Erbil (Rûdaw) - Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, Kürdistan Parlamentosu’nda kotalara ayrılan 11 sandalyenin dağılımı için Irak Parlamentosu seçimlerinde esas alınan yöntemin uygulanması yönünde Federal Mahkeme'ye teklifte bulundu. Ancak Kürdistan Bölgesi'ndeki Türkmenlerin yüzde 80'inin Erbil'de olduğunu belirten Türkmen siyasetçiler bu teklife karşı çıkıyor.
Kürdistan Bölgesi’nde taraflar arasında “seçim yasası” ve “kotaların dağılımı” üzerine yaşanan çelişkilerin ardından milletvekili seçimlerinin, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun denetimi altında yapılması kararlaştırılmıştı.
25 Şubat 2024 tarihinde yapılacak olan seçimlerden önce 111 üyeli Kürdistan Parlamentosu parlamentosunda kotalara ayrılan 11 sandalyenin bölgeler üzerine dağılımı ve seçim yasası konusu Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) tarafından Irak Federal Yüksek Mahkemesi’ne taşındı.
Federal Mahkeme, her iki madde hakkındaki kararını 27 Aralık 2023 tarihine ertelerken Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun yüksek mahkemeye sunulmak üzere Teknik İşlerden Sorumlu Seçim Dairesi Başkanlığı’na gönderdiği 30 Kasım 2023 tarihli “Kürdistan Parlamentosu'ndaki sandalyelere ve bileşenlerin sandalyelerine ilişkin analiz” önerisi ortaya çıktı.
Rûdaw komisyonun önerisine ulaştı
Rûdaw’ın ulaştığı öneri metninde, Seçim Komisyonu, Kürdistan Bölgesi'nin birden fazla seçim bölgesine sahip olduğu dikkate alarak, parlamento seçimlerinde sandalyelerin bölgelere dağılımı hakkında görüş ve önerile şu şekilde sıralıyor:
“1- Komisyon yalnızca biyometrik sisteme kayıtlı seçmenlerin ve ilgili meclis ve il seçimlerinde yer alacak biyometrik karta sahip seçmenlerin veri tabanlarını esas alıyor.
2 - 2018 yılında değiştirilen 12 Sayılı Irak Parlamentosu ve İl Meclisleri Seçimi Kanunu'na göre Irak vilayetlerindeki her il bir seçim bölgesine bölünerek sandalye sayısı nüfusa göre belirlendi.
Irak Parlamentosunda 320 sandalyenin Kürdistan Bölgesi’ndeki vilayetler üzerindeki dağılımı şu şekilde:
- Süleymaniye 18 sandalye
- Erbil 15 sandalye
- Duhok 11 sandalye
Kürdistan Bölgesi'ndeki sandalye sayısı 44 olup illere göre oranları ise şöyle:
- Süleymaniye yüzde 41
- Erbil yüzde 34
- Duhok yüzden 25
Yukarıda belirlenen oranlar dikkate alındığında iller Kürdistan Parlamentosu'ndaki 100 sandalyenin dağılımı şu şekildedir:
- Süleymaniye 41 sandalye
- Erbil 34 sandalye
- Duhok 25 sandalye
Buna göre, Kürdistan Parlamentosu Seçim Yasasında bileşenlere ayrılan 11 sandalyenin dağılımı ise şu şekildedir:
- Keldan, Süryan ve Aşuriler: 5 sandalye
- Türkmenler: 5 sandalye
- Ermeniler: 1 sandalye
Kotalara ayrılan 11 sandalyenin iller basındaki dağılımı ise şu şekildedir:
- Süleymaniye: Bileşenler için 4 sandalye (Keldani, Süryani ve Aşuriler 2, Türkmenler 2 sandalye)
- Erbil: Bileşenler için 4 sandalye (Keldani, Süryani ve Aşuriler 2, Türkmenler 2 sandalye)
- Duhok: Bileşenler için 3 sandalye (Keldani, Süryani ve Aşurilere 1, Türkmenlere 1 ve Ermenilere 1 sandalye)
Kahveci: Bu adil değil
Türkmen Reform Partisi Başkan Yarımcısı Muna Kahveci, “Bu dağılımın neye dayanarak yapıldığını bilmiyoruz çünkü çok fazla adaletsizlik var” dedi.
Rûdaw’a konuşan Kahveci, “Türkmenlerin yüzde 80'i Erbil'de, dolayısıyla sadece iki sandalyeye sahip olmaları kabul edilemez. Ayrıca Duhok’ta Türkmenlere bir sandalye ayrılmış ve her sandalye için 3.000 ila 4.000 oy gerekiyor. Dolaysıyla 10 bin oy demek oluyor ki Duhok’ta bu kadar Türkmen yok” ifadelerini kullandı.
Komisyonun böyle bir taslak hazırlamadan önce bileşenlerin temsilcileri ile bir araya gelip görüşlerini almasının çok daha iyi olacağını belirten Kahveci, "Komisyonun önerisini bu şekilde sunması yerine tüm bileşenlerin temsilcileriyle konuşması daha iyi olurdu” diye konuştu.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın