Mersin (Rûdaw) - Suriye Türkmen Meclisi Başkan Yardımcısı Tarık Sulo Cevizci, Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) yorulduğunu, IŞİD’in vahşi ve acımasız yöntemlerle savaştığını belirterek, Halep için alarm verdi.
Cevizci, IŞİD’in Halep şehir merkezine çok uzak olmadığını belirterek, “Halep'in organize sanayi bölgesi Esad güçlerinin elinde fakat çekilecekleri haberlerini alıyoruz. IŞİD'in oraya yerleşeceği konuşuluyor. Bu durumda Halep şehir merkezinde IŞİD tehlikesi olacak” dedi.
ÖSO çatısı altında Kürtler’le çalıştıklarını ifade eden Cevizci, Demokratik Birlik Partisi’yle (PYD) ise ilişkileri olmadığını söyledi.
Suriye Türkmen Meclisi Başkan Yardımcısı Tarık Sulo Cevizci Rûdaw'ın sorularını yanıtladı.
Suriye'de ne kadar bir Türkmen nüfusu var?
Suriye'de başta Halep olmak üzere, Hama, Humus, Bayırbucak, Lazkiye, Rakka ve İdlib'de Türkmenler kitlesel olarak yaşıyor. En çok Halep bölgesinde yaşıyorlar. Suriye'de devlet hiçbir zaman resmi bir istatistik yapmadı. Kimlikler hep gizli tutuldu. Bizim araştırmamıza göre 3- 3,5 milyona yakın Türkmen var Suriye'de.
Suriye'de devletin Türkmen politikası nasıldı?
Suriye'de etkin bir kimliğe sahip bir rejim var. Yani Nusayri camiası... Bu rejim Arap merkeziyetçi ideolojiye de sahip oldukları için Türkmenler hem mezhepsel hem de etnik farklılıktan dolayı baskıya maruz kalıyor. Suriye'deki Türkmenler’in hepsi Sünni’dir. Örgütlenmemiz, Türkçe konuşmamız yasaktı. Türkçe okullar, yayınlar yasaktı. Suriye Türkiye kanalları çeken antenleri gördüğünde insanları tutukluyordu. Şam'da yaşayan 15 bin Türkmen kimliksizdi. Rejim onlara kimlik vermiyordu. Türkçe olan köylerin isimleri değiştirildi. Soyadlarımız değiştirildi. Türkiye'ye gidip gelenler gözaltına alındı. Devlette üst düzey birini görmek çok zordu. 1970 yılında toprak reformunda ağaların mallarına mülklerine devlet el koydu. Türkmen bölgelerine Araplar yerleştirildi.
Türkmenler savaştan ne kadar etkilendi?
Suriye'de devrimin başladığı 2011 yılının Mart ayından bu yana yaptığımız araştırmalara ve tahminimize gör 35 Türkmen şehit oldu. Yaklaşık olarak 400 bin Türkmen Türkiye'ye göçetti. 200 bin kişi de Lübnan ve Avrupa'ya gitti.
Türkmenlerin örgütlülüğü ne durumda?
Suriye'de olaylar uzadığı için bu süreçte çok iniş çıkışlar oldu. Suriye'de Türkmenler Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) çatısı altında silahlı faaliyet yürütüyor. Halep'te Sultan Murat Tugayı, Lazkiye- Bayırbucak bölgesinde İkinci Fetih Tümeni mevcut. Hama Humus bölgesinde ise Sultan Alparslan ve Selahaddin Eyyubi Tugayı mücadele vermekte. Bir de Şam - Golan bölgesinde Türkmenler silahlı mücadele veriyor. Tahmini rakamımız Halep'te bin kişilik silahlı bir Türkmen grubu var. Lazkiye Bayırbucakta 700 silahlı Türkmen var. Hama ve Humus’ta da 1500 civarında, Şam Golan bölgesinde ise bin silahlı Türkmen var. Rakka'da silahlı Türkmenler bulunuyordu ancak IŞİD orayı işgal edince başka bölgelere gitmek zorunda kaldılar.
IŞİD Türkmenler’e çok zarar verdi mi?
2014 yılının Ocak ayında Halep merkezde ilk çatışma yaşandı. Ondan sonra Halep’in Çobanbey kasabasında IŞİD ile çatıştık. IŞİD Türkmenler’in çoğunlukta olduğu Çobanbey’i işgal etti. Yine geçen yılın başlarında hem Rakka, hem de Halep’te bölgelerimizin % 90'ı IŞİD’in saldırısına uğradı. O tarihten bugüne Azez bölgesinde Türkmen grupları IŞİD'e karşı savaşıyor.
Halep'te neler oluyor?
IŞİD geçen Cuma günü Halep'in Soran kasabasına bağlı 8 Türkmen köyünü işgal etti. Şimdi Halep'te ÖSO'nun takviye gücünün gelmesiyle IŞİD'in ilerleyişi durduruldu. Fakat bu bölgede IŞİD tehlikesi devam ediyor. Bu bölge Efrin (Afrin) bölgesine de yakın. IŞİD Azez ilçesine 10 kilometre yaklaşmış bulunuyor. Azez merkezde % 10 luk bir Türkmen nüfusu var. Azez'in çok sayıda köyünde de Türkmenler bulunuyor. Azez şimdi ÖSO'ya bağlı Edip Şam Cephesi'nin kontrolünde.
Suriye muhalefetinde yer alıyorsunuz…
Türkmenler Suriye muhalefetinin kuruluşundan beri yer alıyorlar. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu’nun (SMDK) kuruluşunda 3 Türkmen vardı. SMDK Başkanı Halid Hoca da Türkmen.
Kürtler’le ilişkileriniz hangi düzeyde?
ÖSO çatısı altında mücadele eden Kürtler’le Türkmenler’in ilişkileri normal ilişkiler. Halep bölgesinde Selahattin Eyübbi Tugayı normal bir ilişki içerisindeydi. Fakat YPG'nin denetiminde olan yerlerde yani PYD ve uzantılarıyla Türkmenler arasında bir ilişki yoktur.
Suriye'de nasıl bir çözümü savunuyorsunuz?
Suriye'nin birliği ve bütünlüğünden yanayız ve tüm grupların haklarının verildiği bir yapıyı savunuyoruz. Tüm hakların garanti altına alınmasını istiyoruz. Vatandaşlık esasına göre ülkenin yönetilmesini istiyoruz.
ÖSO IŞİD'le başedebilecek mi?
Suriye'de Özgür Suriye Ordusu'nda bir yorgunluk var. Onu itiraf etmek gerekiyor. Bir bitkinlik var çünkü savaş uzadı. Karşı taraf (IŞİD) ise çok vahşi, acımasız ve zalim. Onlarla mücadele etmek kolay değil. Bunlarında yanında bu bölgede koalisyon güçlerinin ÖSO'ya bir hava desteği yok. IŞİD ile burun buruna savaşılıyor. Hava desteği olmadığından ve savaşın da uzamasından dolayı IŞİD'in üstünlüğünü kıramıyorlar. Hava desteği olsa ÖSO Halep bölgesinde ilerleme potansiyeline sahip.
IŞİD Halep'in kuzeydoğusu ile doğusunu ele geçirmiş. Halep şehir merkezine de çok fazla uzak değil. Şehir merkezinin kuzeyinde Halep'in organize sanayi bölgesi Esad güçlerinin elinde. Rejim güçlerinin oradan çekileceği haberlerini alıyoruz ve çekilmesi halinde IŞİD'in oraya yerleşeceği konuşuluyor; bu tehlike var. Bu durumda Halep şehir merkezinde IŞİD tehlikesi olacak. Halep bölgesinde yaşanan çatışmalar nedeniyle göç zaten daha önce tamamlanmıştı, çok az kişi var. IŞİD eğer Azez bölgesine saldırırsa Türkiye'ye bir göç dalgası başlayacak. Azez bölgesinde 50 ile 100 bin arasında bir nüfus var. IŞİD oraya saldırırsa bu bölgeden Türkiye'ye göç olur.
Türkiye Türkmenler’e sahip çıkıyor mu?
Türkiye insani yardımlarda bulundu. Türkiye'nin kurumları olan AFAD, Kızılay ve diğer kurumlar yardım yapıyor.
Silah yardımı yapıldı mı?
Biz Türkmenler olarak ÖSO altında rejime karşı mücadele ettiğimiz için askeri ihtiyaçları ÖSO Genelkurmay Başkanlığı’ndan alıyoruz. Türkiye'den herhangi bir askeri yardım almadık.
PORTRE / Tarık Sulo CEVİZCİ
Tarık Sulo Cevizci – 1984’te Halep'e bağlı Çobanbey kasabasında doğdu. Lazkiye''de Tışrın Üniversitesi İşletme Bölümü’nü okudu. Türkiye'de Türkçe (2004-2005) ve İngilizce eğitimi aldı. Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Suriye Türkleri Derneği kurucu başkanlığı yaptı. Suriye Demokratik Türkmen Hareketi Başkan Yardımcılığı yaptı. Halen, Suriye Türkmen Milli Hareket Partisi Başkan Yardımcısı.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın