Goran Hareketi ve perestroyka
Neberd Fuad
İnsan, yenilgi ve kırılmadan korkar. Bazı zamanlar yaşanan yenilgi ve kırılmalara dair yüzlerce yorum ve okuma yapılır. Bu kırılmanın sebebi nedir? Neden bu kırılma ve yenilgi yaşandı? Nedenleri ortaya koymak, tekrar ayağa kalkarak bu kırılmanın tekrar edilmemesine bir temel oluşturur.
Kürdistan’ın özgürlükçü hareketinde, kırılma ve yenilgi yaşamayan hareket, parti ve kuruluş yok gibidir. Peşmergelerin omuzlarındaki silahların gizlenmesinden tutun, lider ve önderlerin diğer ülkelere iltica etmesine kadar.
Goran Hareketi, olgun bir kitlesel güç olmakla birlikte Kürdistan Bölgesi’nin de ana muhalefeti olarak adlandırılır. Bu seçimde tam anlamıyla bir “hezimete” uğradı. Parlamento için yeterli miktarda oy alamadı ve kamuoyuna göre Goran tamamen bitti ve sonu gelmiş oldu!
Bitmesi demek, bu hareketin dallarının ve köklerinin kesilmesi ve budanması anlamına gelir. Fakat elbette bir tane üye ve seçmeni olduğu müddetçe hiçbir hareketin sonu gelmez. Goran Hareketi’nin sağlam bir fikirsel ve teorik temel üzerine kurulmadığını biliyoruz, fakat yine de değişmek isteyen birey ve güç Goran’ın hazinesine başvurmak durumundadır.
Değişim (dönüşüm) Kürdistan’da hiç bitmez. Goran, halka değişimseverliği, dönüşümü sevmeyi öğretti. Goran Hareketi’nin kendisi siyasi bir partinin cezalandırılması prensibiyle yaratıldı, o yüzden de Goran’ın cezalandırılması ya da ödüllendirilmesi hoş görülmelidir.
Sovyet Komünist Partisi Merkez Komitesi, Haziran 1987’de toplandı. Mikhail Gorbaçov, Sovyetler Birliği’nin ekonomisi ve siyasetinin tekrar inşa edilmesi (perestroyka) tavsiyesinde bulundu. Sovyetler Birliği’nin perestroykadan (reform/yeniden inşa) birkaç yıl sonra çöktüğü doğrudur, fakat bu süreç aynı zamanda Vladimir Putin gibi birkaç Rus liderin doğmasına vesile olarak kendi ülkelerini kırılma ve yenilgiden kurtararak bugün Rusya’nın bir kararıyla birlikte binlerce insanın kaderini değiştirebildiği ülke haline getirdi.
Bir ideoloji ve inancın bir dönem için duraklaması, onun tamamen yok olduğu ya da bozguna uğradığı anlamına gelmez. Bilakis, duraklamalar düzeltme ve dinlenme anlamına gelir.
Gelişmiş ve yeni gelişmekte olan ülkelerde, kader belirleyici seçimlerde onlarca parti ve taraf kaybetmekte ve yenilgiye uğramaktadır. Fakat yenilgileri belirleyerek ayağa kalkmışlar ve birkaç yıl sonrasında iktidara gelmişlerdir. Nitekim onlarda da liderler yenilgi döneminde ivedilikle özür dileyerek geri çekilmişlerdir.
O yüzden Goran’ın liderlerinin yönetimden el çekmesiyle demokrasinin mümtaz bir örneğini sergilemektedir ki bu Irak ve bölge seçimlerinde nadir bulunan bir durumdur.
Goran Hareketi’nin şu anki mevcut döneminde, gençlere kendilerini aşan bir sorumluluk üstlenmeleri için fırsat doğdu. Yüklerini omuzlayamayacaklarsa da kınanmayacaklar. Yıllarca siyasetin içinde yer alan tecrübeli siyasetçiler daha çok eleştiri oklarına hedef oluyorlar. Bu bir sınavla tasdik edilmiş oldu.
Seçimlerde Goran Hareketi’nin yenilgisinin birkaç sebebini sıralayabiliriz:
- Ortak bir siyasi söylemin olmaması
- Muhalefetten uzaklaşması
- Erbil’de KDP ile, Süleymaniye’de KYB ile ve Şarezor’da ise İslamcılarla ittifak yapması
- Darmadağınık bir medya
- Hareketin propagandasını yapabilecek yetenekte üyelerin eksikliği
- Hareketin etkili ve karizmatik birkaç liderinin uzaklaşması
- Reform kanadı ve Goran Hareketi’nin uğruna sürekli savaş verdiği örgütlülük konusunda zayıf ve etkisiz kalması
- Çoğunluğunu Goran’ın kemik oyunu oluşturduğu seçmenlerin boykotu
- Goran’ın liderinin hayatını kaybetmesiyle beraber bölge devletlerinin de müdahalesiyle başka ittifakların duyurulması
Açık olan şu ki hareketin bütün adayları, hareketin muğlak siyasetinin kurbanı oldular. O yüzden de Goran’ın yapması gerekenler şunlar:
- Hareketi yeniden inşa etmeli
- Fikir ve proje sahibi insanları öne çıkarmalı
- Geleceğe dair bir plan açıklamalı
- Partinin organlarında değişime gitmeli
- Kendi kitlesine yönelik itidal çağrısı yapmalı
- “Goran’ın Geleceği” temalı bir konferans düzenlemeli, akademik çalışmaları olan birkaç araştırmacıyı bulundurmalı
- Diğer partilere oylaranı veren Goran’ın küskün seçmenlerini yalnızca temelden bir değişim tekrar geri getirebilir, o yüzden bu değişime yönelik umuda ve pozisyona geri dönmeli
- Bütün ilişki, anlaşma ve ittifakları değiştirmek ya da düzeltmek üzere üst bir komite oluşturmalı ve bu komiteye tam yetki vermeli
- Goran medyası tamamen değiştirilmeli ve Goran’ın yeni söylemini ifade edebilecek yeni bir medya ağı kurmalı
- Tekrar temel ilkelerinden vazgeçmeyeceği ve ilkeleri çiğneyenlerin uzaklaştırılacağı ifade edilen bir sözleşme ilan etmeli ve bunu kamuoyuna duyurmalı
- Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile ittifakı derhal feshetmeli
Bu yol ve benzeri yöntemlerle Goran tekrar eski pusulasına kavuşabilir. Şayet hâlen değişim ve dönüşüme yönelik istek ve inanç bütün kadro ve yöneticilerde varsa, teslimiyet yerine ileriye doğru yürümek esastır. Goran’ın her daim için halka doğru söyleyen konumunda olması gerekir. Nitekim her zaman için en iyi kitle siyaseti, doğru söyleme siyasetidir.