Urfa Barosu: Anadilde eğitimin önündeki anayasa maddeleri değiştirilmeli
Erbil (Rûdaw) - Urfa Barosu, 21 Şubat Uluslararası Anadil Günü dolayısıyla yayınladığı mesajda, Anayasanın 42. ve 66. maddeleri gibi anadilde eğitimin önünde engel olan bütün maddelerin değiştirilmesi gerektiğini bildirdi.
Barodan yapılan açıklamada dünyada baskı altında olan hangi dil olursa olsun bütün dillerin serbestçe konuşulması gerektiği kaydedildi.
Dillerin insanlığın ortak değeri olduğu ifade edilen açıklamada anadil gününün tarihsel arka planı anlatılarak, “21 Şubat 1952’de Bangladeş’in başkenti Dakka’da, Bengal Dil Hareketi üyesi çok sayıda öğrenci Bengal alfabesiyle yazabilme ve Pakistan’ın Bengal dilini de resmi dil olarak tanıması talebiyle yaptıkları eylemler sırasında öldürüldü. O günden bu yana Bangladeş'te Dil Hareket Günü olarak anılıyor. 17 Kasım 1999’da ise UNESCO, 21 Şubat’ı Uluslararası Anadil Günü ilan etti ve 2000 yılında ilk kez dünyada kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla “Dünya Anadili Günü” kutlanmaya başlandı” denildi.
Diller üzerinde baskı politikasının kaldırılması istenen açıklama şöyle:
“Dünya üzerinde yok olan, tehlike altında olan ve konuşulan tüm diller insanlık aleminin ve insanlık tarihinin ortak değeridir.
Diller üzerinde tekçi ve asimilasyoncu politikalar ve zor aygıtları kaldırılmalıdır. Halkların kendi dillerinde konuşma, eğitim alma, yaşamlarını ve kültürlerini devam ettirmeleri sağlanmalıdır.
“Halkları dillerine sahip çıkmaya davet ediyoruz’
Dilsel ve kültürel çoğulculuk ile toplumların barış içinde bir arada ve özgürce yaşamaları sağlanabilecektir.
Şanlıurfa Barosu Anadil Komisyonu olarak bugün dilleri yok olmaya yüz tutmuş halkları dillerine sahip çıkmaya davet ediyoruz.
Anadilde eğitim ve öğretimin İnsan Hakları Bildirgesi’nde bir hak olarak yer aldığını hatırlatırız. Anadil ile ilgili yasakların kaldırılması gerektiğini söylemek istiyoruz.
Türkiye’yi başta Çocuk Hakları Sözleşmesi olmak üzere taraf olduğu evrensel insan hakları belgelerinde farklı dil, kültür ve inanç değerlerinin öğretilmesi ve yaşatılmasına olanak veren maddelerdeki çekinceleri derhal kaldırılıp.
Ulusal hakların ve dil hakkının korunması için hukuki açıdan öncelikli adımlar olarak şunlar gerçekleştirilmelidir:
- Kültür ve dilin korunması hakkındaki mevcut uluslararası sözleşmeler imzalanmalı ve Türkiye, şerh koyduğu maddeleri onaylamalı ve onları yürürlüğe sokmalıdır.
- Anayasanın 42. ve 66. maddeleri gibi anadilde eğitime engel olan maddeleri değiştirilmelidir
- Anadilde eğitim hakkı anayasa ile güvence altına alınmalıdır
- Türkiye Temel Ulusal Eğitim Yasası değiştirilmeli ve eğitim kurumlarında anadilde eğitimin önü açılmalıdır.
Umut ediyoruz ki bugünden sonra hukuk ve eşitlik çerçevesinde bütün diller hak ettiği değeri ve kabulü görüp dillerin önündeki bütün engeller kalkacaktır.
Sonuç olarak bir halkın dilinin varlığı o halkın varlığıdır. Bir halkın dilini kabul etmek o halkı kabul etmektir.
Bu inanç ve ümit ile Şanlıurfa Barosu Ana Dil Komisyonu olarak Dünya Anadil Gününü kutluyor, her bireyin en doğal insan hakkı olan kendi anadili ile eğitim alma ve dünya ile iletişim kurma hakkının ivedilikle hayata geçirilmesini talep ediyoruz.
21 Şubat Dünya Anadil Günü Tüm Dillere Özgürlük Günü Olsun!