İran-Azerbaycan sınırında tehlikeli restleşme!

Haber Merkezi – İran’ın ülkenin kuzeybatısındaki Azerbaycan ile Ermenistan sınırında başlattığı "Hayber Fatihleri" adlı askeri tatbikat, Bakü-Tahran arasında gerilimi tırmandırdı. Türkiye ise SİHA'larla İran'ın sınıra yaptığı askeri sevkiyatı yakından izliyor.

İran ordusu, bugün ülkenin kuzeybatısında, Azerbaycan-Ermenistan sınırına yakın askeri tatbikatların başladığını duyurdu.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı tarafından gerçekleştirilen tatbikata zırhlı ve topçu birlikler ile insansız hava araçları (İHA), elektronik savaş birimleri ve helikopter ateşi desteğiyle başlandı.

Tatbikat,  İran Ordusu Kara Kuvvetlerine ait   216 ve 316. zırhlı tugay, 25. tugay, 11.topçu grubu, İHA grubu, 433. Savaş mühendisliği ve helikopterleri katılıyor.

İran devlet medyasına konuşan Kara Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Kiyomers Haydari, tatbikata ilişkin açıklamalarda bulundu.

Haydari, tatbikatta kendi ürettikleri 2 tanksavar ile diğer bazı silahların tanıtılacağını belirterek, "Bu tatbikatlar hazırlık seviyesinin yükseltilmesi amacıyla gerçekleştiriliyor. Aynı şekilde komşu ülkelerde de tatbikatlar yapılıyor. Geçen ay sınırlarımızda 4-5 tatbikat yapıldı. Şu anda sınırlarımızda, Türkiye'de bir tatbikat yapılıyor ve bu süreç devam ediyor" dedi.

IŞİD’lilerin Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki çatışmalar esnasında bir bölge ülkesinin davetiyle sınırlarına geldiğini ileri süren Haydari, "İran bu bölgede ülkelerin resmi sınırlarının değişmesi konusunda hassastır ve bunu kabul edilemez olarak görmektedir. Yasal sınırlar korunmalıdır. Bir ülkenin sınırlarını korumada gösterdiği zayıflık başka bir ülkenin yabancılardan destek alarak sınırları değiştirmesine gerekçe oluşturmaz. İran böyle bir şeye izin vermez" ifadelerini kullandı.

Haydari, Karabağ'ın Ermenistan tarafından işgali esnasında Azerbaycan'ın toprak bütünlüğüne vurgu yaptıklarını ileri sürerek, "Hiçbir zaman işgali savunmadık" dedi.

İran Devrim Muhafızları’na bağlı ‘Fars’ haber ajansı, askeri teçhizatın sınır bölgesine transferinin bir video kaydını yayınladı.

İran’da yayın yapan Mostaql gazetesi, İran ile Azerbaycan arasındaki Aras Nehri sınırına çok sayıda İran askeri teçhizatının gönderildiğini bildirdi. Birkaç gün önce yüzlerce “Chieftain” tankı, birlik taşıyıcısı ve teçhizat yüklü askeri kamyonun ülkenin kuzey sınırına gönderildiğine dikkati çekti.

İran ve kuzeybatı komşusu Azerbaycan, yaklaşık 700 km’lik bir sınırı paylaşıyor.

Türkiye durumu yakından izliyor

Türkiye basınında yer alan haberlere göre, İran, Azerbaycan sınırına asker yığmaya devam ederken, Türk SİHA'ları da bölgede keşif yaparken radarda görüntülendi.

Haberlerde Türk keşif uçaklarının İran ve Azerbaycan sınırlarına yakın mesafede, yüksek irtifadan olanları izlediği belirtildi.

Radarda, 4 Türk SİHA'sının sınırda keşif uçuşu gerçekleştirdiği saptandı.

Bakü’deki ortak tatbikat ve Aliyev’in açıklamaları

İran tatbikatının, Azerbaycan, Türkiye ve Pakistan özel kuvvetleri arasında 12-20 Eylül tarihleri arasında Bakü’de gerçekleştirilen ve “Üç Kardeş” tatbikatı olarak bilinen tatbikatların ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in İran'ın daha önce sınırda düzenlediği tatbikatlara gösterdiği tepkinin ardından gelmesi dikkati çekti.

Aliyev, 27 Eylül'de Anadolu Ajasına verdiği demeçte, İran'a ait tırların “yasa dışı şekilde Karabağ bölgesine gönderildiğini” öne sürmüştü.

Azerbaycan’ın, “işgalden kurtarılan bölgeye” gönderilen İran tırlarını kontrol etmeye başlamasından hemen sonra İran’ın Azerbaycan sınırında tatbikatlara başladığına dikkati çeken Aliyev, “Bu onun egemenlik hakkı. Buna kimse söz söyleyemez. Fakat bunu bir zaman kesitinde analiz ettiğimizde neden şimdi ve neden bizim sınırımızda? Ermeniler Cebrail, Füzuli ve Zengilan bölgelerindeyken tatbikatlar neden yapılmadı? Bu, neden biz bu toprakları 30 yıllık işgalden sonra özgürleştirene kadar olmadı?” dedi.

İran basını Türkiye’yi suçladı

Öte yandan İran basını, Türkiye’yi Aras Nehri üzerinde barajlar inşa etmek için büyük projeler aracılığıyla İran’a karşı bir su savaşı başlatmakla suçladı.

‘Arman Melli’ gazetesi, Çarşamba günkü sayısında, Türkiye’yi Aras Nehri’nin bazı kısımları da dahil ülkenin güneydoğusunda Türk barajları inşa etmek için büyük projeler aracılığıyla İran’a karşı bir su savaşı başlatmakla suçladı.

Gazete, Aras Nehri sınırındaki Türk barajlarının kontrolünün İran’ın kuzeybatı vilayetlerini Belucistan’a dönüştüreceği konusunda uyarırken, İran’ın güneydoğusunda bulunan vilayetin kuraklık ve su kıtlığından çektiği acılara atıfta bulundu. Gazete, Güneydoğu Anadolu’da Dicle, Fırat ve Aras nehirleri üzerinde barajlar inşa etme projesinin Irak ve İran için çevresel sonuçlara yol açacağını vurguladı.

Türkiye ile Ermenistan sınırlarının bir parçasını oluşturan Aras Nehri, iki ülke sınırlarının İran ve Nahçıvan bölgesi ile birleştiği yerde devam ediyor.

Doğuya doğru akan nehir, İran’ın kuzey sınırlarının, özellikle de Azerbaycan’ın en belirgin işaretini oluşturuyor. Toplam uzunluğu 1072 kilometre (666 mil) ve havza alanı yaklaşık 102 bin kilometrekare olması nedeniyle Kafkasya’nın en büyük nehirlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Mostaql gazetesi, Bakü ve Ankara’daki “milliyetçi” liderler nedeniyle durumu “kriz” olarak nitelendirdi.

Gazete ayrıca, askeri ve enerji alanlarında derin iş birliğine sahip olduğu Bakü’deki geniş İsrail etkisinin yanı sıra Türkiye’nin eğilimleri ve Hazar Denizi’nin doğu ve batı kıyılarına ulaşma hırsı nedeniyle, ilerleyen aylarda o bölgede çatışmanın patlak vermesinin beklendiğini yazdı. 

İran Devrim Muhafızları Kara Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Muhammed Bakbur, ülkesinin ‘komşu ülkelerin sınırlarında herhangi bir değişikliği kabul etmeyeceğini, bölgedeki herhangi bir jeopolitik değişimi “kırmızı çizgi” olarak kabul etmediğini ve bunu kendi güvenliğine zararlı bir eylem olarak gördüğünü’ dile getirdi.

Bakbur, İran’a komşu olan sınırlarda yapılacak herhangi bir yanlış hareketin bölgede yeni krizlerin oluşmasına yol açacağı konusunda uyardı. Ayrıca “Komşu ülkeler tatbikatlarımızın nedenlerini diğerlerinden daha iyi biliyorlar” dedi.

İsrail detayı

Tatbikat esnasında İran basınına konuşan İran orsusu Kuzeybatı Bölge Karargahı Komutanı Tuşgeneral Ali Hacilu, İsrail’i işaret ederek, "Komşularımızla ortak sınırlarımızda yabancı ve Siyonist unsurların varlığına müsamaha gösteremeyiz" dedi.

Tuğgeneral Hacilu, “Bugün kurtarılmış bölgelerin barış, güvenlik ve yeniden inşası ile Siyonist rejimin bölgeden atılmasının zamanıdır; Bölgedeki şeytani Siyonist rejim fitne ekmek ve fitne dalgasını savurmak ister ve biz bölgenin İslam ülkeleri, farkındalık ve beraberlik ile barış ve istikrar dolu bir bölgeye sahip oluruz” ifadelerini kullandı.

İsrail, Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ’daki savaşta Azerbaycan’a destek vermişti.

Bölgede gerginlik yaşanırken İsrail basını da burada yaşananları yakından takip ediyor.

İsrail'in Jerusalem Post gazetesi ise, gelişmeleri “İran sınıra ordu yığarken Azerbaycan'la tansiyon yükseliyor” başlığıyla sundu, her şeyin Bakü yönetiminin kontrol noktaları kurmasıyla başladığını aktardı. (Ek Kaynak: AA, Şarkul Avsat)