Türkmen ve Hristiyanlar nüfus sayımına ilişkin farklı görüşlere sahip

Erbil (Rûdaw) – Türkmen yetkililer, Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yapılacak genel nüfus sayımı öncesinde IŞİD nedeniyle yerinden zorla edilenlerin durumuna dikkati çekiyor. Hristiyan yetkililer ise bu durumda yapılacak bir sayımın bileşenlere “zarar vereceğini” savunuyor.    

Irak ve Kürdistan Bölgesi genelinde 20-21 Kasım 2024 tarihlerinde genel nüfus ve konut sayımı yapılacak. Nüfus sayımı için Irak ve Kürdistan Bölgesi’ndeki tüm kentlerde 2 günlük sokağa çıkma yasağı uygulayacak. 

Irak’ta 27 yıl, Kürdistan Bölgesi’nde ise 38 yıl aradan sonra yapılacak olan sayıma dair Türkmen ve Hristiyanlar farklı görüş ve endişelere sahip.

Hristiyanlar endişeli

Rûdaw’a konuşan Bet-Nahrain Demokrat Parti Genel Sekreteri Romeo Hakkari, "Biz nüfus sayımından yanayız ama Irak'ta istikrarsızlıklar nedeniyle devletin kuruluşundan bu yana nüfus sayımı yapılamıyor” dedi.

Hakkari, "Şu anda, nüfus haritasında yarı yarıya bir değişiklik meydana geldi, Irak'ta yaşanan karışıklıklar ve savaşlar nedeniyle, bazı topluluklar kendi bölgelerinden sürüldü ve bir kısmı başka ülkelere sığınmak zorunda kaldı. Bu nedenle, şu anki yerleşim durumunun göz önünde bulundurulması gerekir. Örneğin, Ninova ovasında çoğunlukla Hristiyanlar yaşıyordu, ancak şu an bizim nüfus oranımız geçmişe göre çok daha az. Bu durum göz önünde bulundurulmalıdır” ifadelerini kullandı.

Irak hükümeti, nüfus sayımının başarılı bir şekilde yürütülmesini sağlamak için Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) ile ortaklık kurdu. UNFPA, bu girişimin önemini vurgulayarak, Irak'a etkili politika yapımı ve ülke genelinde kapsayıcı büyümeyi teşvik etmek için gerekli olan doğru demografik verileri sağlayacağını belirtti.

Ayrıca Irak Bakanlar Kurulunun kararına göre 1957 nüfus sayımı esas alınacak.

Romeo Hakkari bu konuda, “Herkes kendi resmi yerleşim yerlerine göre kaydedilecek, bu nedenle önemli. Çünkü bizim halkımız (Keldani, Süryani, Asuriler) dağıldı ve bazıları başka ülkelere yerleşti. Eğer bunlar sayılmazsa, nüfusumuz azalır. Başka bir çözüm yolu bulunmalı ve dünyanın farklı ülkelerine göç edenler de kaydedilmelidir. Mevcut durum esas alınırsa bileşenler zarar görür” değerlendirmesinde bulundu.

Türkmenler göçün dikkate alınmasını istiyor

 1997'deki son nüfus sayımında Irak’ın nüfusu 19 milyondu. Ayrı bir sayımda Kürt illerinin nüfusu 2,8 milyon olarak belirlendi. Şu anda toplam nüfusun 51 milyon olduğu tahmin ediliyor.

Kürdistan Bölgesi Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakanı ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf da, “Sayım, önemli bir konu ve uygun bir zaman gerektiren bir süreçtir. Tartışmalı bölgelerle ilgili görüşlerimiz var. IŞİD’in işgali sonrasında birçok kişinin yaşadıkları bölgelerden göç ettiklerini ve geri dönmediklerini biliyoruz. Bunlar arasında Telafer, Beşir ve Şengal gibi bölgeler de var" dedi.

Maruf, "Bu bölgelerden göç eden ve geri dönmeyen insanlar nasıl sayılacak? Aynı zamanda Kerkük çok önemli bir yer ve 2014'ten sonra, etraf bölgelere çok sayıda ithal Arap yerleştirildi. Bunlar Kerkük'ten sayılmamalıdır, çünkü bu önemli bir soruna neden olur. Biz, Kerkük'te sayılmamalarını ve kendi bölgelerinde sayılmalarını talep ettik” şeklinde konuştu.

Maruf, "Halk, bu sayımın siyasi amaçlar için kullanılmasından endişeleniyor. Yoksa biz sayıma karşı değiliz, sayım tüm Irak halkı için iyi olur” yorumunu yaptı.

Kürdistan Bölgesi'nde nüfus sayımı ve veri toplama süreci 1 Kasım'da başladı. Irak’ta ise 1 Eylül'den itibaren de başlatılmıştı. 

Irak ve Kürdistan Bölgesi'nde 120 bin nüfus sayımı çalışanı, genel nüfus sayımına katılacak. Sayım esnasında ailelere 70'ten fazla soru yöneltilecek.