'Cumartesi Anneleri' davası Nisan 2024’e ertelendi

Ömer Sönmez

Haber Merkezi – Cumartesi Anneleri ve hak savunucularına açılan davanın 11'nci duruşması görüldü. Duruşma, 5 Nisan 2024 tarihine ertelendi.

Türkiye İçişleri Bakanlığı kararıyla Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelmeleri engellenen Cumartesi Anneleri’ne yönelik olarak “Kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama” suçlamasıyla, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame düzenlenmiş, İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde haklarında aynı suçtan yargılanmak üzere dava açılmıştı.

Davanın 11’inci duruşması bugün İstanbul-Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde görüldü.

Uluslararası Af Örgütü, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve Hafıza Merkezi gibi çok sayıda kurum ve sivil toplum kuruluşu davayı takip etti.

Duruşmada sanık savunmaları bittikten sonra savcı, hakkında adli kontrol tedbiri olanların tedbirinin devamına, savunması alınmayan sanıkların hazır edilmesini talep etti.

Mahkeme heyeti, savunması alınmayan sanıkların gelecek celse hazır edilmesine karar verip, davayı 5 Nisan 2024 saat 10.00'a erteledi.

Davanın seyri

27 Mayıs 1995’ten bu yana her cumartesi günü Galatasaray Meydanı’nda oturma eylemi ve basın açıklaması düzenleyerek gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetinin açıklanması ve faillerinin yargılanması talebiyle bir araya gelen Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın 700. Hafta buluşmasına polis müdahale etti.

25 Ağustos 2018’deki 700’üncü buluşma, Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından yasaklanmıştı. Polisin biber gazıyla müdahale ettiği eylemde çok sayıda kayıp yakını gözaltına alındı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu polis müdahalesiyle ilgili, “İzin vermedik çünkü artık bu istismarın ve kandırmacanın son bulmasını istedik. Anneliğin terör örgütünce istismar edilmesine, teröre kılıf yapılmasına göz mü yumsaydık” dedi.

Türkiye İçişleri Bakanlığı kararıyla Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelmeleri engellenen Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik olarak “Kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama” suçlamasıyla, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame düzenlendi ve İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde haklarında aynı suçtan yargılanmak üzere dava açıldı.

2021'de ilk duruşma görüldü

25 Mart 2021 günü görülen davanın ilk duruşması öncesi Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi önünde basın açıklaması yapıldı. Duruşma, katılımın yüksek olması nedeniyle İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi yerine İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nin duruşma salonunda görüldü.  Duruşmada öncelikle derhal beraat talebinde bulunuldu fakat reddedildi. Sanık savunmaları ve avukatlarının savunmaları alınmasının ardından savcı mütalaasında, dinlenmeyen tanıkların dinlenmesini ve savunmaların tamamlanmasını istedi.

12 Temmuz 2021 günü görülen ikinci duruşma oldukça gergin geçti. Sanıkların ve avukatların savunmaları Mahkeme Başkanı tarafından sık sık kesildi, buna itiraz edilmesi üzerine yaşanan tartışma sonucunda CHP Milletvekili Mahmut Tanal duruşma salonuna alınmadı. Mahkeme Başkanı hakkında reddi hakim talepleri sunulmasına rağmen, talep reddedilerek duruşmaya devam edilmesi yönünde ısrarcı olunması nedeniyle yaşanan gerginliğin sürmesi sonucu önce Mahkeme Başkanı devamında da sanıklar, vekilleri ve dayanışma göstermek için gelenler duruşma salonunu terk etti. Ara kararlar boş duruşma salonuna okundu.

24 Kasım 2021 günü görülen duruşma ağır ceza mahkemesi salonuna alınmasına rağmen salon, sanıklar, avukatları ve izleyicilerin sayısına oranla oldukça küçüktü. Avukatlar Covid-19 nedeniyle duruşmanın ilgili salonda yapılamayacağını ve ayrıca reddi hakim taleplerinin kesinleşmediğini belirterek duruşmanın ertelenmesini talep etti. Ayrıca dava konusu gösteride göstericilere işkence uygulayan kamu görevlileri hakkında suç duyurusunda bulunulması talep edildi. Tüm talepler gerekçesiz reddedilince hakim ile avukatlar arasında tartışma yaşandı. Avukatlar duruşma salonunu terk etti ve duruşma ertelendi.

23 Mart 2022 günü görülen duruşmadan önce henüz ifade vermemiş olan tüm sanıklara zorla getirme tebligatı gönderildi. Bu nedenle sanıkların çoğu duruşmada hazır bulundu. Duruşmada tekrar derhal beraat talebinde bulunulsa da yine reddedildi. Sanıklarla ilgili emniyet müdürlüklerinin terörle mücadele birimlerinden gelen araştırma yazılarının, yargılamanın Terörle mücadele Kanunu kapsamında bir suçtan kaynaklanmaması nedeniyle dosyadan çıkarılması talebinin ise daha sonra değerlendirilmesine, ifade veren sanıkların duruşmalardan vareste tutulmasına ve ifade vermeyen sanıklara SMS ile çağrı yapılmasına karar verildi.

21 Eylül 2022 günü gerçekleşecek duruşmadan önce yapılması planlanan basın açıklamasına yasak olduğu gerekçesiyle Cumartesi Anneleri/İnsanları, avukatları ve duruşmaya desteğe gelen hak savunucuları önce abluka altına alındı ve sonrasında 16 kişi gözaltına alındı. Duruşmada ise avukatlar, arkadaşlarının gözaltına alınması gerekçesiyle savunma yapmayacaklarını ifade ettiler.  Mahkeme Başkanı ise bu durumun ‘susma hakkı’nı kullandıkları yönünde değerlendirileceğini bildirdi.

Konuyla ilgili yaşanan tartışma sonrası duruşma 3 Şubat 2023 günü 14.00’e ertelendiyse de; 3 Şubat günü hakimin izinli olması nedeniyle duruşma görülmeden, dosya üzerinden duruşmanın 7 Temmuz 2023 gününe ertelenmesine karar verildi. 7 Temmuz 2023 günü görülecek duruşma da yine hakimin izinli olması nedeniyle Kasım 2023 tarihine ertelenmişti.

Davada Adil Can Ocak, Ahmet Karaca, Ahmet Süleyman Belli, Ali Icak, Ali Yiğit Karaca, Atakan Taşbilek, Ataman Doğa Kıroğlu, Ayça Çevik, Besna Tosun, Cafer Balcı, Can Danyal Aktaş, Cihan Oral Gülünay, Cüneyt Yılmaz, Deniz Koç, Ercan Süslü, Ezgi Çevik, Faruk Eren, Fecri Çalboğa, Ferhat Ergen, Gamze Elvan, Hakan Koç, Hasan Akbaba, Hasan Karakoç, Jiyan Tosun, Kenan Yıldızerler, Koray Çağlıyan, Koray Kesik, Leman Yurtsever, Levent Gökçek, Lezgin Özalp, Maside Ocak, Mehmet Günel, Muhammed Emin Ekinci, Murat Akbaş, Murat Koptaş, Onur Yanardağ, Osman Akın, Özer Oysam, Özge Elvan, Ramazan Bayram, Rüşa Sabur, Sadettin Köse, Saime Sebla Arcan Tatlav, Sinan Arslan, Ulaş Bedri Çelik, Volkan Uyar sanık olarak yer alıyor.