Sur mağduru: Yeni verecekleri ev için 2 milyar TL istiyorlar, nerden bulayım?
Diyarbakır (Rûdaw) - Diyarbakır'ın Sur ilçesinde 2016'daki çatışmalardan sonra yıkılan evlerin yerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı TOKİ eliyle yeni konutlar yapıyor. Dün bu konutlardan 28'i sahiplerine teslim edildi. Ancak burada yaşayan halk kendilerine verilen evlerden memnun değil.
Halk yeni evlere, eski evlerine biçilen bedellerin çok çok üzerinde bedeller biçildiğini ve yeni evleri bu astronomik fiyatlarla alacak güçleri olmadığını söylüyor. Yeni evlerin mimarisini de eski evrelerine kıyasla yeterli bulmayan halk mağdur olduklarını ifade ederek, mağduriyetlerinin giderilmesini talep ediyor.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Lalebey ve Alipaşa mahallelerinde, yıkılmış evlerin yerine yeni konutlar inşa etti. 5 yıl devam eden sürecin ardından 28 aileye anahtar teslimi yapıldı.
Rûdaw’a konuşan Mehmet Şah Ergin de Sur’da evi yıkılan ve kendisine yeni evin anahtarı verilen kişilerden biri. O da ilk kez Rûdaw’la birlikte yeni evini görmüş oldu. Sur'da şehir içi çatışmaların yaşandığı dönemde en az 25.000 kişi evlerinden göç etmek zorunda kaldı. Mehmet Şah Ergin de göç eden kişilerden biri ve kendisine verilen yeni evden memnun değil.
Memnuniyetsizliğini dile getiren Mehmet Şah Ergin şöyle konuştu: “Bizim Mardinkapı’daki eski evimiz daha güzeldi. Bunlarda tarihi bir şey yok, yeni bir yapı. Eski yapılarımızı evlerimiz gibi değil. Zaten yarın öbür gün dökülecek.”
“Benim evim nerede?”
Bazı kişiler meraktan bazıları da alacakları yeni evlerden dolayı yeni konut alanına akın etti. Fakat bu kişilerden çoğu hem evlerin pahalı oluşundan hem de yapılış tarzlarından dolayı şikayetçi.
Şikayetçi vatandaşlardan biri “Bizim evimizi 39 bin lira hesaplamışlar, bize verdikleri eve ise 845 bin TL bedel biçmişler. Artık dünya değerlendirsin, kimin mağdur olduğuna karar versin.” dedi.
Mağdur olan bir kadın da “Evim tarihi bazalt taşından yapılmıştı. Avlusu vardı, duvarları taştandı. Tarihi bir yapıydı. Evimi ve arsamın tamamını 750 bin liradan hesaplamışlar. Bana bana verdikleri eve biçtikleri bedel 2 milyar TL. Ben bu parayı nereden bulup vereyim? Peki, benim evim nereye gitti? Benim arsam nereye gitti, malım nereye gitti? Bunlar bize çok zulmetti. Biz çok mağdur olduk” diye içini döktü.
Sur'daki çatışmalar sona erdiğinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kararı ile Buradaki evler anlaşma ve sözleşmelerle sahiplerinden alınmıştı. Buradaki evlerin aslına uygun olarak yeniden yapılacağına dair sözler verilmişti. Hiç kimsenin zarar görmeyeceği, mağdur olmayacağı ilan edilmişti.
Anahtar teslimi sırasında konuşan Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ufuk Nurullah Bilgin, “Mimari olarak yaptığımız çalışmaların hepsi Koruma Kurulu’ndan geçti. Zaten Koruma Kurulu’ndan geçmeseydi plana uygun olmasaydı kuruldan geçmezdi. Eyvanlar... Hepsi var” dedi.
506 evin inşaatı sürüyor
Sur’da yeniden inşa 2016 yılından beri devam ediyor. Şimdiye kadar Dabanoğlu ve Özdemir mahallelerinde 155 ve Lalebey ile Alipaşa mahallelerinde ise 28 ev sahiplerine teslim edilmiş durumda. 506 ev, 22 işyeri ve 9 modelin de yapımı devam ediyor.
Hem yeni mimarisi, hem evlere biçilen bedel hem halkın uğradığı zarar ve yaşanan mağduriyetler bakımından Sur'da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile sivil toplum kuruluşları ve halk arasında ciddi bir tartışma anlaşmazlık yaşanıyor. Bu tartışma ve anlaşmazlığın daha uzun süre devam edeceği görülüyor.