Irak'ta son 5 yılda çocuk evlilik oranı %5'ten %30'a çıktı



Erbil (Rûdaw) - Irak'taki bir kampta 15 yaşındaki kız çocuğu iki defa evlenip boşandı. Bu olay savaş mağduru kamp çocukların trajedisini yansıtan örneklerden sadece bir tanesi.


Rudaw elde ettiği bilgilere göre, Irak'ta çocuk yaştaki kız çocuklarının evlilik oranı %30 olup bunların çoğunluğu kısa sürede zorla evlendirildiği erkeklerden ayrılıyor. IŞİD ortaya çıkmadan önce ise bu oran %5'ti. Savaş sonrasında Irak toplumunda dram üstüne dram yaşandı, toplumsal değerler çöktü.

 



Hala göçmen kampında yaşayan Ala Muhammed’in (15) babası Musul savaşında hayatını kaybetti. Ala, annesi ve bir kız kardeşiyle beraber yaşıyor.


Çocuk yaştaki Ala 2 defa evlendirildi, ikinci defa da boşandı. Ailesi Ala'nın bu duruma düşmesinin sebebini "yaşam koşulları ve kıtlığa" bağlıyor.


Rûdaw'a konuşan Ala şöyle diyor:

 



"Biz bu küçük çadıra sağındık, Musul veya başka bir yere gidemiyoruz. Erbil'e gidebiliriz ancak orada yaşamak için paramız yok, kimliğimiz de yok, onun için hiçbir kontrol noktasından geçemiyoruz. Ne amca, ne dayı, hiç kimsemiz kalmadı. Ben bu sıkıntılar yüzünden evlenmek zorunda kaldım."


Kamplardaki evlilikler hiçbir yasa ve sınır tanımıyor. Kamplardaki küçük çadırlarda yaşayan gençler ise işsiz ve güçsüz. 12 yaşını geçen kız çocukları aileleri tarafından, "baskın gelen sıkıntılı koşullar" gerekçe göstererek evlendiriliyor. Bu çocuklara karşılık çadır ve bir kaç ev eşyası alınıyor.

 



Fazıl Hasan Rûdaw'a yaptığı açıklamada, "Kamplardaki sıkıntılardan dolayı psikolojik sorunlar yaşamaya başladım. İki çocuğum var, ekonomik sıkıntılardan dolayı onlara bakamıyorum, okula gidemiyorlar. Çocuklarım da öğrenci olmanın hayali ile yaşıyorlar. 3 ay önce bir kız çocuğum evlenmek zorunda kaldı, şimdi de "kocasından" boşandı. Onların yaşam gereksinimlerini karşılayamıyorum. İstedikleri elbiseleri alamıyorum, dükkanların bana borcu var ödeyemiyorum." dedi.

 



Irak merkezi hükümetine bağlı kamplarda bu durum aleni olarak görülüyor. Kürdistan Bölgesi Hükümetine bağlı kamplardaki çocuklar için ise baştan beri kararlar çıkarıldı, yaptırımlar uygulanıyor. Buna göre; yasal sınırların altındaki evlilikler engellenecek, eş olarak kabul edilmeyecek. Yine de zaman zaman yasaların çiğnendiği, çocuk istismarının gerçekleştiği görülüyor.