Türkmen Bakan: 'Kürdistan petrolü' kararı siyasi

Haber Merkezi – Kürdistan Bölgesi Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakan ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf, Irak Yüksek Federal Mahkemesinin "Kürdistan Bölgesi’nin gaz ve petrol yasasının merkezi yönetim anayasasına aykırı olduğu" yönündeki kararının, "siyasi amaçlı" olduğunu belirtti.

Türkmen Bakan Maruf, Kürdistan Bölgesi’nin gaz ve petrol yasasının "Irak anayasasına aykırı olduğuna ve ihraç gelirlerinin Bağdat’a teslim edilmesi gerektiğine" dair kararı ve Kürdistan Bölgesi’ndeki parlamento seçimlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Maruf, geçmiş dönemde Kürdistan Bölgesi’nde yapılan parlamento seçimlerine hem Türkmenler hem de ITC olarak aktif bir şekilde katıldıklarını söyledi.

"Türkmenler seçimlerin zamanında yapılmasından yana"

Maruf, parlamento seçimleri için yasaya göre 5 Eylül ile 5 Kasım arasında bir günün belirlenmesi gerektiğini kaydetti.

Türkmen Bakan, "Biz Türkmenler olarak parlamento seçimlerinin kendi tarihinde yapılmasından yanayız. Ayrıca, Türkmenlerin bölgede aktif bir şekilde hem parlamentoda hem de hükümette, siyasette yer alması da önemlidir" diye konuştu.

"Karar siyasi baskı amaçlı"

Irak'ta Ekim 2021'de yapılan genel seçimler sonrası şu anda bir istikrarsızlık olduğunu, seçimlerin üzerinden yaklaşık 5 ay geçmesine rağmen hala ciddi bir adım atılamadığını hatırlatan Maruf, Erbil-Bağdat ilişkilerinin istikrarlı olmasının önemli olduğunu aktardı.

Maruf, Kürdistan Bölgesi’nin Irak Anayasası'na göre Irak'ın bir parçası olduğunu belirterek Erbil ile Bağdat arasındaki petrol dosyasının da 10 sene önce ortaya çıkan bir sorun olduğuna ve hala çözülemediğine dikkati çekti.

Türkmen Bakan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Son günlerde Irak Federal Mahkemesinden bu kararın çıkmasının, zamanlama açısından uygun olmadığını görüyoruz.

Aynı zamanda da daha fazla bir siyasi amaç için kullanılan bir karardır, siyasi baskı amaçlı olarak görülmektedir. O yüzden şu anda Irak için Erbil ile Bağdat arasındaki sorunların mutlaka diyaloğa ihtiyacı var."

Irak Yüksek Federal Mahkemesinin kararı

Irak Yüksek Federal Mahkemesinden 15 Şubat'ta çıkan kararda, "Kürdistan Bölgesi’ndeki petrol ve gaz yasası, federal yönetim (Bağdat) anayasasına aykırıdır ve yasal değildir" ifadelerine yer verilmişti.

Kararda, Kürdistan  Bölgesi Hükümetine petrol ve gaz ihracatı anlaşmalarında Petrol Bakanlığı ve Mali Denetim Divanına bilgi vermek zorunluluğu getirilerek, "Bölgeden ihraç edilen petrol gelirleri merkezi yönetim Petrol Bakanlığına teslim edilmeli" ifadesi yer almıştı.

Irak Yüksek Federal Mahkemesi, karar metninde, Kürdistan Bölgesi’nin 2007 tarihli 22 sayılı “Petrol ve Gaz Yasası”nın Irak Anayasası’nın 110, 111, 112, 115, 121 ve 130’uncu maddelerine aykırı olduğu vurgulandı.

Kürdistan Petrol ve Gaz Yasası

Petrol ve doğal gaz gelirlerinin adil dağılımı konusu, 2005’te hazırlanan Irak Anayasanın onaylanmasından bu güne Erbil ile Bağdat arasında temel çelişki ve tartışma konularından biri durumunda.

Irak Anayasası’nın 111’inci Maddesinde; “Irak’ta bulunan petrol ve doğal gaz, çeşitli bölge ve vilayetlerde yaşayan bütün Irak halkının malıdır” hükmü yer alıyor.

Anayasanın 112’inci maddesinin 1’inci bendinde ise; “Federal Hükümet mevcut yataklardan çıkarılan petrol ve doğal gaz yönetimini Bölge Hükümetleri ve vilayetlerle birlikte yapar” ibaresi bulunuyor.

Bu amaçla Kürdistan Parlamentosu, 6 Ağustos 2007’de "Kürdistan Bölgesi Petrol Yasası"nı kabul etti.

Parlamento’da onaylanan yasaya göre, bölgedeki petrollerin işletilmesi için "Kürdistan Ulusal Petrol Şirketi" kurulmasına karar verildi.