'Robot gazeteci Rony' 100 gazetecinin işini yapabilecek
Erbil (Rûdaw) – Botan International, 109 dilde haber tarayıp Kürtçe derleme haber formuna uyarlayacağı Kürtçe yapay zekaya sahip robot muhabir Rony’nin 2023’te çalışmaya başlayacağını duyurdu.
Botan International için projeyi üreten Ovanya Şirketi Kurucu Yönetim Kurulu Üyesi Yahya Çali, şu anda Kürt medyasında editör ve muhabirlerin işini yapacak bir robot üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
Araştırmalar, internet kullanıcılarının eğiliminin interaktif alışverişe yönelik olduğunu gösteriyor. Ayrıca günlük ve basit sorular için, birçok kişi milyonlarca veriye bakıp bunlara yanıt üretecek bir robotu tercih edebilir. Şimdi iki Kürt genci yapay zeka ile Kürt gazeteciliğini geliştirmek için bir proje üzerinde çalışıyor.
"Yapay zekalı robot gazeteci Rony" adı verilen proje üzerinde çalışan Yehya Çalı ve Botan International Genel Müdürü Murad Bayram, Hêvîdar Zana’nın sunduğu Rûdaw 15.00 haber bültenine katılarak projelerinden bahsetti.
Yahya Çali, “Rony” adında Kürtçe yazan “robot gazeteci” hazırladıklarını belirterek, "Rony, dakikada 100 editörün işini yapabilecek. Kısa süre içerisinde The Guardian, New York Times ve diğer web sitelerinden, farklı kaynaklardan haber hazırlayıp, dilini düzeltip editörlere gönderecek” dedi.
Yahya Çali, bu fikrin ortaya çıkışıyla ilgili olarak da; "Bir gün Murat'ın amcasıyla Kürt medyasından, Kürt medyasını geliştirme çabalarından bahsediyorduk. Kürt gazeteci ve editör sayısının az olduğunu gördük. Kürt medyasında ileri bir adım atabilmek için günümüz teknolojisinden nasıl faydalanabileceğimizi konuştuk. Günümüzdeki yapay zeka teknolojisi işlerimizi çok kolaylaştırıyor. “Robot gazeteci” üretmek için hazırlıklarımız sürüyor” diye konuştu?
Hêvîdar Zana'nın "Sen de gazetecisin, Rony ile biz gazetecileri işsiz mi bırakmak istiyorsun, Rony bizimle nasıl iş birliği yapacak? Rony aktif hale gelirse korkmalı mıyız?" sorusuna Murat Bayram, "Aksine bizim amacımız medyayı ve işinizi daha da geliştirmek” diye cevap verdi.
Projeye neden “Rony” adının konulduğunu da anlatan Murat Bayram, "Ona neden Rony ismini verdiğimizden bahsetmek istiyorum. Ben şahsen modern Kürt medyasının başlangıcını Ronahi gazetesi ve onu çıkarak Celadet Ali Bedirhan olarak görüyorum. Ronahi, bugün ışınlarını gördüğümüz bir kaynaktı. Birkaç gün önce Celadet Ali Bedirhan'ın 9 dilden haberleri bugünün Oxford ve New York Times standartlarına göre çevirdiği Kürtçe analize baktım. Kürt gazeteciliğinin üst düzeyde olduğunu gördüm ama onu güçlendirmek için günümüzün gazetecilik imkanlarını da kullanmamız gerekiyor” dedi.
“Geliştirilmesi elbette zaman alacak”
Robotun zeka seviyesi ve projenin nasıl ilerlediği konusunda ise Çali, "Geliştirilmesi elbette zaman alacak. Amacına tam olarak ulaşırsa insan denetimi olmadan bir medya ajansını yönetebilecek” dedi.
Murad Bayram, Rony'nin kullanıma hazır çeviri programları üzerinden çalıştığını ve gramer çalışmasıyla meşgul olduğunu söyledi.
Çali, Rony'nin başlangıçta başka kaynaklardan bilgi toplayıp Kürtçeye çevireceğini, ancak pojenin geliştirilmesi için daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu bildirdi.
Kürt gazeteciliği alanında araştırma ve çalışmalar yapan ve gazetecilik eğitimi veren Botan International, yapay Kürt aklı 'Rony' ile robot gazeteci çalışması için hazırlıkların tamamlandığını bildirdi.
Botan International ise resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Rony, Kürtçe robot gazeteci. Kodları yazılıyor ve 2023 yılında Botan International'da çalışmaya başlayacak. 109 dil biliyor ve birlikte binlerce haberi okuyabiliyor, Kürtçeye çevirebiliyor, özetleyip düzeltip editörlerine gönderebiliyor.
Merkezi Amed ve Şırnak'ta bulunan Botan International, Kürtçe medya ve ifade özgürlüğü alanında projeler hazırlamakta ve yürütmektedir.
Bu kuruluş, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) ile işbirliği içinde çalışmaktadır.
.