Ölümsüz Kürt lider 116 yaşında

Erbil (Rûdaw) - Kürdistan ulusal mücadelesi önderi Mele Mustafa Barzani, 116’ıncı doğum gününde Kürdistan ve yurt dışında gerçekleştirilen çeşitli etkinliklerle anıldı.

 

14 Mart 1903'te Barzan'da dünyaya gelen Mele Mustafa Barzani, hayatını Kürdistan halkının özgürlüğüne adayarak bu uğurda büyük bedeller ödedi.

 

Kürt halkının önemli dini ve siyasi merkezlerinden olan Barzan'da doğan Barzani, iki yaşındayken annesiyle beraber Osmanlı Devleti tarafından cezaevine konuldu.

 

Kürt halkının ulusal haklarını talep eden abisi Şeyh Abdulselam'ın 1914'te idam edilmesi üzerine, Mustafa Barzani henüz 12 yaşındayken mücadeleye devam etme kararı aldı.

 

Genç yaşlarda Kürtler ve Kürdistanlı diğer ulusların hakları için savaşan Barzani, abisi Şeyh Ahmed liderliğinde önemli başarılara imza attı.

 

1919'te Süleymaniye'de Şeyh Mahmud Berzenci liderliğinde başlayan bağımsızlık mücadelesine destek veren Barzani, kendisine bağlı savaşçılarla 1945 yılında Mahabad kentinde kurulan Kürdistan Cumhuriyeti'ne giderek desteğini sundu.

 

Barzani, 1946'da Irak'ta kurulan Kürdistan Demokrat Partisi'nin başkanı seçildi.

 

Kürdistan Cumhuriyeti'nde Genelkurmay Başkanı olan Barzani, bir yıl sonra Cumhurbaşkanı Qazi Muhammed'in emriyle kendisine bağlı birlikleri alarak kenti terk etti. Qazi Muhammed, İran ile savaşta çok sayıda sivilin katledileceğini ve kendisine saldıran güçleri yenemeyeceklerini ön gördüğü için savaşmama kararı aldı.

 

Bunun üzerine Mustafa Barzani kendisine bağlı peşmergelerle Kürtlerin sesini dünyaya duyurmak için dönemin en büyük dünya güçlerinden Sovyetler Birliği'ne gitti.

 

Barzani Sovyetler Birliği'ndeyken Iraklı General Abdülkerim Kasım 1958'de darbe yaparak krallığa son verdi.

 

Bunun üzerine Bağdat'a gelen  Mustafa Barzani Kürt halkının lideri olarak Kasım'ı destekledi.

 

Abdulkerim Kasım, ekonomik ve kültürel haklar konusunda verilen sözleri yerine getirilmeyince, Barzani 11 Eylül 1961'de büyük bir ayaklanma başlattı.

 

O zamana kadar en geniş katılımlı Kürdistan ulusal mücadelesi olarak kabul edilen bu ayaklanma, "Eylül Devrimi" olarak tanımlanıyor.

 

Eylül Devrimi 1975'e kadar aralıksız olarak devam etti. Bu süreçte Barzani, kendisine bağlı peşmergelerle  önemli zafer ve kazanımlara imza attı.

 

6 Mart 1975'te Irak ve İran arasında Cezayir Anlaşması imzalandı. Söz konusu anlaşma Türkiye ve ABD tarafından da destekledi ve böylece Kürdistan mücadelesi kesintiye uğradı.

 

Barzani büyük katliamlar yaşanmasın diye savaşı durdurarak kendisine bağlı güçlerle İran'a geçti.

 

Burada kanser hastalığına yakalanan Barzani, tedavi olmak için 1976'da Amerika'ya gitti ve 1 Mart 1979'da vefat etti.