Şengal (Rûdaw) - Hava kararmadan önce siyasi hat olarak bilinen düz bir yoldan, Rabia’dan Şengal’ın Sınune nahiyesine doğru yola koyulduk.
Yol üzerinde Rojava peşmergelerine ait birçok kontrol noktası bulunuyor. Bunların karşısında Halk Savunma Birlikleri (YPG) var. Bazı yerlerde sözkonusu iki güç arasındaki mesafe birkaç metreye kadar düşüyor.
Akşam ezanından sonra Sınune nahiyesinin merkezine vardık. Kentte ışıklarıyla etrafını aydınlatan bir tek kafeterya var.
Suriye sınırında olmasından dolayı ticaret merkezi olarak bilinen Sınune’de bir tanıdığın yoksa geceyi sokakta geçirmek zorundasınız.
Şerfedin’e doğru
Güneş doğmadan Sınune’den 10 kilometre uzaklıkta olan Şerfedin’e doğru yola çıktık.
Güzergahta 3 ayrı partinin karargahları bulunuyor; Haydar Şeşo’nun komutanlığını yaptığı ve 4 bin savaşçısı olan Ezidhan Savunma Gücü, az ilerisinde PKK tarafında kurulan Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) ve Şerfedin yakınında ise Şengal Peşmerge Güçleri mevcut.
Ezidiler, Şerfedin’i Müslümanlar'ın Medine’sine ve Duhok’un Şeyhan ilçesindeki Laleş’i ise Mekke’ye benzetiyorlar.
Şerfedin’e ulaşmak için Peşmerge Güçleri, Irak polisi ve YBŞ’nin kontrol noktasından geçmemiz gerekti.
Sırtını Şengal Dağı’na dayayan Şerfedin Mezarlığı, 3 Ağustos 2014’te IŞİD tarafında işgal edilmeyen tek yerdi.
Mezarlığın arkasındaki bir tepede IŞİD saldırdığında seslerini duyurmak için taşlarla İngilizce yazılan “Yardım edin” (Help Us) çığılığı halen duruyor.
Kasım Şeşo komutanlığındaki Şengal Peşmerge Güçleri 8 bin 450 peşmergeden oluşuyor.
Şengal Dağı
IŞİD’in saldırmasıyla 3 Ağustos 2014’te Şengal’i terkedenlerin bir bölümü Şengal Dağı’na yerleşti. Sayıları bin aileyi geçiyor. Buradakilerin büyük bir bölümü YBŞ ve PKK’yi destekliyor. PKK’ye ait olan Şengal Meclisi’nin merkezi de burada.
YBŞ’li bir savaşçı, Şengal Dağı’ndaki ovada 5 bin ailenin bulunduğunu, mülteci kamplarından geri dönen Ezidiler’in de buraya yerleştiğini iddia etti.
9 ay önce kurtarılan Şengal ve bölgedeki bazı köylerde halen hayat yok.
Şengal Dağı’nda ikamet edenlerden biri, “Köyümüz IŞİD’in mevzilerine yakın olduğundan dönemiyoruz. IŞİD’in topları kolaylıkla köyümüze ulaşabiliyor” dedi.
Particilik ve Ezidilik
Şengal Dağı’nda Barzani Yardım Vakfı’nın ofisi, yanında Kürdsitan Bölgesi’nin bir asayiş merkezi var.
Şengal Dağı’na çıkan yol üzerinde bir duvarda Arapça “Ezidilik bizi birleştiriyor, particilik bölüyor ” yazısı dikkat çekiyor.
Şengal’deki KDP ile PKK güçleri ateş ile benzin gibiler. KDP’nin bölge yetkilileri bölgenin korunması için PKK’ye ihtiyaçları olmadığı ifade ederken, PKK yetkilileri, “Ezidi Kürtler’in henüz kendilerini savunabilecek durumda olmadıkları” gerekçesini ileri sürüyor.
Gövde gösterileri
Bölgedeki güçler daha çok Sınune’de gövde gösterisi yapıyorlar.
Sınune sakinlerinden Saad, şimdiye kadar peşmerge ile YBŞ arasında birkaç kez kavga çıktığını, bölge halkının araya girerek büyümesine engel olduğunu belirtti.
Saad, “Hem peşmergeler, hem de YBŞ Ezidi olduğu için arabuluculuk yapıyoruz” diye konuştu.
Bu tür olaylar ağırlıklı olarak Şengal Dağı’nın yanısıra Şengal’in kuzey ve güneyinde yaşanırken, ilçe merkezinin durumu da iyi sayılmaz.
Yol üzerindeki onlarca Arap köyü boşaltılmış. Bölgedeki Araplar’ın IŞİD’in Ezidi katliamında parmağı olduğu ifade ediliyor.
Hardan köyünde 500 dolayında Ezidi hunharca katledilmişti.
IŞİD cestleri ve sloganlar
Şengal’in girişinde 3 karargah var; birincisi peşmerge, ikincisi Irak polisi ve üçüncüsü PKK’ye ait.
İleçede Silo yolu boyunca dükkan ve evlerin tamamı yerlebir olmuş. Ayakta kalan duvarlar üzerinde IŞİD’in yazıları da duruyor. Bazı evlerde “Sünni evi”, “Ezidi” veya “Şii evi” kim yerde de “İslam Devleti için ayrılmış” yazılarına şahit olduk.
Kent daha çok bir karargaha benziyordu, 9 aydır kurtarılan ilçeye sadece 20 aile dönmüş. Şengal’deki karargah sayısı aile sayısını geçiyor.
89 yaşındaki Sadun Bey’e ilçedeki kötü kokunun nedenini sorduğumda, “Burada gömülen IŞİD’lilerin kokusu” yanıtını alıyorum.
Ezidi kadınların derdi
9 çocuk annesi Hawle’nin (35) 5 oğlu IŞİD tarafında rehin alınmış.
Evlatlarının hayatta kalıp kalmadığı bilmeyen Hawle, “Benim tek derdim sadece 5 oğlumun kurtulması” diye yakardı.
Hawle ailesi, arabalarının Şengal Dağı yolunda bozulmasıyla örgüt tarafından rehin alınmışlar.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın