KÜRDİSTAN - Süryani okulları anadilin korunmasına öncülük ediyor
Erbil (Rûdaw) - Kürtçenin yanı sıra Türkmence, Asurice, Ermenice ve Arapça anadilde eğitim görülen Kürdistan Bölgesi’ndeki 2023-2024 Eğitim-Öğretim yılı başlıyor. Erbil’deki Süryaniler, yok olmaya yüz tutmuş dillerini korumak için çocuklarını Süryanice eğitim veren okullara gönderiyor.
Başkent Erbil’de Hristiyanların çoğunlukta yaşadığı Aynkawa ilçesinde ikamet eden Nataşa Hürmüz, bu yıl üçüncü sınıfa gidecek. Süryani okulunda okuyan Nataşa’nın ebeveynleri çocuklarını Süryani okuluna göndererek anadillerini korumak istediklerini belirtiyor.
Anne Polin Hürmüz, “İki kızım var, her ikisi de Erbailo Süryani İlkokulu’na gidiyor. Büyüğü 6’ıncı, küçüğü ise 3’üncü sınıfa gidecek. Biz Süryanice okuyup yazabilmesi için bu okulu tercih ettik. Ayrıca anadilimizin korunması açısından da iyi. Çocuklarım şimdi dört dil biliyor. Küçük oğlumu da bu okula göndermeyi düşünüyorum” diyor.
Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı’na bağlı Erbailo Süryani Okulu’nda öğrenciler 1’inci sınıftan 6’ıncı sınıfa kadar Süryanice okuyor. Toplam 31 öğrencisi olan bu küçük okulda bu yıl birinci sınıfta sadece 3 öğrenci olacak.
Erbailo Süryani Okulu Müdürü Said Boya Yelda, okula kayıt oranının bu yıl önceki yıllara oranla daha az olduğunu söylüyor.
Yelda, “İnsanlarımızın çoğu yurt dışına gidiyor, bu yüzden öğrencilerimizin sayısı düşmüş durumda. Ayrıca özel okulların sayısı da artıyor ve aileler daha çok bu okulları tercih ediyor. O yüzden okulumuzdaki öğrenci sayısı az” diye ekliyor.
Keldani ve Süryanice eğitim gören okullar da dahil, Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilk ve orta dereceli okullarda 2019-2020 Eğitim ve Öğretim yılı için ilk ders zili 13 Eylül’de çalacak.
1972 yılında dönemin Irak hükümeti tarafından Hristiyanlara tanınan kültürel haklar temelinde Süryanice eğitim programına dahil edildi. Ancak o dönem Süryani ve Keldaniler haftada sadece 2 saat anadillerinde eğitim alabiliyorlardı.
Ancak Kürdistan Bölgesi Hükümeti, kurulduğu 1992 yılından kısa bir süre sonra, Mart 1993’te bölgedeki diğer tüm farklı dillere önem vererek bu dillerde anadilinde eğitimin önünü açtı.
Kürdistan Bölgesi Eğitim Bakanlığı verilerine göre, Keldani ve Asurilere anadillerinde eğitim veren 48 okul bulunuyor. Bu okullarda 7650 öğrenci eğitim görüyor. Süryani okullarının büyük bölümü ise Duhok’ta bulunuyor. Süryani okullardaki müfredat, diğer dillerdekilerle aynı.
Eğitim Bakanlığı’na bağlı Süryanice İlköğretim ve Liseler Müdürü Sabah Anton, “Bizim Kürdistan Bölgesi Hükümetinden talebimiz Süryanicenin korunup yaşatılması için danışman ve uzmanların yetiştirilmesidir” diyor.
Kürdistan Bölgesi anayasasının 14’üncü maddesinde Türkmence, Süryanice ve Ermenice resmi diller olarak kabul ediliyor ve bu dilleri öğretme ve kullanma hakkı güvence altına alınıyor.