Hoşyar Zebari: Irak çok tehlikeli bir süreçten geçiyor

Duhok (Rûdaw) – Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Politbüro üyesi Hoşyar Zebari, Irak’ta seçimlerden sonra oluşan atmosfere ilişkin uyarıda bulunarak, “Bu günler hassas günler, kriz çok derim, tehlikeli. Bu nedenle zekice ve mantıklı şekilde çözüm bulunmalı” dedi.

Duhok’ta Kürdistan Amerikan Üniversitesi tarafından düzenlenen “Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu”na katılan Hoşyar Zebari, Rûdaw’dan Senger Abdurrahman’ın sorularını yanıtladı.

Zebari, “Forumun ilk panelinde yaptığınız konuşmada Irak’taki durumu “çok tehlikeli” diye tanımladınız. Geçen hafta sizin başkanlık ettiğiniz bir heyet ile Bağdat’taydınız. Orada ne gördünüz, neden böyle bir tanım yapma gereği duydunuz?” sorusuna, “Irak’ta seçimlerden sonra oluşan konjöktür son derece hassas. Panelde kendi tecrübelerime dayanarak bu tanımı yaptım. 2003’ten bu yana Irak kriz dolu kriz süreçlerden geçti. Siyasi, ekonomik, güvenlik krizleri idi bunlar. Ancak seçimlerden sonra ortaya çıkan kriz ise farklı durum Irak için son derece tehlikeli” yanıtını verdi.

Irak’ta seçim sonuçlarının Yüksek Seçim Komiserliği tarafından resmen açıklanmasının ardından sürecin Federal Mahkeme’ya taşınacağını, ardından bir hafta 10 gün içerisinde kessin sonuçların açıklanacağını hatırlatan Zebari, şöyle devam etti:

“Şimdi iki taraf oluşmuş durumda. Bir taraf seçimlerin adil olduğunu, şeffaf geçtiğini, diğer taraf ise hile yapıldığını savunuyor. Bir taraf yenildiğini ve seçim sonuçlarını kabul etmiyor. Her iki taraf da etki sahibi ve güçlü.

“Her şeyden önce seçim sonuçları tanınmalı”

Bağdat’ta kaldığımız süre boyunca krizi aşmak için çözüm aradık. Bunun için sonuçların yasal olarak kabul edilmesi ve onanması gerekiyor. Daha sonra siyasi bir çözüm üzerinde durulabilir, temsilcisi olmayan tarafların yönetime nasıl katılacağı belirlenir. Ancak her şeyden önce seçim sonuçları tanınmalı. Yoksa neden seçim yapıldı ki? Tüm taraflar da seçimlerden önce Birleşmiş Milletler’in gözetiminde belgeleri imzaladı.”

Hoşyar Zebari, “Bu belgeyi imzaladığı için pişman olanlar var mı?” şeklindeki soruya, “Çoğu pişman olmuş. Gösteri yapanlar, tehditlerde bulunanlar, Komisyonu, Başbakanı, mahkemeyi tehdit edenlerin tamamı bu belgeleri imzaladı. Bu nedenle Irak çok tehlikeli bir süreçten geçiyor ve çözüm bulunmalı dedi” yanıtını verdi.

“Kürtlerin durumu daha iyi”

Başkan Mesud Barzani ile Kürdistan Yurseverler Birliği (KYB) Eş Başkanı Bafıl Talabani arasındaki görüşmelerin ardından “iyi bir zemin” oluştuğunu ifade eden Zebari, görüşmede, Kürt tarafların bundan sonra Bağdat’ta birlikte hareket etmeleri konusunda olumlu bir mesaj çıktığına dikkat çekti.

KDP’nin Bağdat’ta ortak hareket etme konusunda geçmişte Kürt taraflarla müzakerelerde bulunduğunu ve bu yönlü çabanın devam ettiğini belirten Zebari, önümüzdeki günlerde KDP ve KYB yönetiminin bir toplantı daha yapacağı bilgisini paylaştı.

Hoşyar Zebari, “Biz Kürtlerin durumu şayet birlik olursak diğer tarafların durumundan daha iyi. Büyük bir sayıya ulaşırız. Irak’ta önümüzdeki dönemde kurulacak hükumetten taleplerimiz konusunda net ve kararlıyız. Kürdistan Bölgesi’nin talep ve beklentileri nelerdir, bunları biliyoruz. Bu çerçevede görüş ve önerilerimizi birleştirip daha güçlü bir pozisyona sahip olarak halkımız için önemli kazanımlar elde edebiliriz” dedi.

“Daha önce Rûdaw’a verdiğiniz bir mülakatta KDP ile KYB arasındaki stratejik anlaşma sona erdi demiştiniz. Bu durumda Irak ve Kürdistan Bölgesi açısından iki parti arasında yeni bir stratejik anlaşmaya ihtiyaç var mı?” sorusuna Zebari, şu yanıtı verdi:

“Elbette. KDP ile KYB birlikte çalışırsa daha büyük kazanımlar elde ederler. Ayrı çalışsalar yine kazanım olur ancak daha düşük düzeyde olur. Şimdi bir anlaşma olmalı mı, buna karar verecek pozisyonda değilim. Fakat KYB ile Iraklı diğer taraflarla müzakerelere ortak katılma konusunda anlaşmak istiyorsak bu konuda aramızda bir görüş birliği olmalı.”

“Şiilerin iç çelişkilerine taraf olmayacağız”

Bağdat’taki ziyaret esnasında tüm taraflarla görüştüklerini hatırlatan Zebar, “Çok verimli bir ziyaretti. Seçimlerden sonra KDP ve Başkan Barzani’nin daha güçlü bir konuma sahip olduğu görülüyor. Tüm taraflar da KDP’yi, Kürtleri hesaba kayıyor, yeni hükumette çok önemli roller üstlenebiliriz” yorumunu yaptı.

“Tüm taraflara, Şiilerin kendi aralarındaki çelişkilere taraf olmayacağız mesajı verdik” diyen KDP Politbüro üyesi Zebari, “Biz durumun normalleştirilmesini istiyoruz. Bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız” açıklamasını yaptı.

Zebari, “Seçim sonuçları açıklandıktan sonra sizce sonuçları kabul etmeyen taraflar daha fazla kargaşaya neden olurlar mı?” sorusuna da, “Bu, ülke ve iktidar karşısında o tarafların ne kadar sorumluluk hissiyatına sahip oldukları ile alakalı” şeklinde yanıt verdi.

Hoşyar Zebari, “Tüm dünyada seçim sonuçlarına itiraz ve kabul etmeme durumu var ama bu yasal yollarla yapılıyor, bu çok doğal. Fakat bir taraf, seçim sonuçları onaylandıktan sonra bile bunu reddederse dünya da buna karşı sessiz kalmaz. Unutmayalım ki Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçim sonuçlarını desteklediğini açıkladı ve taraflara itidal, sorunları barışçıl yollarla çözme çağrısı yaptı. Tüm bunlar dünyanın da duruma sessiz kalmayacağını gösteriyor. Fakat önümüzdeki günler bunu gösterecek. Dediğim gibi bu günler hassas günler, kriz çok derim, tehlikeli. Bu nedenle zekice ve mantıklı şekilde çözüm bulunmalı” diye ekledi.