Erbil’de ‘Irak; Trajik Bir Kader Konferansı’ düzenleniyor
Erbil (Rûdaw) - Başkent Erbil’de, Rûdaw Araştırmalar Merkezi’nin öncülüğünde, Irak Fransız Araştırmalar Merkezi, Fransa’nın Bağdat Büyükelçiliği ve Confluences dergisi ortaklığı ile “Irak; Trajik Bir Kader” konferansı düzenleniyor.
25-26 Eylül tarihleri arasında gerçekleşecek olan konferansa Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani de katılıyor.
Konferansa konuşmacı olarak katılacak olan akademisyenler, araştırmacılar ve Fransız şahsiyetler Irak devletinin 100’üncü kuruluş yıl dönümüne ilişkin değerlendirmelerde bulunacak.
Irak devletinin kuruluşunun üzerinden 100 yıl geçti
Bu yıl, Irak devletinin kuruluşunun yüzüncü yılı. 23/08/1921'de Kral Faysal, Irak'ın ilk kralı ilan edildi. İngilizler tarafından inşa edilen Irak devleti en başından beri toplumun çoğunluğuna aykırı bir devlet projesiydi, çünkü nüfusun yüzde 73'ünü oluşturan Şiiler ve Kürtler, tüm bu çerçeveyi ve temelleri kökten reddetmişti. Ancak İngiliz Sir Percy Cox, Şii ve Kürtleri zor yolu ile bastırarak Sünni azınlığın iktidarını dayattı.
2003'te Irak’a ABD tarafından müdahale edildiğinde, aynı İngiliz deneyimi bazı konum değişiklikleri ile yeniden yaşandı. Amerikalı Paul Brimmer liderliğindeki devlet inşa programı, yine ülkenin önemli bir bileşmi olan Sünnilerin dışlanması ilkesine dayanıyordu. Kürtlerin başından itibaren aktif bir rol gördükleri doğrudur, ancak daha sonraki aşamalarda onlar da ihmal edildi.
1921-2021 yılları arasında Irak'taki temel zorluk, devleti inşa etme sürecinde zora, dayatmaya, dışlamaya dayalı yaklaşımlar oldu ki farklı güçlerin bir toplumsal ve siyasal sözleşme etrafında inşa edilmemesi, 100 yıllık Irak tarihini Iraklılar için bir trajediye dönüştürdü.
Fransız dergisi Confluences, bu yüzüncü yılın anlaşılması münasebetiyle 116’ıncı sayısını Irak’a ayırdı. Bu sayı Dr. Adil Baxewan’ın başkanlığında çıkarıldı ve bu yıl Nisan ayında yayınlandı. Bu sayı, 1921'den 2021'e kadar Irak'ın tüm tarihini kapsıyor ve bu konferansta araştırmacıların bu ve diğer diğer tüm konulardaki görüşlerini ele alıyor.
Irak; Trajik Bir Kader Konferansı programı şöyle:
09.30 açılış
Irak'taki Fransız Araştırma Merkezi Direktörü Dr. Adil Baxewan’ın açılış konuşması
Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani'nin konuşması
Fransa'nın Irak Büyükelçisi Eric Chevallier'in konuşması
10.30 ilk panel
Irak'ın hem İngiliz hem de Amerikan işgalleri sırasındaki tarihi
Moderatör; Prof. Jean Marcou
Dr. Meryem Yakubi, Irak'taki İngiliz Mandası (1932-1921: İlk Günah!)
Dr. Adil Baxewan, Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak'taki varlığı: ulusal bir yapı inşasından genel bir kaosa.
12.05 ikinci panel
Irak ve bölgesel çevresi
Moderatör; Prof. Pierre Blanc
Prof. Jean Marcou; 1921-2021 yılları arasında Türkiye-Irak ilişkileri
Agnès Levallois; 2003-2021 yılları arasında İran’ın Irak’taki politikaları
Lebid Abawi; Arap ülkelerinin 2003'ten 2021'e kadar Irak'taki politikası
15:00 üçüncü panel
Devlet ve ulusal katılım sorunu
Moderatör: Virginie Sauner
Dr. Serdar Aziz; Irak'ta bir asır sonra devlet tartışması - Ladaula kavramı
Dr. Şêrko Kirmanc; Irak'ta ulusal entegrasyon sürecinde siyasi partilerin rolü
16.15 dördüncü panel
IŞİD ve Heşdi Şabi
Moderatör: Loÿs de Pampelonne
Virginie Sauner; Irak'ta gevşek bir devlete hazırlık aşamasında IŞİD'in doğuşu, büyümesi ve zayıflaması
Sylvain Mercadier; Irak milisleri: başarısız bir devletin sembolü