Uzman Dr. Halis Yerlikaya: Kürd illerinde anadil sorunu kanser vakalarının geç teşhis edilmesine neden oluyor

04-02-2024
Abdulselam Akıncı
Foto: Rûdaw
Foto: Rûdaw
Etiketler Kanser Anadil Uzman Dr. Halis Yerlikaya Hastalık
A+ A-

Amed (Rûdaw) - Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kanser vakaları her geçen yıl artıyor.

Türkiye’de onbinlerce insan kanserle mücadele ediyor.

Resmi rakamlara göre her yıl yaklaşık 250 bin kişi bu tehlikeli hastalığa yakalanıyor ve bu hastaların yaklaşık yüzde 50'si hayatını kaybediyor.

Yıllık ölümlerin yüzde 20'si kanserden kaynaklanıyor.

Araştırmalara göre Türkiye’de kanser görülme sıklığı erkeklerde kadınlara göre daha yüksek.

İstatistiklere göre akciğer kanseri görülme sıklığı erkeklerde yüzde 55,5, kadınlarda meme kanseri görülme sıklığı yüzde 48,6.

Akciğer kanseri hem kadınlarda hem de erkeklerde en ölümcül hastalık olarak kayıtlara geçiyor.

Kanserle Mücadele Derneği’ni kurdu

Şükri Abay'ın ailesinden 6 kişi kansere yakalandı. Abay, kanser nedeniyle annesini, kız kardeşini, erkek kardeşini ve üç çocuğunu toprağa verdi. Kendisine dört kez kanser teşhisi konuldu ve dört kez de hepsini yendi.

Abay hastalıktan kurtulduktan sonra Kanserle Mücadele Derneği’ni kurdu ve şu anda Diyarbakır'da kanser hastalarına yardımcı oluyor ve danışmanlık yapıyor.

"Diyarbakır'da 18 bin kanser hastası var"

Kanserle Mücadele Derneği Başkanı Şükri Abay, "Bizim tespitlerimize göre, Diyarbakır merkez, ilçe ve köylerinde 18 bin kanser hastası bulunuyor. Kentteki hastanelerde her gün 250-300 kanser hastası tedavi görüyor” dedi.

Kürd illerine özel bir kanser istatistiği bulunmuyor ancak uzmanlar, Kürd şehirlerinde tüm kanser türlerinin yayılmasına ve başarılı tedavinin önlenmesine yol açan bazı önemli noktalara dikkat çekiyor.

"Dil sorunu hastalığın geç teşhis edilmesine neden oluyor"

Kanser Uzmanı Dr. Halis Yerlikaya, "Bölgemizde hastalara geç tanı konuluyor. Bunun birkaç nedeni var. Yoksulluk, cehalet ve diyelim ki ekonomik imkanların kısıtlı olması, bir de dil sorunu var. Sağlık alanında sağlık hizmetleri anadilimizde, bizim dilimizde verilmiyor. Bu aynı zamanda bir sorundur. Aslında geç tanının da sebebi bu” diye konuştu.

200'e yakın kanser türü var

Onkoloji bölümünün verilerine göre 200'e yakın kanser türü var ve dünyada bu türlerden yaklaşık 20'si en yaygın ve tehlikeli olanı.

21. yüzyılda sağlık teknolojisi ilerlemesine rağmen kansere karşı yüzde yüz başarılı bir tedavi henüz bulunamamış ve kanseri tedavi etmek çok zor ve meşakkatli.

"Yılda bir kez kontrol edilmeli"

Rûdaw’a konuşan Uzman Dr. Mahmut İlhan, "40 yaşını doldurmuş bir kişinin yılda bir kez kendisini kontrol ettirmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Kanserin en iyi tedavisi kansere yakalanmamaktır. Onun için ne yapılmalı? Sigarayı bırakmalı, yiyecek ve içeceklere dikkat edilmeli, şişmanlamamalı, egzersiz yapmalı ve yaşa göre 7 saat uyku uyunmalı. Gece uyuyup gündüz uyanık olmanız gerekiyor. Çalışmalarınız iyi ve stresiniz az olmalı” dedi.

Dünyada her yıl 19 milyon kişi kansere yakalanıyor

Türkiye’de ve dünyada kanser vakaları her geçen yıl artıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre her yıl 19 milyon 500 kişiye kanser teşhisi konuluyor ve 10 milyon kişi kanse nedeniyle hayatını kaybediyor.

Yorumlar

Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın

Yorum yazın

Gerekli
Gerekli