama-kurtarma çalışması yapılan bina var. Bütün bunlar 3 Hollanda büyüklüğü olan 110 bin kilometrekarelik bir alanla karşı karşıya kaldık."

Ülkemizin tüm unsurlarıyla bu afete direndik. Bugün 20'nci gündeyiz. Arama-kurtarma çalışmaları tamamlandı, enkaz kaldırma çalışmaları başladı. Her tarafa en kısa sürede gidildi. Güvenlik sağlandı. Birkaç münferit olayın dışında kaosa sebebiyet verecek güvenlik zafiyeti yaşamadık.

"Fahiş fiyat artışları doğru değil"

Fahiş kira artışları son zamanlarda deprem bölgesinin deprem kadar acıtıcı bir gerçeğidir. Bu bizi üzmektedir. Devlet olarak gereğini yerine getiriyoruz. 'Kiracıyım, oturuyorum, sen çıkacaksın' diyor. İnsanlara ikinci afet yaşatmanın gereği yok. Böyle bir şeyi istemek doğru bir yaklaşım değil, fahiş fiyat artışları doğru değildir. Yeni yerlerin planlanması konusunda adımlar atılıyor. Kurumlarla bir araya gelerek yerlerin neresi olacağı tartışıldı. Şehirlerin bir hafızası var. Bu kadar büyük bir süreç içerisinde yeni yapılacak yerlerin nerede olması lazım geldiği, şehrin yaşam biçiminin nerede devam etmesi lazım geldiği görüşülüyor. Hem bilime hem şehre açık süreç devam ediyor.

Konteyner şehirlerle hazırlıklar sürüyor. Ağır, orta hasarlı toplam müracaat 421 bin oldu. 136 bin kişi konteynerde yaşamak isterim. Burada başvurular devam ediyor, altyapı hazırlıkları sürüyor. 93 bin 623 konteynerin hazırlıkları yapıldı. Bunların 70 bini tamamlandı. Kiracılara 3 bin, ev sahiplerine 5 bin kira yardımı yapılıyor. Bazı il ve ilçelerde hayat tamamen durdu. Organize sanayilerden esnafa kadar tüm destekler gerçekleştiriliyor. Bazı alanlarda geçici esnaf dükkanları oluşturularak şehrin hayatın canlılığını sağlayacak adımlar atılacak.

"Asker ve polis teyakkuzdaydı, başından beri speküle ediliyor"

Bir konu başından beri speküle edilmektedir; 'Deprem sabahı askerin çıkmasına müsaade edilmedi'. Defalarca cevap verdik. Topyakun mücadele ederken birileri de dedikodu ve yalan mücadelesine devam ediyorlar. Deprem 04.17'de oldu. Biz 05.00'te AFAD'daydık. 04.21 gibi Cumhurbaşkanımıza ilk bilgiyi verdik. Sonrasında depremin 7.7 olduğunu arz ettik. Biz AFAD'a geçtik. Saat 07.00 gibi uluslararası yardım istedik. Uluslararası yardım istediğimiz yerde kendi askerimiz, kendi polisimiz zaten teyakkuz halinde. Bunu zafiyet alanı olarak ortaya koymak çok yakışmadı, ayıp edildi. Burada kurumların, insanların, kişilerin üzerinden bir yıpratmanın kimseye faydası olmayacağını, buradan umut oluşturmanın hepimizin sorumluluğu olduğunu hatırlatmak istiyorum. Güvenlik konusunda da işin başından itibaren bu bölgedeki güvenlik sayısını 3 katına çıkardık."

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli