RUSYA -UKRAYNA SAVAŞI / Tarihi zirve sonrası ilk açıklamalar geldi
Haber Merkezi - Türkiye'nin arabuluculuğu ile Antalya Diplomasi Forumu (ADF) marjında Antalya'da düzenlenen Rusya-Ukrayna-Türkiye üçlü dışişleri bakanları toplantısı sona erdi.
Toplantıya Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ve heyetler katıldı.
Antalya'daki Regnum Carya Otel'de gerçekleşen görüşme 12.50'de sona erdi.
Görüşme sonrası Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ayrı ayrı basın toplantısı düzenledi.
Kuleba: Ateşkes konusunda başarılı olamadık
Amaçlarının diplomatik bir çözüm geliştirmek olduğunu belirten Kuleba, "Rusya ve Ukrayna Dışişleri ilk defa bir araya gelmiş oldu. Bu görüşme hem kolaydı hem de zordu. Amacım en azından diplomatik bir çözüm bulabilmekti. İnsani trajediye yönelik olarak. En trajik durum şu an bu insanların saldırı altında almaları nedeniyle yaşanıyor. Kentler sürekli bombardıman altında. Ben buraya insani bir amaçla geldim. Amacım bir karar almak ve insani koridorun oluşmasını sağlamak. Mariupol kentinde sivillerin çıkmasını talep ediyoruz" dedi.
Ateşkes konusunda anlaşmaya varılamadığını aktaran Kuleba, "24 saatlik bir ateşkes konusunu ele aldık. Ateşkes istedik. Herhangi bir ilerleme kaydetmedik bu konuda. Öyle gözüküyor ki bu konunun Rus tarafından netleştirilmesi için diğer karar alıcıların devreye girmesi gerek. Ben yine bu formatta görüşme için hazır olacağım, eğer bir ilerleme kaydedebilirsek. Ben iki dışişleri bakanı bir araya gelince, tanımı gereği barış ve güvenlik konularını ele almaları gerekiyor. Ben bu bağlamda görüşmelere devam etmeye hazırım. Amacım Ukraynalı sivillerin acı çekmesini engelleyebilmek ve topraklarımızı Rus işgal güçlerinden arındırabilmek" dedi.
Kuleba ayrıca şunları ifade etti:
"Şu an savaşı durduramayız çünkü Ukrayna bu saldırıyı yapamadı. Şu an sadece savunmadayız.24 saatlik ateşkes istedik ancak bir ilerleme kaydedemedik. Bu formatta yeniden buluşmaya hazırız. Hem kolay hem zor bir görüşmeydi. Kolaydı çünkü Lavrov klasik düşüncesini yineledi. Zordu çünkü ben elimden geleni yaptım. Özellikle insani trajedinin bitmesi için."
Kuleba ayrıca, "Bugün yapmak istediğim son şey, umudu yok etmek. Rus ordusunun ülkemizde öldürdüğü birçok kişi var. Bakan Lavrov ile bunu paylaştım. Rus ordusu girmeden önce nükleer santrallerimiz çalışıyordu. Hiçbir sıkıntı yaşamıyorduk. Daha önce santrallerde hiçbir kural ihlali de yaşanmadı. Rus ordusunun yapabileceği en güzel şey çekilmesidir, nükleer santrallerden uzaklaşmasıdır” diye konuştu.
Lavrov: Ukrayna’nın tarafsız kalmasını istiyoruz
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise, genel olarak insani konuların ele alındığını belirterek, "Biz genel olarak Türk arkadaşlarımızın inisiyatifiyle insani konuları ele aldık. Askeri birliklerimizin sivillerin zarar görmemesi için ne tedbirler aldığını açıklamaya çalıştık. Sivilleri bölgesel savunma güçleri denilen gruplar tarafından kalkan olarak kullanılıyor. Rusya Savunma Bakanlığı günde bir kaç defa bildiriler sunuyor, biz aynı zamanda Rusya tarafının insani koridor açılması önerisini tekrarladık" dedi.
Ukrayna tarafını şov yapmakla suçlayan Lavrov, “Ukrayna hükümeti, sırf buluşmak için buluşmak istiyor. Kameralara oynuyor. Kiev rejimi, o cumhuriyetleri tamamen abluka altına aldığında da buluşalım dedi. Biz o zaman, 2019'da, dedik ki, bütün projelerimizi Kiev'e ilettik ama ilerleme kaydedilmedi. Onların bu yaklaşımı, her türlü sorunu çeşitli dış etkilerle farklı bir şekilde göstermek üzerine kurulu. Çok fazla böyle girişimleri oldu. Bunların hepsinin amacı dış etki yaratmaktı. Putin'in Zelenskiy'le buluşma konusunda tereddütü olmadığını söyledik” ifadelerini kullandı.
Asıl sonuçların müzakerelerden çıkacağını ifade eden Lavrov, "Güzergahlar aslında durumu kontrol edenler tarafından belirleniyor. Sivillerin tahliye olabilmesi amaçlanıyor. Meslektaşlarımıza şunu da hatırlatmak istedik, son müzakerede Rus tarafı kendi taleplerini detaylı şekilde sundu. Ukrayna tarafı da bu taleplere cevap verilebileceğini belirtti. Müzakerelerin sonuç vermesini ve beyanda kalmamasını istiyoruz. Bütün taraflarının çıkarları dikkate alarak çözüm olmasını istiyoruz" diye konuştu.
Lavrov ayrıca zirve kararının Putin ile Erdoğan'ın görüşmesinde alındığını söyledi.
"Bugünkü görüşmede şu anlaşıldı. Müzakerelerin yerini alacak hiçbir şey yok” diyen Rusya Dışişleri Bakanı, “Diğer ülkelere saldırmayacağız. Ukrayna'da Rusya'ya yönelik doğrudan bir tehdit ortaya çıktı. Uzun yıllar uyarıda bulunduk kimse bizi dinlemedi. Biz Ukrayna'nın tarafsız bir ülke olmasını istiyoruz. NATO'nun genişlemesine karşı çıkarak hiçbir şekilde Ukrayna'nın güvenliğini sağlamasına karşı çıkmıyoruz" ifadelerini kullandı.
"Putin, Zeleskiy ile görüşmekten kaçınmıyor"
Gazeteciler, Lavrov'a Putin ve Zelenskiy arasında bir görüşme olup olmayacağı ihtimalini de sordu. Bu soruya karşılık "Putin, Zelenskiy ile görüşmekten kaçınmıyor" diyen Lavrov, "Sadece bu temasların laf olsun diye gerçekleşmesini istemiyoruz. Bunu Kuleba ile görüştük" sözlerini kullandı.
Ukrayna tarafının sürekli Rusya'ya yaptırım talep ettiğini aktaran Lavrov, "Türkiye, Mısır ve hatta Çin'in bile yaptırım uygulamasını istiyorlar. Bu medeniyetlere saygısızlıktır ABD bunu hep yapıyor ancak biz nezaketimizden dolayı böyle bir şey yapmayız" dedi.
Lavrov, konuşmasını şöyle devam ettirdi:
"Doğalgaz ve petrol konusunda burada bu mesela batılı meslektaşlarımızın vicdanına kalmış bir mesele. Biz bunları hiçbir zaman silah olarak kullanmadık ancak onlar hep bizim bununla tehdit ettiğimizi söylüyor.
Biyokimyasal silahlarla ilgili laboratuvarlar kuruluyor biz bu silahları kullanıp kullanmayacakları konusunda bilgi istedik bunların amacı biyolojik silahlar yaratmak istiyorlar bu şüphe götürmüyor.
Kiev'den beklenen hiçbir talep yerine getirilmedi. Çağrılarını tekrarlamaya başladılar. Barış kuralları uygulansın diyorlar, peki alınan kararlar uygulanmayacaksa neden görüşmeler yapılsın?
Elçilerimiz özelinde pozisyonumuzu ilettik bu bilgiler gerçeklere dayalı oluyor. Bakanlarımız da bunu bulundukları ülkelerin liderlerine iletiyor. Ancak dünyanın dört bir yanında koşup egemen ülkelerini zorlayacak halimiz yok."
Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesi
ABD ile NATO'dan güvenlik garantileri alamadığını gerekçe gösteren Rusya, Ukrayna'nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu ve "soykırım suçu işlediğini" iddia etmiş, ardından 24 Şubat'ta Ukrayna topraklarına kapsamlı askeri saldırılar başlatmıştı.
Devam eden saldırılar nedeniyle yaklaşık 2 milyon vatandaşın komşu ülkelere göç ettiği Ukrayna'da sivillerin kaçışı sürüyor.
Rusya-Ukrayna savaşının durdurulması amacıyla taraflar Belarus'ta 3 tur müzakere yapmış ancak anlaşmazlıklar devam etmişti.
Son görüşmede sivillerin tahliyesi için geçici ateşkes kararı alınmıştı.
Türkiye gerek savaşın öncesinde gerek saldırıların başlamasının ardından taraflar arasında diyalog yoluyla çözüme varılması için arabuluculuk önerilerinde bulunmuştu.
Bu girişimler kapsamında iki ülke, dışışleri bakanlarının Türkiye'nin arabuluculuğunda Antalya Diplomasi Forumu'nda bir araya gelmesini kabul etmişti.