Kürdistan Parlamentosunun ilk oturumu bugün
Erbil (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi 6. Dönem Parlamentosunun ilk oturumunu düzenlemek üzere bugün toplanıyor.
Kürdistan Bölgesi Bölgesi 4 defa ertelenen ve 2 yıl gecikmeli olarak 20 Ekim'de gerçekleşen Parlamento seçimleri, görev süresi 2 Temmuz 2023’te sona eren Kürdistan Bölgesi Parlamentosunun da yeniden açılmasını sağladı.
6. Dönem Parlamentosunun ilk oturumu Kuran-ı Kerim'den ayet okunarak başlayacak. Parlamentonun gündeminde yemin töreni, Parlamento başkanlığı ve Kürdistan Bölgesi Bölgesi başkanlık seçimi yer alırken, başkanın da yeni hükümeti kurmak üzere en yüksek oyu alan partiyi görevlendirmesi bekleniyor.
Kürdistan Bölgesi Parlamentosunun ilk oturumunda milletvekilleri yemin töreni düzenleyecek
6. dönem birinci oturumu Parlamentonun en yaşlı üyesi Nwey New Paralementeri Ardalan Muhammed Sarispi’nin başkanlığında bugün saat 11.00’de gerçekleştiriliyor.
Parlamentoya seçilen 100 milletvekilinin göreve başlamak üzere yemin etmesi gerekiyor.
Parlamentosunun 6. döneminde, parlamento başkanı, yardımcısı ve sekreterinin de 100 koltuklu Parlamentosda en az 51 milletvekilinin oyuyla seçilmesi öngörülüyor.
Parlamento başkanlık yönetiminin seçilmesinin ardından 30 günlük süre içerisinde ise Kürdistan Bölgesi Başkanı'nın seçilmesi süreci başlıyor. Adaylık süreçlerinin tamamlanmasının ardından da parlamentos salt çoğunlukla yeni başkanı seçiyor.
Parlamento Başkanı, birinci partiyi hükümeti kurmakla görevlendirecek
Kürdistan Bölgesi Başkanı seçilen kişinin ise en çok oyu alan birinci partinin başbakan adayını hükümeti 30 gün içerisinde kurmak üzere görevlendirmesi bekleniyor.
Ancak yeni hükümetin kurulabilmesi için 100 milletvekilinin bulunduğu Mecliste salt çoğunluğun desteği gerekiyor.
Seçimlerde hiçbir parti tek başına hükümeti kuracak milletvekili sayısını yakalayamadığı için hükümet en az 51 milletvekilini içeren koalisyonu gerektiriyor.
KDP ve KYB’nin dahil olduğu hükümet ihtimali en güçlü seçenek
Kürdistan Bölgesi’nde 20 Ekim’de gerçekleşen seçimlerde Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) birinciliğini ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ise ikinciliğini korurken, iki güçlü parti arasındaki dengede önemli bir değişiklik yaşanmadı.
Daha önce muhalefette kalacağını duyuran Yeni Nesil Hareketi, hükümete katılmak için başbakanlık pozisyonunun verilmesi şartını öne sürüyor. Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ve Goran da yeni hükümette yer almayacaklarını duyurdu.
Kürdistan Adalet Toplumu Partisi (Komel) ise seçimlerde "hile yapıldığını" iddia ederek Mecliste yer almayacağını açıkladı.
KDP ve KYB dışındaki siyasi partilerin müzakerelerde tutum değişikliğine gitmesi halinde iki güçlü partinin de bir diğerinin dahil olmadığı hükümet formüllerini gerçekleştirmesi ihtimali bulunuyor.
Ancak Kürdistan Bölgesi’nin 10. hükümetinin de daha önceki kabinelerde olduğu KDP ve KYB’yi içermesi yüksek ihtimal görülüyor.
KDP’nin Erbil ve Duhok’ta, KYB’nin ise Süleymaniye ve Halepçe’de 30 yılı aşkın süredir devam eden nüfuzu ve iki partinin yüksek oy oranları dikkate alındığında bir diğerini içermeyen hükümet seçeneğinin işlevsel ve olası olmadığı öne çıkıyor.
Kürdistan Bölgesi’de siyasi partiler hükümet kurulum müzakerelerine başladı. KDP ve KYB heyetlerinin iki gün önce Süleymaniye’deki görüşmesinde “iki tarafın da birbirleriyle ve diğer partilerle müzakerelere devam etmeye hazır olduklarını ilettiği” vurgulanmıştı.
Kürdistan Bölgesi’nde 2018’deki seçimlerden 10 ay sonra kurulan koalisyon hükümetinde de KDP, KYB, Goran, Türkmen ve Hristiyanlar yer almıştı.
Muhalefet cephesinde yer alan Yeni Nesil, Yekgirtu ve Komel ise hükümete katılmamıştı.
Kürdistan Bölgesi'nde 20 Ekim'de yapılan milletvekili seçim sonuçlarına göre, 5'i kotalara ayrılan 100 sandalyeli mecliste, KDP 39, KYB 23, Yeni Nesil Hareketi 15, Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) 7, Kürdistan Adalet Toplumu Partisi (Komel) 3, Helwest (Duruş) Hareketi 4, Halk Cephesi (Beriya Gel) 2, Goran 1 ve Kürdistan İttifakı Grubu 1 sandalye elde etmişti.