ÜNLÜ ANKETÇİLER - 1. Yılsonu erken seçim / 2. Yeni başbakan O / 3. HDP’nin geleceği…
Erbil (Rûdaw) - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ağustos 2014'te bayrağı devrettiği Başbakan Ahmet Davutoğlu, kazandığı 2 seçime rağmen geçtiğimiz günlerde görevi bırakacağını açıkladı.
Ankara’da milletvekillerinin dokunulmazlıkları tartışılırken, Başbakan Davutoğlu’nun görevi bırakacak olması bir anda gündemi tepetaklak etti.
22 Mayıs'ta olağanüstü kongreye gidecek AK Parti için şimdiden birçok senaryo konuşuluyor.
Davutoğlu'nun istifasına kadar Ankara'nın en önemli gündem maddesi olan dokunulmazlıklar kalkacak mı? Türkiye’nin yeni başbakanı kim olacak? MHP’nin yeni genel başkanı Meral Akşener mi?
Gündemi meşgul eden soruları Metropoll Araştırma’nın kurucu Özer Sencar, ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu ve A&G Araştırma Şirketi’nin sahibi Adil Gür’e sorduk.
METROPOLL: Başkanlık için seçim
Rûdaw’a konuşan Özer Sencar, Türkiye’de erken seçime gidildiğini ve bunun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık seçiminin bir parçası olduğunu söyledi.
Özer Sencar, “Eğer erken seçime gidilirse HDP ciddi anlamda oy kaybı yaşar çünkü Kürtler yaşanan çatışmalardan dolayı sandığa gitmeyebilir” dedi.
Rûdaw’a konuşan Adil Gür ise, erken seçime gidilmesi ihtimalinde HDP’nin baraj altında kalacağını ifade etti.
HDP’li vekillerin dokunulmazlıklarının kaldırılıp kaldırılmayacağına ilişkin ise Özer Sencar, “Büyük ihtimalle dokunulmazlıklar kaldırılacak hatta birçok HDP’li vekil de tutuklanacaktır. Erdoğan bununla MHP seçmenine mesaj verip kendi tarafına çekmek isteyecektir” diye konuştu.
Rûdaw’a konuşan İbrahim Uslu ise “Dokunulmazlıklar kaldırılmayabilir. CHP vazgeçebilir. Kılıçdaroğlu’nun son zamanlarda yaptığı açıklamalar bu yönde” ifadelerini kullandı.
Binali Yıldırım mı geliyor?
Türkiye’de yeni başbakanın kim olacağına dair Gür, “Cumhurbaşkanı Erdoğan her an sürpriz bir ismi aday gösterebilir” derken Uslu, “Ben AK Parti’nin sürpriz bir ismi başa getireceğini sanmıyorum. Binali Yıldırım’ın siyasi tecrübesinden dolayı seçileceğini düşünüyorum” dedi.
Türkiye erken seçime mi gidiyor?
Özer Sencar: Evet Türkiye’de erken seçime gidiliyor. Büyük ihtimal seçim yazın ya da sonbaharda gerçekleşecek.
Adil Gür:Türkiye’de erken seçim ihtimalini çok düşük görüyorum. 1 yıl içinde 2 seçim yapıldı. Muhalefet partileri bunu dillendiriyor ancak ben erken seçime gidileceğini düşünmüyorum.
İbrahim Uslu: Bence şartlı gidilebilir. Ortada bir çok senaryo var. AK Parti 330 vekili bulursa başkanlık seçimine gidebilir ve tahminimce seçim 2016’ın sonu 2017’nin başı olur.
Partilerin son oy oranlarında herhangi bir değişiklik var mı?
Özer Sencar:Partilerin oy oranlarında ciddi bir değişiklik yok. 1 Kasım seçiminde neyse şu an aşağı yukarı aynı oranda. Ancak MHP’de Meral Akşener başa gelirse partinin oy oranında ciddi bir yükseliş sözkonusu olur.
Adil Gür: Partilerin oy oranında herhangi bir değişiklik olup olmayacağını bu şartlarda konuşmamız doğru değil. Seçim olmadığı için ve ihtimali de olmadığı için bunu konuşmayı doğru bulmuyorum. Ama erken seçime gidilirse AK Parti dışındaki partilerin hepsinde oy kaybı yaşanacaktır. En büyük kayıp da HDP’de görülecektir.
İbrahim Uslu: Şu an için birşey söylemek doğru olmaz ancak partiler 1 Kasım’da almış oldukları oyları koruyorlar diyebilirim.
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun istifası AK Parti’deki oy oranını etkiler mi?
Özer Sencar: Hayır Başbakan Davutoğlu’nun istifası partinin oy oranında herhangi bir değişikliğe sebep olmaz.
Adil Gür: Davutoğlu’nun istifasından sonra AK Parti’de herhangi bir oy değişikliği yaşanacağı kanaatinde değilim. AK Parti’nin doğal lideri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dır. Erdoğan değişmediği sürece AK Parti’de herhangir bir değişiklik yaşanmaz.
İbrahim Uslu: Sanmam ama başka faktörler etkili olabilir. Erken seçime gidilmesi durumunda AK Parti düşük de olsa oy kaybı yaşayabilir.
Son dönemlerde Kürt illerindeki yaşanan çatışmalar HDP’nin oy oranında bir değişikliğe sebep olur mu?
Özer Sencar: Evet olur, olacak da. Çünkü Kürtler yaşanan çatışma ve kayıplar dolayı HDP’ye ciddi anlamda tepkili. HDP’nin oyları diğer partilere gitmez ama insanlar HDP’ye duyduğu öfkeden dolayı sandığa gitmeyebilir. Bu da oy oranında düşürür.
Adil Gür: Suruç Katliamı’ndan tutun da günümüzdeki çatışmalara kadar yaşananların hepsi HDP’ye ciddi zarar verdi. HDP’nin oy oranı yüzde 13’ten yüzde 10.7’ye kadar geriledi. Yurtdışındaki oylar olmasaydı HDP büyük ihtimalle barajın altında kalacaktı. Son yaşananlardan sonra HDP seçmeninin birçoğu AK Parti’ye doğru kaydı. Bu da HDP’ye ciddi zarar verdi. Bugün seçim olursa HDP baraj altında kalabilir.
İbrahim Uslu: Yok olmadı. HDP seçmeni yaşananlara 1 Kasım’da tepki verdi bence. Bu da HDP’nin oy kaybetmesine neden oldu.
MHP Genel Kongre’ye gidiyor. Meral Akşener seçilirse MHP’nin oy oranı nasıl olur?
Özer Sencar: Devlet Bahçeli’nin yerine Meral Akşener gelirse MHP’de ciddi bir yükseliş sözkonusu olur. 1 Kasım seçiminde AK Parti’ye doğru kayan MHP seçmeni yeniden MHP’ye dönebilir. Meral Akşener seçilirse Türk siyaset tarihinin akışını değiştirebilir.
Adil Gür: MHP ideolojik bir parti. Elbette kongreye gidilir, genel başkan değişir ama şimdiden birşey söylemek mümkün değil. Merak Akşener başa gelirse, oy oranında bir değişiklik olup olmayacağını ancak önümüzde günlerde görebiliriz.
İbrahim Uslu: Meral Akşener seçilirse parti 2’ye bölünebilir. Akşener’in oyları koruyup koruyamacağı şu an için sıkıntılı görünüyor. MHP’nin baraj sorunu olmaz ancak bunun için Devlet Bahçeli’yi destekleyenlerin Akşener’i de desteklemesi lazım.
Seçimde MHP ile HDP baraj altında kalırsa başkanlık referandumuna gidilir mi?
Özer Sencar: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’nın asıl hedefi MHP ile HDP’yi baraj altında bırakıp başkanlık referandumuna gitmek. Ancak HDP’liler seçime parti olarak değil de bağımsız olarak girerse Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın planını bozabilir. Öyle bir durumda Erdoğan 400 milletvekili değil, en fazla 330 milletvekili yakalar. Bu da başkanlık seçimini otomatik olarak riske sokar.
Adil Gür: Ben yine de tekrarlıyorum. Erken seçime gidileceğini düşünmüyorum. Ancak gidilirse de MHP’nin baraj altında kalma gibi bir sorunu yok.
İbrahim Uslu: Başkanlık referandumuna gidilmesi için AK Parti’nin 330’u bulması lazım. MHP ile HDP’nin baraj altında kalıp kalmayacağına ilişkin şu an bir şey söylemek doğru olmaz. Erken seçim olduğu taktirde bunları konuşabiliriz.
Dokunulmazlıklara ilişkin ne söyleyeceksiniz?
Özer Sencar: AK Parti diğer 2 partiyle anlaşarak bu kararı verdi ve büyük ihtimalle dokunulmazlıklar kaldırılacaktır. Hatta birçok HDP vekili de tutuklanacaktır çünkü haklarında açılmış çok sayıda dosya var. Dokunulmazlıkların kaldırılmasını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir planı olarak görüyorum. Erdoğan, “Bakın HDP’lileri cezalandırdım” diyerek aslında MHP seçmenini kendi tarafına çekmek istiyor.
Adil Gür: Yaptığımız araştırmalarda halkın yüzde 95’ı dokunulmaklıkların kaldırılmasından yana. Halkın yüzde 40’ı ise sadece HDP’lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılmasını istiyor.
İbrahim Uslu: Dokunulmazlıklar kaldırılabilir de, kaldırılmayabilir de. CHP her an vazgeçebilir ki Kemal Kılıçdaroğlu’nun son zamanlarda yaptığı açıklamalar bu yönde. Ancak dokunulmazlık meselesinin bir süre daha Meclis’i meşgul edeceği kesin.
Sizce Türkiye’nin yeni başbakanı kim olur?
Özer Sencar: Yeni başbakanın kim olacağı zerre kadar önemli değil çünkü, kim olursa olsun kaptan köşkünde oturmak zorunda olaraktır. Erdoğan ne derse onu uygulayacaktır. Bir nevi cumhurbaşkanın genel sekreteri olaraktır. O yüzden kim başa gelir, kim seçilir zerre kadar ilgilenmiyorum.
Adil Gür: Buna karar verecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır. Erdoğan kimi isterse o olur. Binali Yıldırım ve Bekir Bozdağ’ın isimleri çok konuşuluyor ancak Erdoğan hiç konuşulmayan sürpriz bir ismi de başbakan seçebilir.
İbrahim Uslu: Ben AK Parti’nin sürpriz bir ismi başa getireceğini sanmıyorum. Büyük ihtimalle adı geçen isimlerden biri olur. Binali Yıldırım’ın siyasi tecrübesinden dolayı seçileceğini düşünüyorum. 22 Mayıs’ta hep beraber göreceğiz.