Cumhurbaşkanını kim belirleyecek?
Süleymaniye (Rûdaw) – Irak Cumhurbaşkanlığı koltuğuna kimin oturacağı konusunda tartışmalar sürerken KDP Kürtlerin kendi aralarında ortak bir aday belirlemesini, KYB ise Irak Parlamentosu tarafından seçilmesini öneriyor.
Kürdistan Yurtseverler Birliği’nden (KYB) cumhurbaşkanlığı makamı için iki ayrı adayın çıkmış olması ve parti yetkililerinin bu konuda farklı açıklamalarda bulunması KYB’deki “çatlağın” devam ettiği şeklinde yorumlanıyor.
Kürdistan Bölgesi’nde parlamento seçimlerinin sürdüğü sıralarda yazılı bir açıklama yapan KYB Politbüro Üyesi ve Irak eski Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin eşi Hero İbrahim Ahmet, partisinden farklı olarak Kürt partilerin birlikte Irak Cumhurbaşkanlığı için ortak bir aday belirlemesi gerektiğini belirtti.
Kürt siyasi taraflar arasındaki uzlaşıya dikkat çeken Hero İbrahim Ahmet, Kürdistan Demokrat Partisi (PDK) ile stratejik işbirliğinin sürmesi gerektiğine dikkat çekti.
Hero İbrahimAhmet’in cumhurbaşkanlığı konusunda “adayımız partiden kompamış birir olmalı” diyerek partisinden ayrı düştüğü ve politbüro toplantılarına katılmadığı biliniyor.
KDP ve KYB ayrı görüşte
Daha önce Mesud Barzani’nin, “Cumhurbaşkanını Irak Parlamentosu’ndaki Kürt partiler berlilesin” şeklindeki açıklamalarına karşın KYB’nin cumhurbaşkanı adayı Berhem Salih, “Cumhurbaşkanı Irak halkının ortak temsilcisi olduğu için Irak Parlamentosu tarafından seçilmelidir” sözleriyle karşılık vermişti.
Berhem Salih’in açıklamalarına bir destek de KYB Sözcüsü Sadi Ahmet Pire’den geldi. Pire cuhurbaşkanını Irak Parlamentosu’nun seçmesinde bir sakınca görmediklerini dile getirdi.
Kürdistan parlamento seçimleri için Erbil’de oy kullandıktan sonra gazetecilere konuşan KDP Başkan Yardımcısı ve Başbakan Neçirvan Barzani de Kürtlerin tek adayla Bağdat’a gitmeleri gerektiğinin altını çizdi.
Barzani, “Kendi adayımızın seçilmemesinden korkmuyoruz fakat Kürtlerin çok sayıda adayla seçime girmesini de şık bulmuyoruz. Kürt partiler kendi aralarında ortak bir aday belirleyebilir” dedi.
Seçimden önce uzlaşma ihtimali çok uzak
Irak Parlamento Başkanı Muhammed Helbusi, yeni cumhurbaşkanının 2 Ekim 2018 günü yapılacak parlamento otutumunda seçileceğini açıkladı.
Öte yandan KDP’nin adayı Fuad Hüseyin ve KYB adayı Berhem Salih kendilerine olan desteği arttırmak için ayrı ayrı Bağdat’ta Iraklı taraflarla görüşmelerini sürdürüyor.
Rudaw’a konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen üst düzey KYB’li bir yetkili, “Bağdat’ta gerçekleştirilen görüşmeler neticesinde KDP’den daha fazla destek elde ettiğimizi söyleyebilirim. Sunnilerle birlikte şiilerin de büyük bir bölümü Berhem Salih’i destekliyor” dedi.
2 Ekim’den önce KDP ile KYB’nin ortak bir aday konusunda uzlaşmalarının neredeyse ihtimal dışı olduğubnu dile getiren KYB’li yetkili, “KDP kendi adayını geri çekmezse konuyu parlamentoya havale edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Bağdat’taki görüşmelerde Fuad Hüseyin’e eşlik eden KDP eski Irak Parlamentosu üyesi Renas Cano ise, “KYB’ye de söyledik, ortak aday üzerinde uzlaşmalıyız. KDP ve KYB’nin zor durumda kalmasını istemiyoruz” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı belirleme hakkının Kürtlere mahsus kalması gerktiğini ifade eden Cano, “Kürt taraflar kendi aralarında ortak bir aday üzerine anlaşabilir. Bizce cumhurbaşkanlığı Kürtlerin hakkıysa bu konuda son sözü de biz söylemeliyiz. Aksi takdirde biz adayımızın güçlü bir desteği olduğuna inanıyoruz. Parlamento içersinde Fuad Hüseyin’e büyük destek var” dedi.
Mevcut durumda Irak Parlamentosu’nda KDP’nin 25, KYB’nin ise 19 sandalyesi bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı makamı için toplam sekiz aday bulunuyor. KYB’nin resmi adaı Berhem Salih’in dışında bu partiden Latif Reşid de adaylar arasında bulunuyor.
Kürdistan İslami Toplum Partisi (Komel) Irak milletvekili Ahmet Hacı Raşid’e göre, Mesud Barzani’nin bu konuda inisiyatif alıp Kürt partilerle ortak bir toplantı yapması tarafları birbirine yaklaştırmaya yardımcı olur.
KYB veya KDP ile işbirliğine gitmeyeceklerini ifade eden Raşid, “Uzlaşma olmazsa biz kendi adayımızı destekleyeceğiz” diye konuştu.
Kürdistan İslami Birlik (Yerkgırtu) Irak milletvekili Musenna Emin de her iki Kürt partisinin konuyu kendi aralarında halletmesi gerektiğini söyledi.
Musenna Emin, “Konu bize intikal etmeden önce çözüme kavuşmalıdır. KDP ile KYB’nin belirleyeceği ortak adayı destekleriz” ifadelerini kullandı.