Felah Mustafa, Kürdistan Bölgesi heyetinin Antalya temaslarını anlattı

Başkan Neçirvan Barzani başkanlığında bir heyet, bu yıl ikincisi düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’na (ADF) katıldı.

Barzani dün, Katar Dışişleri Bakanı Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed Abdulrahman Al Sani ile bir araya geldi.

Neçirvan Barzani bugün de Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birer görüşme gerçekleştirdi.

Heyette yer alan Kürdistan Bölgesi Başkanlığı Kıdemli Dış Politika Danışmanı Felah Mustafa, gerçekleştirilen görüşmeler hakkında Rûdaw Ankara Temsilcisi Şevket Herki’nin sorularını yanıtladı.

Rûdaw: Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani başkanlığındaki heyet önce Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü. Görüşmelerde hangi konular ele alındı?

Sayın Başkan (Neçirvan Barzani), bu yıl ikincisi düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’na Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın resmi daveti üzerine katıldı. Forum, sayın Başkan’ın uluslararası bir organizasyona katılım göstermesi açısından ve yine koronavirüs, ekonomik kriz, iklim değişikliği, terörle mücadele, Rusya-Ukrayna savaşı ve uluslararası toplumu ilgilendiren bir dizi konu hakkında yakından bilgi sahibi olması açısından bir fırsattı. Türkiye Dışişleri Bakanı (Çavuşoğlu) ile görüşmede sayın Bakan, davetlerine icabet ettiği ve Foruma katıldığı için sayın Başkan Neçirvan Barzani’ye teşekkürlerini iletti. Uluslararası aktörlerle bu tür organizasyonlarda hazır bulunmak, dünyada, bölgede ve Kürdistan Bölgesi’nde yaşanan durumlar hakkında görüş alışverişinde bulunak Kürdistan Bölgesi için de bir fırsattır.

Görüşmede sayın Başkan, Ukrayna ile Rusya Federasyonu arasında diyalog zemini oluşturduğu için Türkiye’yi tebrik etti. Bu diyalog savaşın sona erdirilmesi, diplomasinin devreye girmesi, barışın çözüm yolu olarak tercih edilmesini teşvik etmek açısından önemli bir girişimdi. Sayın Başkan burada savaş nedeniyle yaşadıkları üzüntüyü dile getirdi ki savaş nedeniyle çok büyük acılar yaşayan Kürdistan halkı savaş ve çatışmaların ne feci sonuçlara yol açtığını çok iyi bilen bir halk. Bu nedenle sayın Başkan, Türkiye’nin savaşı bitirmeye yönelik çabalarını övdü. Öte yandan Kürdistan Bölgesi ile Irak ilişkileri ve yine Türkiye ile ilişkilerin ileriye taşınması için neler yapılması gerekir konusu ele alındı. Genel olarak Irak’taki siyasi durum, erken seçimlerin ardından kurulması beklenen yeni hükumet ve ülkenin istikrarı konuları görüşüldü. Bu görüşme bölgede yaşanan değişimler, Kürdistan Bölgesi’nin Bağdat ve komşuları ile ilişkilerinin tartışılması için bir fırsattı.   

Sayın Cumhurbaşkanı (Erdoğan) ile görüşmede de kendileri sayın Başkan’ın (Barzani) foruma katılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi ki iki lider bir süre önce de bir görüşme gerçekleştirmişlerdi. Türkiye’nin Irak’taki gelişmelere, siyasi duruma ve Kürdistan Bölgesi’ne önem verdiği anlaşılıyor. Sayın Başkan, Irak’taki gelişmeler, cumhurbaşkanlığı seçimleri, yeni hükumet konusu ile siyasi tarafların süreç hakkındaki görüşlerini aktardı. Yine Irak ile Kürdistan Bölgesi’nin Türkiye ile ilişkilerinin geliştirilmesi ele alınan diğer bir konu oldu. Irak ile Kürdistan Bölgesi arasındaki meseleler genel olarak bölgeyi de etkiliyor. Bölgede yaşanan gelişmelerin bizi etkilediği gibi. Yine Katar Dışişleri Bakanı ile diğer liderlerle ikili ayaküstü görüşmeler gerçekleştirildi.

Rûdaw: Diğer önemli bir konuda, Ankara’da Kürdistan Bölgesi temsilciliğinin açılması konusu ki bir süredir gündemde. Bu konu görüşmelerde dile geldi mi?

Kürdistan Bölgesi’nin Türkiye ile ilişkileri iyi bir düzeyde. Bu konu daha önce gündeme gelmiş ve Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan onay alınmıştı. Bu forum konunun tekrar dile gelmesi açısından bir fırsattı. Sayın Dışişleri Bakanı konun takipçisi olduklarını söyledi. Yakın bir zamanda sürecin başlamasını umuyoruz.

Rûdaw: Bölgede enerji kaynakları, petrol ve doğal gaz konusu da önemli konular arasında yer alıyor ki Türkiye’nin son zamanlarda bu noktada alternatif arayışında olduğunu biliyoruz. Kürdistan Bölgesi’nin gaz ve enerji kaynakları gündeme geldi mi. Bu hususta Türkiye tarafından yeni bir proje hazırlığı var mı?

Enerji diplomasisi karşılıklı ilişkilerin güçlendirilmesi açısından çok önemli bir alan. Kürdistan Bölgesi ve Irak’ın bu konuda imkanları var ve bu Irak’ın komşu ve dünya ülkeleri ile ilişkilerini güçlendirmesine vesile olabilir. Bu görüşmelerde enerji meselesi gündeme gelmedi ancak daha önce Irak ve Kürdistan Bölgesi’nin bu kaynaklardan nasıl istifade etmesi gerektiği, yine Türkiye üzerinden ihtiyaç sahibi ülkelere tedarik edilmesi konusu ele alınmıştı. Biz bu meselenin karşılıklı ilişki ve işbirliği kapılarının aralanması için önemli bir imkan olduğu kanısındayız.

Rûdaw: Antalya Diplomasi Forumu’na dünyanın bir çok ülkesinden çok sayıda diplomat ve konuk katıldı. Kürdistan Bölgesi açısından böyle bir organizasyona katılmanın önemi neydi?

Bildiğiniz gibi dönem dönem dünya ülkeleri değişik konularda görüş tealisinde bulunmak üzere bu tür organizasyonlar gerçekleştiriyorlar. Daha önce Kürdistan Bölgesi’nin bu tür organizasyonlara katılma imkanı yoktu ancak şimdi görüyoruz ki resmi olarak üst düzey heyetler davet ediliyor. Bu etkinlikler karşılıklı görüş alışverişinde bulunmak, mevcut ilişkileri ele almak ve ileriye taşımanın yollarını konuşmak için önemli. Yine Kürdistan Bölgesi’nin sadece Erbil-Bağdat ilişkileri bağlamında değil, bölgesel konularda görüş ve düşüncelerini dile getirmesi, yine dünyanın diğer ülkeleri ile ilişki kurma, yeni ilişkiler geliştirilmesi bağlamında da önemli bir fırsat. İkinci Antalya Diplomasi Forumu’na geniş bir katılım sağlandı. Asya’dan, Afrika’ya, Avrupa’ya bir çok ülkeden konuklar katıldı. Bizce bu tür forumlar dünyayı ilgilendiren konuların ele alınması, enerji, ekonomi, sağlık, toplum, terör, göç, teknoloji, dijital diplomasi gibi dünyayı yakından ilgilendiren konuların değişik panellerde tartışılması açısından önemli. Değişik kıtalardan liderleri bir araya getirmek, ikili görüşmelerde görüşlerini paylaşmalarını sağlamak, demokrasiye, birlikte yaşama ve ortak çalışmaya inananları bir araya getirmek, bir birlerinden faydalanmak adına ortak çalışmalara imza atmaları için de bir fırsattır.

Rûdaw: Diğer yandan Irak’ta yeni hükumet için de süreç işliyor. Türkiye’de yetkililer bir çok defa geniş tabanlı bir hükumet kurulmasını beklediklerini dile getiriyor. Forumda, yada heyetin görüşmelerinde bu konu dile geldi mi? Türkiye’nin bu konudaki beklentileri nelerdir?

Doğrusu Türkiye Cumhuriyeti yetkilileri de, görüşülen diğer yetkililerin tümü de Irak’a, sürece ve Kürdistan Bölgesi’ne önemle yaklaşıyor, Iraklı tarafların ortak bir çözüme varmasını diliyorlar. Çünkü Irak’ın istikrarı onlar için de önemli. Irak istikrarlı ve huzurlu olur, kendi içerisinde barışı sağlar, oturmuş bir hükumete sahip olursa, komşuları ile iyi ilişkiler içerisinde olabilir ki bu tüm tarafların çıkarınadır. Gördüğümüz kadarıyla Irak’a değer veriliyor, kurulacak hükumetin Iraklı tüm tarafların talep ve beklentilerini karşılayabilecek bir hükumet olması arzulanıyor. Iraklıların kararlarını kendilerinin vermesi, ülkenin istikrar ve huzura kavuşması tüm tarafların beklentisidir. Görüşülen tüm taraflar yaşanan siyasi tıkanıklığın aşılmasını, cumhurbaşkanı seçimlerinin gerçekleştirilmesini, halkın taleplerini karşılayabilecek bir hükumetin kurulmasını bekliyor.

Rûdaw: Forum yarın sona eriyor. Kürdistan Bölgesi heyetinin programında başka neler var. Kimlerle görüşülecek?

Sayın Başkan’ın buradaki programı sona erdi ancak dediğiniz gibi forum devam ediyor.