Rojhılatlı Mülteciler Konseyi: Kürdistan Bölgesi'nde BM sığınma başvuruları askıya alındı
Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Bölgesi’ndeki Rojhılatlı Mülteciler Konseyi Başkanı, İran ile Irak arasında imzalanan güvenlik anlaşmasının ardından Kürdistan Bölgesi'nde sığınma ile ikame işlemlerinde değişiklik yapıldığını ve üç ayı aşkın bir süredir Birleşmiş Milletler’in sığınma başvurularını askıya aldığını söyledi.
Irak hükümetinin talebiyle UNHCR (Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği) Nisan ayından itibaren sığınma başvurularını askıya aldı.
Rûdaw'a konuşan Kürdistan Bölgesi Rojhılat (Doğu Kürdistan) Mülteciler Konseyi Başkanı Enver Ali, Irak ile İran arasında imzalan güvenlik anlaşmasından bu yana Kürdistan Bölgesi'ndeki sığınma sisteminin değiştiğini söyledi.
Ali bundan böyle Rojhılatlı siyasi partilerin desteği ile sığınma başvurusu yapılamayacağını ve daha önce kayıtlı olan Rojhılatlı Kürtlerin sığınma formunun bir süredir yenilenmediğini söyledi.
"Bir aylık misafir kartı verilecek"
Kürdistan Bölgesi Rojhılatlı Mülteciler Konseyi Başkanı yapılan değişikliğe ilişkin şunları söyledi:
“İnsanların Rojhılat’tan Güney Kürdistan'a gelmesinin iki yolu vardı. Bir kısmı kaçak olarak sınırlardan geçerek geldi. Bir kısmı ise pasaportla geldi ve kaçak yoldan giriş yaptıklarını söyleyerek siyasi partilere üye oldular. Her iki şekilde gelenlerin BM’den sığınma hakkı alabilmeleri için siyasi partilerin desteği gerekmekteydi. Ancak artık sığınma başvuruları bu şekilde kabul edilmiyor. Birleşmiş Milletler'den bir sığınma başvuru formu alarak İltica Dairesi'ne başvurmalarında işlem yapmaları gerekiyor. Dosyayaları incelenecek ve başta güvenlik yetkilileri olmak üzere, BM'deki ilgili departmanın onayını almaları halinde kendilerine bir ay süreyle geçerli olmak üzere ‘misafir’ kartı verilecek. Bu kart, şehirler arası seyahat ve ev kiralamak için geçerli olmayacak. Kartın her ay BM tarafından yenilenecek.”
"Formların yenilenmesi için parti desteği aranmayacak"
Daha önceden sığınma hakkı alanların ise yıllık sığınma formunu yenilenmesinde artık partilerin desteğine ihtiyaç olmayacağını belirten Enver Ali “Bunun yerine iltica dairesi ve güvenlik kurumlarının onayı gerekiyor. Bu kişilerin, Irak hükümetinin talebi üzerine Nisan ayı başından bu yana askıya alınan UNHCR (Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği) formuna sahip olması şartı da var” şeklinde değerlendirdi.
"Sığınmacılar üzerindeki tehdit artacak"
Irak’ın bu kararı ardından Birleşmiş Milletler Irak Yardım Misyonu’nun (UNAMI) ülkedeki faaliyetlerinin son bulma tehlikesine dikkat çeken Ali, “Bu durumda Rojhılatlı sığınmacılar olumsuz yönde etkilenecektir. İran’ın Irak üzerindeki muhaliflerin teslim edilmesi ve tutuklanması yönündeki baskılarını artıracaktır” dedi.
Irak ile İran arasında imzalanan güvenlik anlaşması
Kürdistan Bölgesi'nde çoğunluğu siyasi partilere mensup 12 bine yakın Rojhılatlı mülteci bulunuyor. Irak ile İran arasında yapılan güvenlik anlaşması sonrasında Rojhılat partilerinin Kürdistan Bölgesi'ndeki faaliyetleri sınırlandırıldı ve kampları kapatıldı.
19 Mart 2023 tarihinde Irak ve İran, Bağdat'ta Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım Araci ve dönemin İran Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Şemhani’nin katılımıyla ortak bir güvenlik zaptı imzaladı. Mutabakatta iki ülke arasındaki ortak sınırın korunması için güvenlik koordinasyonunu öne çıkaran maddeler yer alıyor.
Irak hükümeti sözcüsü Basem Awadi 28 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, "Irak, silahlı grupların sızmasını önlemek, aranan kişileri teslim etmek, silahsızlandırmak ve askeri üsleri kaldırmak için İran'la bir anlaşma imzaladı ve yükümlülüklerini yerine getirdi" dedi.