AB Dışişleri Bakanları Erbil saldırısına ilişkin ne söyledi?
Erbil (Rûdaw) - Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları, Ukrayna-Rusya savaşındaki son gelişmeleri ve Orta Doğu'daki durumu görüşmek üzere Pazartesi günü toplandı.
Toplantı aralarında AB dışişleri bakanları Rûdaw muhabiri Zinar Şino’nun İran'ın Erbil'e yönelik balistik saldırısını ve genel olarak Orta Doğu'daki duruma ilişkin sorularını değerlendirdi.
İsveç Dışişleri Bakanı: Erbil saldırısı ile ilgili endişelerimizi İran elçiliğine bildirdik
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström, İran’ın Erbil’e yönelik saldırısı ile ilgili endişelerini İran’ın Stockholm Büyükelçiliğine bildirdiklerini söyledi.
Orta Doğu’da yaşanan gelişmeler ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun başkent Erbil’i hedef alan balistik füze saldırılarına ilişkin Rûdaw muhabiri Zinar Şino’nun sorularını yanıtlayan Billström, düzenlenen toplantının çok kritik bir döneme denk geldiğini hatırlattı.
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström "Erbil'e yönelik saldırılarla ilgili kaygılarımızı dile getirdik. Bugünkü toplantı, AB'nin Kızıldeniz'deki durumu ve Hamas ile İsrail arasındaki savaşı ciddiye aldığını gösteriyor" dedi.
İran Devrim Muhafızları 15 Ocak’ta saat 23.00 sularında Erbil'de Kürd iş insanı Pêşrew Dizayi’nin evine 11 balistik füze ateşleyerek onu, 11 aylık bir çocuğu, bir arkadaşı ile bir çalışanın ölümüne neden oldu.
İsveç vatandaşlığına sahip olan ve 14 yıldır orada yaşayan Erbilli iş insanı Pêşrew Dizayi’nin, saldırıda yaralanan ve tedavi için şu anda Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan en büyük oğlu Roj da İsveç'te doğdu.
İran’ın Erbil’e yönelik saldırısına da değinen Bakan Billström, “İran’ın Erbil’e yönelik saldırısı ile ilgili endişelerimizi Stockholm Büyükelçiliğine bildirdik. Ayrıca İsveç vatandaşlarının İran tarafından tutuklanması konusundaki endişelerimizi de dile getirdik. Bunlar birbirleri ile bağlantılı konular” şeklinde konuştu.
İsveç Dışişleri Bakanı, Kızıldeniz'deki gemilere düzenlenen saldırılarla ilgili de şunları söyledi:
"Büyük resme baktığımızda, suçu tek bir ulusa atmakta bu kadar hızlı olmamamız gerektiğini düşünüyorum. Bugün Husiler başka ülkelerden gelen birçok gemiyi hedef alıyor. Bence hepimiz su yollarının özgürlüğü için çabalamalıyız. Mevcut durum, Süveyş Kanalı'ndan geçen gemilerin azlığı nedeniyle büyük gelir kaybeden sivil ticarete ve Mısır ticaretine zarar veriyor. Bu ciddi bir sorudur ve AB bugün bunu değerlendirmeye hazırdır.”
İsveçli bakan, toplantıya Ürdün ve Mısır temsilcilerinin de katılacağını söyledi.
Hollanda: Erbil saldırısı dehşet vericiydi
Hollanda Dışişleri Bakanı Hanke Bruins Slot, Rûdaw'ın bir sorusuna yanıt olarak ülkesinin saldırıyı İran Dışişleri Bakanı ile görüştüğünü söyledi.
Hollandalı Bakan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Saldırıyı kınadık ve saldırıda 11 aylık Hollandalı bir çocuğun öldürülmesi bizim için çok şok ediciydi. Saldırıyla ilgili daha fazla bilgi ve açıklama istedik."
Hollanda Dışişleri Bakanı ayrıca hayatını kaybeden iş insanı Pêşrew Dizayi’nin ailesiyle temas halinde olduklarını söyledi.
19 Ocak cuma günü Hollanda Dışişleri Bakanı Hanke Bruins Slot sosyal medya platformu X hesabı üzerinden yaptığı açıklamada İran'ın Erbil'e düzenlediği saldırıda Hollandalı bir çocuğun öldürüldüğünü belirterek şunları söylemişti:
“Erbil’de İran’ın saldırılarında bir Hollandalı çocuğun ölümüne ilişkin bugün İranlı mevkidaşımla konuştum. Ayrıca İran Büyükelçisini çağırdım.
Bir yaşından küçük çocuğun ölümü, yürek dağlayıcı. Acılı aileyle ve saldırının diğer kurbanlarıyla birlikte olduğumuzu belirtmek isteriz.
Erbil’deki saldırıyı güçlü bir şekilde kınıyorum.”
Ürdün: Irak'ın egemenliğine saygı duyulmalı
Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi, İran'ın saldırısına ilişkin Rûdaw'a şöyle konuştu:
"Bölgenin tamamında gerginlikler var. Sorunun güvenlik, barış ve tüm ülkelerin egemenliğine saygı çerçevesinde çözülmesi için birlikte çalışmak istiyoruz."
Aymen Safadi ayrıca Gazze'deki savaşın sona ermesini istediklerini ve bunun için Avrupa Birliği dışişleri bakanlarıyla görüştüklerini belirtti.
Safadi, "Herkes için güvenliği sağlamanın tek yolu, başkenti işgal altındaki Kudüs olan 4 Haziran 1967 hattında iki devletli bir Filistin devleti kurmaktır, böylece İsrail'in yanında barış içinde yaşayabilir." dedi.
Ürdün Dışişleri Bakanı İsrail ile Filistin arasındaki savaşın sol bulmasının tek yolunun iki ayrı devlet kurmak olduğunu sözlerine ekledi.
Litvanya: İran İHA'ları sivillere karşı kullanılıyor
Rûdaw muhabiri Zinar Şino’ya konuşan Litvanya Dışişleri Bakanı Garbrilius Landsbergis, İran insansız hava araçlarının (İHA) Ukrayna’da sivillere karşı kullanıldığını söyledi.
Garbrilius Landsbergis "İran'ın Rusya ve Belarus'ta insansız hava aracı üretmek için fabrikalar kurduklarının farkındayız. Bu insansız hava araçları sadece Orta Doğu'da değil, bölgemizde de kullanılıyor" dedi.
Litvanya Dışişleri Bakanı sözlerini şöyle sürdürdü:
"İHA üretiminde kullanılan malzemelerin İran'a girişine veya çıkışına izin verilmemeli. İlk günden beri tavrımız bu. Bir değişiklik olursa yaptırımlar artırılmalı."
Batılı ülkeler İran İslam Cumhuriyeti'ni Rusya'ya Ukrayna'daki savaşta kullanılacak insansız hava araçları ve füzeler sağlamakla suçluyor.
Rusya'ya yapılan silah satışlarının BM Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı Kararını ihlal ettiğini söyleyerek BM'nin soruşturma başlatması çağrısında bulunmuştu.
Ancak İran, Rusya-Ukrayna savaşında tarafsız olduğunu ancak dolaylı olarak Rusya'yı desteklediğini ve Rusya'nın saldırısını doğru adım olarak nitelendirdi.
Almanya: Husilerin saldırılarını durdurmalıyız
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Berbock, AB'nin Kızıldeniz'in güvenliğine dikkat etmesi gerektiğini belirterek, "AB'de Kızıldeniz'in güvenliğine sahip çıkmamız konusunda ortak bir iradeye sahibiz" dedi.
Avrupa Birliği'nin Kızıldeniz'in güvenliğine dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Almanya Dışişleri Bakanı sözlerini şöyle sürdürdü:
"AB'de Kızıldeniz'in güvenliği konusunda endişelenmemiz, Husi saldırılarını durdurmamız konusunda ortak bir iradeye sahibiz. Yemenli Husiler her gün Kızıldeniz'deki gemilere rastgele saldırılar düzenleyerek Seyrüsefer Serbestesine (Seyir Özgürlüğü) ve küresel ticarete saldırıyor.
Bu nedenle Avrupa Birliği'nin ortak operasyonuna karar vermemiz gerekiyor."
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Berbock Cuma günü yaptığı açıklamada, "ABD'nin tepkisini siyasi olarak destekliyoruz. Avrupa Birliği olarak Kızıldeniz'de istikrarın sağlanması için ciddi bir şekilde çalışıyoruz” demişti.
13 Kasım'da ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) Husilere yönelik ikinci bir saldırının duyurusunu yaptı.
Bir gün önce ABD ordusu, birçok müttefik ülkeyle koordineli olarak Yemen'deki Husilere karşı hava saldırıları düzenledi.
19 Kasım’da Yemenli Husiler ilk saldırısını Galaksi Lideri adlı gemiye gerçekleştirerek gemideki 25 kişiyi kaçırdı.
Bir ay sonra, 19 Aralık 2023'te ABD, Husilerin ticaret gemilerine yönelik saldırılarına karşı Kızıldeniz'in güvenliğini korumak için 20 uluslu bir koalisyon kurulduğunu duyurdu.
Yemenli grubun saldırıları birçok şirketin denizde seferlerini durdurmasına neden oldu.