Kürt araştırmacı Munzur Çem vefat etti

Erbil (Rûdaw) – Kürt araştırmacı ve yazar Munzur Çem’in (Hüseyin Beysülen) Berlin’de vefat ettiği öğrenildi. Çem, son yıllarda Berlin'de kanser tedavisi görüyordu. 

Yazar Selim Temo, Çem’in ölümüyle ilgili Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Dersimli araştırmacı, derlemeci, dil bilimci yazar, vatan dağlarının akşam yeli, Seyid Rıza’nın arkadaşı ve öğretmenimiz Munzur Çem hakkın rahmetine kavuşmuştur. Milletimizin ve ailesinin başı sağ olsun” ifadelerini kullandı.

 

Munzur Çem kimdir?

Gazeteci-Yazar-Çevirmen Munzur Çem, 1945 yılında, zamanında bir Dersim köyü olan Bingöl'ün Kiğı ilçesine bağlı Qurze'de dünyaya geldi. On yaşında, komşu köy Seter’de ilkokula başladı.

Ortaokulu Dersim’in Nazımiye ilçesinde okudu. 1966'da Diyarbakır Sağlık Koleji'ni bitirdi. Bir yandan sağlık memuru olarak çalışırken, bir yandan da Özel Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okulu gece bölümüne devam etti ve 1971 yılında bu okulu bitirdi. 1975 yılında Sayıştay Denetçiliği sınavını kazandı, 1980 yılına kadar da bu kurumda çalıştı.

1970'lerin başlarından itibaren yazı yazma denemelerinde bulunan Munzur Çem, 1975 yılında yayın hayatına adım atan aylık Özgürlük Yolu dergisi ile 1987'de çıkan 15 günlük Kürtçe-Türkçe Roja Welat gazetesinde yazmayı sürdürdü. Yazar'ın Kürtçe (Kırmancki/Zazaki lehçesiyle) yazma denemeleri de yine bu yıllara rastlar.

1980 askeri darbesinden kısa bir süre önce, politik faaliyetleri ve yazılarından dolayı polis tarafından aranınca yurt dışına çıktı. 1980 sonlarından 1983 sonuna kadar bir yandan Almanya'da yayınlanmakta olan aylık Dengê KOMKAR gazetesi redaksiyon sorumlusu olarak çalışırken bir yandan da politik faaliyetlerine devam etti. 1984 yılının ilk aylarında ise İsveç'e gitti ve bu ülkeye yerleşti.

Döneme göre değişik takma adlar kullanarak yazan yazarın şu ana kadar yayınlanmış birçok kitabı ile çeşitli dergi ve gazetelerde çıkmış çok sayıda makalesi var.

Son yıllarda Kırmancki ile ilgili çalışmalara göreceli olarak daha çok zaman ayıran yazar, bu alanda çalışma yapan Stockholm Grubu içerisinde yer alıyordu ve Kırmancki kültür dergisi Vate’nin çalışmalarına aktif olarak katılmıştı.

Çem’in kültür, ekonomi ve politika üzerine çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kurd-PEN'in kurucu üyelerinden olan Çem, Berlin’de yaşıyordu.

Yayınlanmış kitapları

Türkiye Kürdistanı: Ekonomik ve Sosyal Yapı, Özgürlük Yolu Yayınları, 1985

Gülümse ey Dersim, vol. 1, Özgürlük Yolu Yayınları, 1990

Gülümse ey Dersim, vol. 2, Özgürlük Yolu Yayınları, 1991

Dünü ve bugünüyle "gerikalmışlık" sorunu, Öz-Ge Yayınları, 1991

Hotay Serra Usivê Qurzkizî, Roja Nû, 1992

Gülümse ey Dersim, vol. 3, Özgürlük Yolu Yayınları, 1993

Tayê Kilamê Dêrsimî, 1993

Ferheng: Kurdî-Tirkî (Zazakî), 1994

Ormanın Dili (1 ed.), Peri Yayınları, 1996

İsyana Çağrı, Peri Yayınları, 1996

Ekmeği de Yaktılar, Pencînar Yayınları, 1997

Luye Be Biza Kole ra, Weşanên Komkar, 1998

Kulê 38î, Weşanên Komkar, 1998

Dersim'de Alevilik, Peri Yayınları, 1999

Tanıkların Diliyle Dersim 38, Peri Yayınları, 1999

The Voice of the Forest, KOMKAR Publications, 2000

Türkçe Açıklamalı Kirmancca (Zazaca) Gramer, Weşanên Deng, 2003

Ormanın Dili (2 ed.), Peri Yayınları, 2004

Antolojîyê Hîkayanê Kirmanckî (Zazakî), Weqfa kurdî ya kulturî li Stockholmê, 2005

Hewnê Newroze, Weşanxaneyê Vateyî, 2005

Gula Çemê Pêrre, Weşanxaneyê Vateyî, 2007

Ormanın Dili (3 ed.), Peri Yayınları, 2008

Dêrsim Merkezli Kürt Aleviliği (Etnisite, Dini İnanç, Kültür ve Direniş), Weşanxaneye Vateyî, 2009

Hewraman - Dersim Sırrı, İsmail Beşikci Vakfı, 2017

Nuşteyî, Weşanxaneye Vateyî, 2019

Veng û Hesreta Herdê Dewrêşî, Weşanxaneye Vateyî, 2020

Yayınlanmış Yazılar I / Dergi, Gazete Yazıları, Babek Yayınları, 2020

Yayınlanmış Yazılar II / İnternet Yazıları, Babek Yayınları, 2020

Yayınlanmış Yazılar III / Polemik Yazıları, Babek Yayınları, 2020

Kiğı’dan Berlin’e Anılar I, Deng Yayınları, 2021