Suriye'de çatışmalar: Kim, hangi bölgeyi kontrol ediyor?
Erbil (Rûdaw) – Geçtiğimiz hafta Tahrir eş-Şam grubu, Halep’te Suriye hükümet güçlerine karşı büyük bir saldırı düzenledi.
Bu saldırı sonucunda Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın 13 yıllık kontrolü altındaki stratejik şehirde durum tersine döndü.
Peki, Suriye’de iç savaşın başlamasından bu yana ülkenin haritası nasıl şekillendi?
İşte detaylar:
Heyet Tahrir Eş-Şam
2011 yılında El Kaide’ye bağlı Nusra Cephesi olarak kurulan Tahrir eş-Şam, 2017’de El Kaide’den ayrılarak bugünkü adını aldı. Grup, Ebu Muhammed el-Colani liderliğinde Suriye'nin kuzeybatısında kritik bölgeleri kontrol ediyor.
Geçtiğimiz çarşamba, Halep'e yönelik saldırılarında şehrin Kürt mahalleleri dışındaki büyük kısmını ele geçirdi. Halep, uzun süredir Suriye hükümeti için stratejik bir kale konumundaydı. Bu başarıyla Tahrir eş-Şam, kontrol ettiği bölgeleri iki katına çıkardı ve Hama vilayetine doğru ilerlemeye başladı.
Suriye Hükümeti
İç savaşın ilk yıllarında toprak kayıpları yaşayan Suriye hükümeti, 2015’ten itibaren Rusya, İran ve Hizbullah’ın desteğiyle toparlandı. Bugün Suriye hükümeti, Tartus ve Lazkiye’nin büyük bölümü, Hama ve Humus’un tamamı, Halep’in bir kısmı ve Rakka ile Deyrizor’un bazı bölgelerini kontrol ediyor.
Hükümet güçlerine destek veren Rusya, Lazkiye’deki Hmeymim Hava Üssü gibi stratejik noktaları kontrol ediyor.
Demokratik Suriye Güçleri (DSG)
DSG, Suriye topraklarının dörtte birini kontrol ediyor ve ülkenin en güçlü ikinci silahlı gücü olarak kabul ediliyor. Tahminlere göre DSG kontrolündeki bölgelerde 3 milyon kişi yaşıyor; bu nüfusun yüzde 75’i Kürtlerden oluşuyor.
DSG, Haseke vilayetinin tamamını, Rakka vilayetinin büyük bir kısmını ve Deyrizor vilayetinin yaklaşık yarısını kontrol ediyor. ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon'un desteğiyle bölgede iki askeri üs bulunuyor. ABD güçleri DSG operasyonlarına aktif destek sağlıyor.
Türkiye'nin güdümündeki silahlı gruplar
Geçtiğimiz hafta Tahrir eş-Şam’ın Halep’e yönelik saldırısıyla eş zamanlı olarak, Türkiye destekli silahlı gruplar Tel Rıfat bölgesinde Kürt güçlerine saldırdı. Bu gruplar, Tel Rıfat ve Halep çevresindeki bazı köylerin kontrolünü ele geçirdi.
Şu anda Türkiye destekli gruplar, Trablus’tan Efrin’e, Serekaniye’den Gire Spi’ye kadar geniş bir alanı kontrol ediyor.
IŞİD
2014 yılında “İslam Halifeliği” ilan eden IŞİD, Suriye ve Irak’ta geniş bir bölgeyi kontrol etti. Ancak 2019’da yenilgiye uğratılarak topraklarını kaybetti.
Buna rağmen IŞİD, halen Suriye’nin çöl bölgelerinde gizleniyor ve zaman zaman Demokratik Suriye Güçleri ile Suriye ordusuna saldırılar düzenliyor.
Suriye'deki güç dengeleri, iç savaşın başlamasından bu yana sürekli değişiyor. Özellikle geçtiğimiz hafta yaşanan gelişmeler, Suriye haritasındaki sınırların yeniden şekillendiğini gösteriyor. Bölgedeki aktörlerin ilerleyen dönemde nasıl bir yol izleyeceği ise belirsizliğini koruyor.