'Diyarbakır' mı, 'Amed' mi?
Diyarbakır (Rûdaw) – Davutoğlu’nun Diyarbakır’ın Kürtçe ismi olan Amed’i kullanabileceğini söylemesi üzerine başlayan tartışmalar devam ederken pek çok kesim kentin kadim isminin Amed olduğunu ve bu ismi kullanmanın bir sorun olmadığını belirtti.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun Diyarbakır ziyareti sonrası kent ismine yönelik tartışmalar yeniden alevlendi.
Davutoğlu Rûdaw’a verdiği röportajda Diyarbakır’a büyük önem verdiğini belirtmiş, “Memnuniyetle Amed diyebilirim. Aslında eskiden Diyarbakır olarak değil de Diyerbekir olarak kullanılmış tarihte. Amed de öyle” diyerek Amed ismini de kullanabileceğini söylemişti.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise Davutoğlu’nun bu sözleri sonrası sert tepki göstermiş, "Bak Serok, Amed değil Diyarbakır diyeceksin” ifadesini kullanmıştı.
Kimi kesimler Amed isminin kullanılmasını siyasi bir tavır olarak ortaya koyarken 33 uygarlığa ev sahipliği yapmış 9 bin yıllık kentin en kadim ismi Amed.
Gelecek Partisi Diyarbakır İl Başkanı Aydın Altaç, “Parti olarak bütün toplantılarımızda Amed diyoruz. Neden isimlerden korkuyoruz? Amed, Diyarbekir, Omid desek ne olacak ki! Bu yanlış bir şey değil ki. Tarihte de Amed ismi geçiyor zaten” diyerek sitemde bulundu.
Amid isminin kent tarihinde en çok kullanılan isim olduğuna dikkat çeken tarihçi ve araştırmacı Baran Zeydanlıoğlu ise “Tarihte Amid, Amida ve Amit isimleri geçiyor. Özellikle bu üç isim kullanılıyor. Yaklaşık 2 bin sene boyunca kullanılan ismi ise Amid ya da Amidya ve Amidi. Omit diye de geçiyor. Aynı zamanda bazı Arap ve Fars kaynaklarında Hamid olarak da geçiyor. Ermeni krallık döneminde ise Tigran’ın şehri anlamında Tigranagerd olarak geçiyor. Asurlarda, Romalılarda, Bizanslarda sürekli Amid denmiş. Şehrin tarihte en çok kullanılan ismi Amid’dir” dedi.
Amed, Amîd, Amida, Omid, Emit, Tîgranagerd, Diyarıbekr, Diyarıbikr ve Dîyarbekir gibi isimler Diyarbakır’ın eski isimleri arasında bulunuyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla beraber ise 1938’de kentin ismi resmen Diyarbakır olarak değiştirildi.