Kandilli Müdürü: Her an 7 üzeri deprem olabilir

Haber Merkezi – Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, “Türkiye’nin herhangi bir yerinde 7’lik bir deprem yaşama ihtimalimiz var. Sismik boşluklar var. Marmara’ya baktığımız zaman Kuzey Anadolu fayı içinde kırılmamış 130 kilometrelik yaklaşık bir alan var Marmara Denizi içerisinde. Doğu Anadolu’da da farklı kırılmayan yerler var. Doğu Anadolu üzerinde de sismik boşluklar var. Bunlar deprem tekrarlama aralıklarını doldurdukları zaman bu depremleri maalesef biz yaşayacağız” dedi.

Kocaeli’nin Gölcük ilçesi merkezli, yaklaşık 18 bin kişinin ölümüne neden olan 7,4 büyüklüğündeki depremin 24’üncü yılı nedeniyle Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’nde basın toplantısı düzenlendi.

Türkiye’de deprem riskleri konusunda farkındalık yaratmak ve depreme karşı alınacak tedbirleri hatırlatmak amacıyla düzenlenen toplantıda Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat ve Müdür Yardımcıları Dr. Didem Cambaz ile Dr. Selda Altuncu Poyraz konuşmacı olarak yer aldı.

Açılış konuşmasını yapan Haluk Özener, geçen 6 Şubat’ta Maraş merkezli depremlere de dikkat çekti. Sunumda örnekler veren Özener, şunları söyledi:

“Neredeyse her hafta 4 ile 4,9 arasında bir depremimiz var. 1,5 ayda bir 5 ile 5,9; ortalama 1,5 yıl sürede 6 ile 6,9 arasında depremimiz var ve ortalama 6,2 yıl içinde 7’nin üzerinde deprem bu coğrafyada maalesef yaşanıyor. Dolayısıyla ülkemiz, deprem ülkesi. Deprem çözümü yapılan sayılara bakarsanız 2023 yılında özellikle yaşamış olduğumuz iki tane büyük depremden sonra artçılarla birlikte bugün itibarıyla 46 binin üzerinde deprem meydana geldi. Gördüğünüz gibi depremler Gaziantep-Maraş depremlerinin olduğu yere yoğunlaştı. 50’nin üzerinde o bölgede 5’in üzerinde deprem var. 4’ün üzerindeki deprem sayısı da 600’ün üzerinde.

“Marmara Denizi’nde deprem beklentisi olduğu gerçeğini unutmamak lazım”

Sadece o bölgede değil, 4’ün üzerindeki depremlere baktığımız zaman 741 tane tüm Türkiye’de deprem var. Diğer bölgelerde de olan depremleri görüyorsunuz, bunlar Kuzey Anadolu fayının üzerinde. Marmara Denizi’nde olan depremler var. Tarihsel dönemdeki kayıtlara baktığımız zaman Marmara’da da 3’ün üzerinde 3 bin 500 tane deprem meydana geldi. Yani yaklaşık her yıl 30’un üzerinde ya da 30 civarında 3’ün üzerinde deprem var Marmara Bölgesi’nde.

2000 yılında, bazı yıllarda 900, bazı yıllarda 600’ün üzerinde Marmara Bölgesi’nde deprem oluyor. Bazı zamanlar spekülasyonlar olabiliyor. Marmara Denizi için de geçenlerde 3,6’lık bir deprem olduğu zaman ‘Acaba bu büyük bir depremin sinyalleri mi, sesleri mi’ gibi bir algı oluştu. Bu depremler Marmara’nın doğal sismik aktivitesi içerisinde. Bu hiçbir zaman şu demek değildir. Yani 3,6’lık depremin hemen ardından 7’lik deprem getirecektir algısı çok doğru değil. Bununla birlikte Marmara Denizi içinde de büyük bir deprem beklentisi olduğu gerçeğini unutmamak lazım.

“5,5’in üzerinde deprem üretebilecek 500’e yakını diri fayımız var”

2020 ile 2023 yılları arasına baktığımız zaman 3 yıl içerisinde Marmara’da 3 bin tane deprem var. Bunların kimi her yıl ortalama ya da bazı yıllarda 4’ün üzerinde 4 tane dahi depremimiz olabiliyor. Biz sadece depremleri tespit etmiyoruz. Aynı zamanda doğal insan kaynaklı patlamaları da Kandilli’de kayıtlarımıza geçiyoruz. Türkiye bildiğiniz gibi bir deprem ülkesi.

MTA’nın hazırlamış olduğu diri fay haritasına göre 5,5’in üzerinde deprem üretebilecek 500’e yakını diri fayımız var. Yalnız bu faylar bildiğiniz gibi kimi çok sık deprem üretiyor, kimi de biraz daha uzun süre geçmesi gerekiyor, deprem tekrarlama rakamları çok farklı olduğu için. Bazen de hiç deprem olmayacağını düşündüğünüz, çok sağlam olduğu iddia edilen bölgelerde de örneğin Konya’da deprem olabiliyor. Aslında burada da bir deprem olduğu gibi bir fay var fakat o fay yeryüzünde bir izi olmadığı için daha önce tespit edilememiş. Dolayısıyla bu, diri fay haritasına işlenmemiş oluyor.

“Türkiye’nin herhangi bir yerinde 7’lik bir deprem yaşama ihtimalimiz var”

Türkiye’nin herhangi bir yerinde 7’lik bir deprem yaşama ihtimalimiz var. Sismik boşluklar var. Marmara’ya baktığımız zaman Kuzey Anadolu fayı içinde kırılmamış 130 kilometrelik yaklaşık bir alan var Marmara Denizi içerisinde. Doğu Anadolu’da da farklı kırılmayan yerler var.

Doğu Anadolu üzerinde de sismik boşluklar var. Bunlar deprem tekrarlama aralıklarını doldurdukları zaman bu depremleri maalesef biz yaşayacağız.

Marmara’da çok uzun soluklu enstitümüzde çalışmalar yapılmakta. Dünyanın her yerinden bilim insanlarıyla yapmış olduğumuz çalışmalar devam etmekte.”