CIJA, IŞİD’lilerin ‘soykırım’ suçundan yargılanması için delil topluyor
Erbil (Rûdaw) – Uluslararası Adalet ve Hesap Verebilirlik Komisyonu (CIJA), IŞİD’lilerin sadece terör örgütü üyeliği ve maddi destek suçlamaları değil, aynı zamanda insanlığa karşı suçlar ve soykırım suçlarından da yargılanabilmeleri için davalara zemin oluşturmak için çalışıyor.
IŞİD tarafından “seks kölesi” yapılan Leyla Telo, 2014’te ailesi ile birlikte kaçırıldığı ve hafızasında acı anılar bırakan köyüne geri döndü.
Leyla Telo, ailesi ile birlikte Şengal’den önce Kasır Mihrab köyüne, ardında da Telafer’e götürüldü.
Telo, “Keşke 2014’ten öncesine dönebilseydim, yine ailemim tüm fertleri ile bir arada olabilseydim. Bizim yaşadığımız zulmü başka kavim yaşamadı” diyor.
IŞİD’liler Musul’da köle pazarına dönüştürülen bir mekana götürdükleri onlarca Ezidi kadın ve kızı köle olarak sattı. Leyla Telo henüz 14 yaşındaydı.
Telo, kaçırıldığı süre zarfında 4 defa alınıp satıldığını, iki defa hamile kaldığını ancak zorla düşük yaptırıldığını belirtiyor.
Ezidi kadın, IŞİD halifeliğinin yıkılmasından kısa bir süre önce, bir kaçakçının yardımı ile 19 bin 500 dolar karşılığında serbest bırakıldı.
Telo, “Onların elindeyken birgün özgür olacağım aklıma gelmiyordu. Şimdi özgürüm ama yaşadıklarımı bir türlü unutamıyorum” diyor.
CIJA delil topluyor
Uluslararası Adalet ve Hesap Verebilirlik Komisyonu (CIJA) araştırmacıları, şimdilerde aralarında IŞİD lideri Ebubekir Bağdadi’nin yardımcısı Hacı Abdullah'ın bulunduğu IŞİD’lilerin "insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve soykırım" suçlarından yargılanmaları için deliller topluyor.
CIJA'nın kurucusu ve yöneticisi Bill Wiley, "Ezidi kadınları köleleştirmeye ve tecavüz etmeye örgütün militanları kendi başlarına karar vermedi. Bu, grubun tepe yönetimi tarafından özenle yürütülen bir plandı" diyor.
"Pratikte uygulamanın ötesinde, sözde devletlerinin (Irak Şam İslam Devleti) tüm gereksinimlerini yerine getirdiler" diyen Wiley, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Böyle yaparak artık Ezidi çocuk doğmadığından emin olmak istiyorlardı, Ezidileri yok edeceklerdi."
Bulgularının bir kısmını AP ile paylaşan araştırmacılar, IŞİD belgeleri, hayatta kalmayı başaranlar ve örgütün içini bilenlerle yapılan görüşmeler yoluyla, "köle ticaretini kuran ve yöneten 49 IŞİD mensubu ile aralarında Batılı, Asyalı, Afrikalı ve Arap savaşçıların da bulunduğu yaklaşık 170 köle sahibi olduğunu belirlediklerini" dile getirdi.
Ayrıca bunlar arasında, çoğu Ezidi toplumun köylerine komşu olan bölgelerden finansörler, askeri komutanlar, yerel valiler ve kadın tacirleri de bulunuyor.
IŞİD'in kölelik sistemi
IŞİD tarafından kaçırılanlar, onları kurtaranlar ve tutuklu örgüt üyelerinin anlattıkları, köleliğin ilk dönemlerinde IŞİD'in nasıl merkezi uygulamalarından biri haline geldiğini ve IŞİD’lilerin kendi aralarında Ezidi kadınları alıp satması ile nasıl zengin olduklarını gösteren bir tablo oluşturdu.
En çok da kadınları tekrar ailelerine satmaktan para kazandılar...
Buna göre, örgütün kendi literatüründe grubun “yönetim kurulu” köle sistemini inşa etti, güvenlik birimleri uyguladı ve sözde İslami mahkemeler de bu süreci denetledi.
“Sadece terör örgütü üyesi değiller”
CIJA, IŞİD’lilerin sadece terör örgütü üyeliği ve maddi destek suçlamaları değil, aynı zamanda insanlığa karşı suçlar ve soykırım suçlarından da yargılanabilmeleri için davalara zemin oluşturmayı amaçlıyor.
Geçen ay Ezidilere karşı soykırım suçlamasıyla ilgili ilk davada Alman mahkemesinde Iraklı bir kişinin, bir Ezidi kadını ve 5 yaşındaki küçük kızını zincirleyerek susuzluktan ölüme terk ettiği için yargılamasına başlanmıştı.
Öte yandan BM soruşturmacıları ellerinde Irak'ta Ezidilere yönelik işlenen suçların faillerine karşı açılan davaları güçlendirebilecek 2 milyon ses kaydı kanıt bulunduğunu belirtiyor.
Kaçırılan kadın ve kızlar, savaşçılara hediye olarak dağıtıldı
IŞİD, 2014'te Ezidi Kürtlerin yaşadığı Musul’un Şengal ilçesindeki bölgelere saldırı başlattı. Bir hafta süren saldırıda yüzlerce kişi öldürüldü.
Yarısı kadın ve kız çocuklarından oluşan 6 bin 417 kişi de kaçırıldı. Bu arada gözaltına alınan yetişkin erkeklerin çoğu daha sonra IŞİD militanlarca öldürüldü.
İlk etapta kaçırılan kadın ve kız çocukları, Şengal saldırısına katılan militanlara hediye olarak dağıtıldı.
Birçok IŞİD’li, Ezidi kadınları kendisine “köle” almak için Hacı Abdullah'tan Şengal saldırısına katıldıklarını teyit eden bir belge aldı. Bu ifadeler eski tutuklular ve CIJA tarafından kayda alındı.
Kaçırılan kadın, çocuk ve erkeklerden 3 bin 500 kadarı kurtarılırken 2 bin 900 kişinin akibeti hala bilinmiyor.