Foto: Rûdaw
Hakkari (Rûdaw) - Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde sivil toplum kuruluşu temsilcileri, Derecik (Rubarok) ilçesinden Kürdistan Bölgesi’ne ulaşan sınır kapısının açılmasını istedi. Hakkarililer, 11 yıldır bu vaatlere rağmen açılmayan kapı için imza kampanyası başlattı.
2014 yılında yapımına başlanan Derecik-Mergesor Sınır Kapısı’nın 2017’de açılması planlanıyordu. Çeşitli gerekçelerle ertelenen kapının açılması, Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani’nin Haziran 2019’daki Ankara ziyaretinin ardından tekrar gündeme geldi ve o dönemde kapının yakın zamanda açılacağı belirtildi. Buna rağmen kapı bugüne kadar açılmadı.
Dün Şemdinli (Şemzinan) ilçe merkezinde bir araya gelen STK temsilcileri, bir basın açıklaması yaparak sınır kapısının açılmasını istedi. STK’lar ayrıca imza kampanyası başlattı.
Rûdaw’a konuşan Hakkâri Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin, ”Şemdinli ve Rubarok halkı, Irak'la kapılarımızın açılmasını, Kürdistan'daki halkımızla aramızda rahatça seyahat imkanı sağlanmasını istiyor. Aynı zamanda meşru hakkımız olan ticaret yapabilme imkanı sağlanmasını istiyor. Bugün burada bu taleplerimizi dile getirdik. Bu halde gidiş gelişlerimiz çok zor. Ayrıca, Şemdinli ve Hakkari’deki insanlarımızın çoğunun akrabaları Kürdistan tarafında” dedi.
“10-12 yıldır resmi bir karar var”
Türkiye tarafından, “Umurlu Sınır Kapısı” olarak adlandırılan kapı, Derecik tarafında Girane (Umurlu) köyü ve Kürdistan Bölgesi tarafında ise Zêd köyü sınırında yer alıyor. Hakkari kent merkezine 180 kilometre mesafede yer alan sınır kapısının açılması halinde, Kürdistan Bölgesi ile üçüncü sınır kapısı olacak.
Hakkari Şoförler Derneği Başkanı Abdi Arslan da, “Rubarok’tan Kürdistan'a kapı açmak istiyoruz çünkü akrabalarımızın yarısı Kürdistan tarafında. Aynı günde gidip onları görmek ve dönmek istiyoruz ama maalesef 10-12 yıldır resmi bir karar var ama sorun çözülmedi. Sorunun hangi taraftan kaynaklandığını bilmiyoruz, biz sorunun çözülmesini istiyoruz” diye konuştu.
Kapı açılırsa Şemdinli-Erbil arası 2 saate düşüyor
Bölgeye en yakın mesafede olan Çukurca Üzümlü-Serzêrê Sınır Kapısı, Derecik’ten 535 kilometre uzakta. Kapı açıldığı taktirde, Şemdinli’den Erbil’in Soran ilçesine ulaşım 2 saate kadar düşecek.
Tüccar Mehmet Şerif Çiftçi de, “Şemdinli, iki ülke sınırları arasında yer aldığı için önemli bir ilçe ama maalesef ilçemiz sınır bölgesi olduğu için özel bir konumda” dedi.
Bölgede yaşayan halk, geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlıyor. Öte yandan sınır ticareti de gelir kaynağı haline gelmiş durumda. Sınır bölgesinde bulunması avantaj iken, resmi kapı olmaması, dezavantaja dönüşmüş oluyor.
“16 saatlik yolculuk çok zahmetli”
Kürdistan Bölgesi ile Türkiye arasında faaliyet gösteren turizm şirketi sahibi Ethem Er ise “Şirketimiz var ve buradan halkı Kürdistan’a götürüyoruz. Günlük 3-4 sefer düzenliyoruz. Ama 16 saatlik yolculuk çok zahmetli. Fakat Derecik kapısının açılması durumunda bölge halkı çok rahatlayacaktır. Şemdinli, Hakkari, Yüksekova ve Van için büyük faydası olacaktır. Nitekim oraların halkı ile Kürdistan halkı birbirlerinin akrabası. Kapımız açılırsa yolumuz 3-4 saate düşecek” ifadelerini kullandı.
Bölge halkının çağrıları üzerine Derecik Belediye Başkanı Ekrem Çetinkaya ise Facebook hesabı üzerinden “Türkiye hükümeti tüm işlemleri halletti ve kapı kısa sürede açılacaktır” paylaşımında bulundu.
Kapı açılmadığı için Şemdinli ve Derecik halkı çoğu zaman sınırı kaçak şekilde geçmek zorunda kalıyor. Zaman zaman bölge halkına Türkiye ve İran tarafından ateş açılıyor, bazen de bölge halkı soğuk ve çığa kurban gidiyor. Halk kapının sık sık seçim dönemlerinde gündeme geldiğini ama ardından konunun unutulduğunu belirtiyor.
Şemdinli’deki Diri Mahallesi Muhtarı Hacı Şükrü Nurçin ise konuya dair “Derecik için diyorlar ki ilçe merkezinden yol geçisin ve Umurlu’ya kadar gitsin deniliyor. Fakat Mawan köyünden geçmesinin daha iyi olacağını düşünüyorum. Mawan (Samanlı) köyü şu anki yerden daha iyi” ifadelerini kullandı.
“Seçim olacağı için yeniden halkımızı kandıracaklar”
Hakkari Belediyesi Eski Meclis Üyesi Mirpenç Şemsettin Bêdawi de “11 yıldan uzun bir süredir bu kapının açılmasını bekliyoruz. 11 yıldır kapı var diyorlar ama biz göremiyoruz. Bir tane AKP parlamenteri kayyum olarak atanmış ve Kürt halkını kandırıyor. Kapıyı açacağım diyor ama kapı yok. Yarın yine seçim olacağı için yeniden halkımızı kandıracaklar. 21 yıllık iktidar var fakat hala 2 saatlik yolu 16 saatte gidip geliyoruz” dedi.
Bozyamaç (Bembo) köyü sakinlerinden Mecit Atayılmaz ise şöyle konuştu:
“Ayın 20’sinde saat 11’de Erbil’den yola çıktım. Sonraki gün saat 4’te Şemdinli’ye vardım, yani 15-16 saat yl geldim. Yani kapının açılması hem Şemdinli halkı için hem de Kürdistan halkı için ekonomik ve insani açıdan çok iyi olacaktır. Gidiş gelişimiz çok kolaylaşır, akrabalarımız kolaylıklar ziyarete gelir, biz kendimizi de Kürdistan’dan, Barzan’dan bir parça olarak görüyoruz.”
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın