Teknolojiye direnen meslek: Tırpancılık
Dersim (Rûdaw) - Tırpancılık yaparak geçimini sağlayan vatandaşlar, teknoloji karşısında kaybolmaya yüz tutan mesleği yaşatmaya çalışıyor.
Tırpancılık mesleğinin en yoğun yapıldığı yerlerden biri olan Erzurum’un Çat ilçesinde tırpancılar, her yıl Haziran ayından Temmuz ayının sonuna kadar Bingöl, Elazığ, Erzincan ve Dersim illerine giderek tırpan biçiyor.
Traktör ve diğer tarım araçlarının girmediği alanlara giren tırpancılar, sıcak hava ve zehirli hayvanlara aldırış etmeden ot biçiyorlar.
Bölgede yaklaşık 2 ay süren tırpancıların zorlu mesaisi, her gün 12 saat sürüyor. Tırpancıların yevmiyeleri ise 120 TL ile 150 TL arasında değişiyor.
Geçimlerini bu işle sağlayan tırpancılar, son dönemde tarım alanında yaşanan teknolojik yeniliklerin tırpancılığa darbe vurduğunu belirtiyor.
Tırpan biçmek için Dersim’in Nazımiye ilçesine gelen Erzurum’lu tırpancı Haydar Yeter, şunları söyledi:
“Erzurum Çat ilçesine bağlı Beşiktaş Mahallesi’nde oturuyoruz. Her yıl buraya geliyoruz. Yevmiyeyle çalışıyoruz. Aldığımız parayı otele ve yemeğe veriyoruz. Artık tırpancılık işi bitiyor. Biçerin girmesi ve teknolojinin ilerlemesi bizim bu mesleğimizi bitiriyor.”
Haydar Yeter, “35 yaşındayım. 15 yaşında bu işe başladım. 20 yıldır bu işi yapıyorum. Çocuklarımın rızkı için çalışmak zorundayım. Bu iş Erzurum’da da var ama hala orda biçme dönemi olmadığı için buraya geldik” ifadelerini kullandı.
Tırpancılık mesleğinin babasından kendisine geçtiğini ifade eden Zeynel Kök ise şunları söyledi:
“20 yıldır bu işi yapıyorum. Karakoçan, Nazımiye, Yayladere ve Mazgirt ilçeleri ve çevre köylerine gelip bu işi yapıyoruz. Bu işin tehlikesi var. İş sırasında yılan ve akrep sokmaları oluyor. Geçen yıl bizim bir arkadaşımızı yılan ısırdı. Arkadaşını tedavi ederken diğer arkadaşımızda zehirlendi” diye konuştu.