Talabani ile Plasschaert ‘Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yönetim ve reformları’ değerlendirdi
Erbil (Rûdaw) - Ortadoğu Araştırma Enstitüsü (MERI), tarafından düzenlenen “Herkes İçin Irak” Forumu’na konuk olan BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert ve Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani forum kapsamında önemli değerlendirmelerde bulundu.
MERI 2022 Forumu’nun 4’üncü oturumunda “Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde yönetişim ve reformun zorluğu” konusu ele alındı.
BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert ve Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani’nin konuşmacı olarak katıldığı panelin moderatörlüğünü Medya ve Sivil Toplum’dan Talar Mümtaz Nuri yaptı.
Irak'taki en büyük sorunun yönetim olduğunu söyleyen Kubad Talabani, “Hükümetler net bir politikadan yoksun ve hükümetlerin ne kadar başarılı olduğunu gösterebilecek bir ölçek yok” dedi.
Daha çok reformlara odaklandıklarını ifade eden Talabani, “2014'ten sonra bütçe kesintisi, IŞİD savaşı ve ardından yüzbinlerce göçmene ev sahipliği yapmamız bizi reform adımlarını acil atmaya itti. Kabine olarak mali politikamızı değiştirip gelirlerimizi toplayıp maaşları ödemeye çalıştık” şeklinde konuştu.
İki dönemdir Kürdistan Bölgesi hükümetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptığını hatırlatan Talabani, hükümet içerisinde krizlere karşı birlikte hareket ettiklerini ifade ederek, “Geçmiş krizler bizi harcamalarımızı yeniden gözden geçirmeye yöneltti. Krizlere karşı hükümet olarak bir aradaydık ve hükümeti partiler arasındaki rekabetten koruduk. Bunu yapmamış olsaydık hükümet herhangi bir adım atamayacaktı” dedi.
Talabani, “Siyasi irade, birlik, açıklık, vizyon ve en önemlisi ekip çalışması varsa tüm engelleri aşabilirsiniz. Ancak hükümet, siyasi ülkeler arasındaki kavgaların alanı haline gelirse hiçbir şey işe yaramaz” ifadelerini kullandı.
Kubad Talabani ayrıca, tüm siyasi tarafların Kürdistan Bağımsızlık Referandumunu desteklediklerine vurgu yaptı.
Irak’ta yaşanan sorunlara ve yolsuzluklara dikkat çeken Talabani, “Irak'ta sadece elektrik sorununun çözmek için milyarlarca dolar ödendi ama çözülmedi” dedi.
Cumhurbaşkanı Latif Reşid’in sadece Kürtlerin haklarını savunmak için Bağdat'ta bulunmadığını anlatan Talabani, Kürtlerin Bağdat’ta birlik olmasını desteklediklerini yineledi.
Talabani, bir soru üzerine KYB olarak Kürdistan Bölgesi’ndeki mevcut seçim yasasını benimsemediklerini ifade ederek, “Uluslararası toplum şeffaf ve hilesiz bir seçim için Irak’a da dayatmada bulundu. Biz de şu an Kürdistan'daki seçim yasasından memnun değiliz. Herkes için adalet ve eşitlik sağlayan bir yasa olmalı. Oy verenlerin hakları yanmamalı” ifadelerini kullandı.
Başbakan Yardımcısı Talabani, yeni seçim yasasının Kürdistan Parlamentosu’nda hazırlanması gerektiğini ve oy birliği ile yasalaşmasını desteklediklerini kaydetti.
Talabani, Kürdistan Bölgesi’nde kadının rolü hakkındaki bir soruya da, “Kürdistan’da kadınların belirleyici olması gerektiğini belirten Kubad Talabani, “Kürdistan'da siyaset hala erkeklerin oyunudur. Politika, hükümet ve partiler de bir ölçüde erkeklerin oyun alanıdır. Bu zihniyet değişmeden Kürdistan Bölgesi olarak gelişmemiz mümkün değil. Partimden lider kadınlar çıktığı ve sadece kadın hakları değil, siyasette belirleyici oldukları için gurur duyuyorum. Umarım bir gün kadın başbakanımız da olur” yanıtını verdi.
BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert hakkında konuşan Kubad Talabani, “Jeanine Hennis-Plasschaert bizden daha çok ülkemiz için endişeleniyor. O ülkemizde tüm taraflarla görüşebilecek tek kişi” dedi.
BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert da Irak’ta özellikle yolsuzluklara dikkat çekti.
“Irak'ta büyük bir yolsuzluk ağı kurulmuş durumda” diyen Plasschaert “Irak'ın karşı karşıya olduğu en büyük zorluk, yolsuzlukla mücadele olmaması. Bu nedenle ciddi reformlar da başarılı olmuyor” diye konuştu.
Plasschaert sorunların güzel konuşmakla değil alınan kararların uygulamasıyla çözülebileceğine işaret ederek, “Irak'ta birçok prensibimiz var ancak 17 yıldır bir çoğu uygulanmadı” şeklinde devam etti.
“Kurumsallaşmaya gereksinim var” diyen Plasschaert “Irak'taki sorunu sadece Latif Reşid, Neçirvan Barzani, Kubad Talabani tek başına çözemez. Kurumsal bir yönetime sahip olması lazım” ifadelerini kullandı.
Plasschaert, “Irak'ta yeni hükümetin önceliği halka hizmet ulaştırmak, halk ile yönetim arasında güven inşa etmek olmalı. İnsanların hizmete, işe ihtiyacı var. Herşey sadece Başbakanın çabaları ile çözülmez” dedi.
BM Özel Temsilcisi, Türkiye ve İran’ın Kürdistan Bölgesi’ne yönelik operasyonlarına ilişkin de, “İran ve Türkiye'nin Irak topraklarına yönelik saldırılarını durdurabilecek yetkim yok” yorumunu yaptı.