Mesrur Barzani’den Kardinal Louis Sako açıklaması: Kınıyoruz!
Haber Merkezi – Başbakan Mesrur Barzani, Kardinal Louis Rafael Sako’ya yönelik muameleyi kınadı.
Irak Keldani Katolikler Birliği Patriği Kardinal Louis Rafael Sako, Irak Cumhurbaşkanı tarafından görevinden azledilmişti.
Kardinal Louis Sako, görevinden azledilmesi ve Keldani bir siyasi lider ile yaşadığı sorunlar sonrası Bağdat'taki patriğin karargahından ayrılarak Kürdistan Bölgesi'ndeki bir kiliseye taşınma kararı almıştı.
Kardinal Louis Sako’nun bu kararından sonra Twitter hesabından bir paylaşımda bulunan Başbakan Barzani, “Patrik Louis Sako'yu, tüm dinlerin ve grupların barış içinde olduğu bir arada yaşama başkenti Erbil'de sıcak bir şekilde karşılıyoruz” dedi.
Patriğe yönelik muameleyi kınayan Başbakan, yayımladığı mesajından şu ifadeleri kullandı:
Patrik Louis Sako'yu, tüm dinlerin ve grupların barış içinde olduğu bir arada yaşama başkenti Erbil'de sıcak bir şekilde karşılıyoruz. Kürdistan Bölgesi ve burada gelişen bir arada yaşama simyası hepimiz için bir gurur kaynağıdır.
Patriğe yönelik muameleyi kınıyoruz.”
بەخێرهاتنێکی گەرمی بەڕێز قەداسەتی پاتریاک لویس ساکۆ دەکەین بۆ هەولێر، پایتەختی پێکەوەژیانی ئاشتیانەی هەموو ئایین و ئایینزا و نەتەوەکان.
— Masrour Barzani (@masrourbarzani) July 22, 2023
کوردستان بەردەوام دەبێت لە پشتیوانیکردنی کریستیانەکان. بە تووندی سەرکۆنەی ئەو مامەڵە نەشیاوەی بەرامبەر بە بەڕێزیان کراوە دەکەین.
Ne olmuştu?
Irak Keldani Katolikleri Patriği Louis Rafael Sako, birkaç ay önce Irak hükümetinde yer alan aynı zamanda Haşdi Şabi bünyesinde güçleri bulunan Keladani Babiliyyun Hareketi lideri Reyyan Keldani ile sorun yaşamaya başladı.
Babiliyyun Hareketi lideri Reyyan Keldani ile Irak Keldani Katolikleri Patriği Louis Rafael Sako arasında yaşanan tartışma ardından Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid, 2013 tarihinde çıkan 147. sayılı cumhurbaşkanlığı kararnamesini iptal ederek Keldani Kilisesi Patriği Luois Sako'yu görevinden azletti. Kararın Keldani Babiliyyun Hareketi'nin baskısı sonucu alındığı iddia ediliyor.
Irak'ın eski Cumhurbaşkanı Celal Talabani tarafından 2013 yılında çıkarılan kararnameyle Luois Rafael Sako, Keldani Kilisesi Patriği olarak atanmıştı.
Hristiyanlardan karara tepki
Karar Hristiyan camiasında tepkiyle karşılandı. Erbil’in Enkawa ilçesinde toplanan Hristiyan vatandaşlar protesto gösterisi düzenledi.
Keldani Birliği Başkanı Goran Abdulcabbar, düzenlediği basın toplantısında “Irak Cumhurbaşkanı’nın yaptığı saygısızlığın arkasında kaos çıkarmak isteyen bir el var. Biz bu karardan memnun değiliz çünkü burada bir saygısızlık var. Irak ve Ortadoğu’nun en büyük kiliselerinden birine karşı ihlal var. Bu büyük bir felakettir ve Hristiyan toplumuna olumsuz bir etkisi olacaktır” şeklinde tepki gösterdi.
Irak Keldani Patrikliği de konuya dair yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, "Irak'taki tüm Hristiyanlar, Irak tarihinde benzeri olmayan söz konusu kararı şaşkınlıkla izledi. Bu kararı, ayrıca Irak ve dünyadaki köklü Keldani Patrikliğine karşı kötü niyetli siyasi karar olarak sayıyorlar" ifadeleri kullanıldı.
Patrik Erbil'de kalmayı kararlaştırdı
Erbil Keldani Kilisesi Piskoposu Mar Beşar Werde ise Cumartesi günü düzenlediği basın toplantısında Irak Cumhurbaşkanlığının kararının "üzücü" olduğunu söyledi ve Kardinal Sako'nun Kürdistan Bölgesi'nden kilise işlerine nezaret edeceğini doğruladı. Werde, “Keldani Kilisesi Patriği Erbil’e taşınmayacak, ancak Enkawa’da, önceki yıllarda olduğu gibi geçici olarak Patrik'in yazlık karargahında olacak” şeklinde açıklamada bulundu.
Şu anda İstanbul'da bulunan Kardinal Sako, Hristiyan cemaati ve Iraklı siyasi yetkililer tarafından önemli bir şahsiyet olarak görülüyor. Kardinal Sako, 2015 yılında Papa Francis'in Irak'a tarihi ziyaretini organize etmişti.
Bu arada Rûdaw muhabirinin Kardinal Sako'nun hayatının tehlikede olması nedeniyle mi İstanbul’a gittiğine dair sorusuna Piskopos Mar Başar Werde, böyle bir durumun söz konusu olmadığını, Sako'nun bir piskoposun yemin törenine katılmak üzere İstanbul'da olduğunu söyledi.
Irak medyasına verdiği bir röportajda Kardinal Louis Rafael Sako, kilisenin varlıklarını ve işlerini yönetebilmek için Cumhurbaşkanı kararnamesinin kendisi için önemli olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanlığından açıklama
Ancak kararnameyle ilgili Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Kararnameyi iptal etmek anayasal bir durumu düzeltmek içindi. Daha önce çıkarılan kararnamenin hiçbir yasal ve kanuni dayanağı bulunmuyordu ve Irak'taki diğer kilise ve bileşen başkanları da benzer kararnameler talep ediyor. Dini kurum, hükümet kurumu, başındaki dini kişi de devlet memuru kabul edilemez. Kararnamenin iptali, Kardinal Louis Sako'nun dini veya yasal statüsünü etkilemeyecek. Patrik Louis Sako Cumhurbaşkanlığı tarafından büyük saygı ve takdir görüyor."
Kardinal Sako'dan sert açıklama
Kardinal Sako ise Irak'ın üç başkanlığına (cumhurbaşkanı, başbakan, ve parlamento başkanı) yazdığı bir mektupta, "Irak tarihinde benzeri görülmemiş bir gelişme olan Babiliyyun Hareketi'nin bana, Hristiyan cemaati ve bileşenlerine karşı kasıtlı ve taciz edici kampanyasına yanıt verilmemesi, bu tacizi durduracak bir gücün olmaması, hükümetin sessizliği ve cumhurbaşkanlığı kararıyla azletmem nedeniyle Patrikhaneyi Bağdat’tan İstanbul'a çekiyorum (...) ve Kürdistan Bölgesi'ndeki bir kiliseye taşınmaya karar verdim” ifadelerini kullandı.
Patrik, yaptığı sert açıklamada, "kirli oyunu bitirmek" için, Cumhurbaşkanı Latif Raşid'e atıfta bulunarak "anayasa koruyucusunun" kilise ve işlerinin sorumluluğunu tartışma yaşadığı Haşdi Şabi’ye yakın Keldani siyasetçi Reyyan Keldani ve kardeşlerine vermesini önerdiğini söyledi.
Erbil Keldani Kilisesi Piskoposu Mar Beşar Werde, Enkawa'da düzenlediği basın toplantısında, "Cumhurbaşkanı kararnameyi neden iptal ettiğinin gerekçesini net bir şekilde ifade etmedi" dedi.
Mar Beşar Werde açıklamasında, “Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamalara saygı duymakla birlikte, bu kararnamenin iptali, Patrik'in şahsı ve Keldani meclisini hedef alınması şeklinde değerlendirilmektedir. Sayın Cumhurbaşkanı, siz de çok iyi biliyorsunuz ki Keldani Kilisesi Patriği, Kilise içinde bir üst otorite tarafından atanmaz, Kilise'nin yasal prosedürlerine göre, Patrik Kilisesi'nin piskoposları tarafından seçilir” şeklinde değerlendirdi.
Reyyan Keldani 2019'dan beri ABD'nin yaptırım listesinde
Kardinal Sako ve Reyyan Keldani , birbirlerini Hıristiyan mallarına el koymakla suçluyordu.
Haşdi Şabi bünyesinde silahlı güçleri bulunan ve Bağdat’taki hükümette bir bakanlığı bulunan Babiliyyun Hareketi lideri Reyyan Keldani, 2019'dan beri ABD yaptırımları listesinde yer alıyor. Reyyan Keldani, kendisini Hristiyanların zorla siyasi temsilcisi olarak görmekle suçlayan Irak Keldani Katolikleri Patriği Kardinal Louis Rafael Sako’yu kınamıştı.
Keldani Kilisesi, Irak'ın en büyük kiliselerinden biri olarak kabul ediliyor.
Tahminlere göre, Irak ve Kürdistan Bölgesi'ndeki Hristiyanların sayısı, IŞİD saldırıları öncesi 1,5 milyon olarak tahmin edilirken şu anda büyük kısmı Kürdistan Bölgesinde 400 bin Hristiyan'ın yaşadığı belirtiliyor.