Tiyatro sanatçısı Mirza Metin
İstanbul (Rûdaw) – Kürt tiyatro sanatçısı Mirza Metin’e göre, sanat, siyasi ve ideolojik müdahalelerden ne kadar uzak olursa o kadar özgür olur. Mirza, “Benim için Kürdistan sınırsal değil, bayrak da değil Kürdistan. Benim için Kürdistan dildir, Kürtçedir” diyor.
Tiyatro en yalın hali ile bir sahnede seyirciler önünde sergilenen oyunlara verilen isimdir. Bu isim Yunanca Theatron kelimesinden gelir ki “Görme Yeri” anlamına geliyor. Bir sahne sanatı olan tiyatro aynı zamanda eylem ve diyalogları ile bir görsel sanat olarak da ele alınabilir. Canlı olarak sergilendiği için de seyirci ile birebir etkilleşim içerisindedir. Tarihi M.Ö 500’lü yıllara kadar uzanır.
Binlerce yıllık tarihi olan bu sanata Kürtler de uzak durmamışlar ve yaşadıkları yerlerde imkanları dahilinde çeşitli oyunlar sergileyip tarih boyunca onu yaşatmışlar.
Mirza Metin de bu alanda çalışıp üreten değerli Kürt tiyatro yönetmen ve oyuncularından biri. Uzun yıllar Kürt tiyatrosuna hizmet eden Mirza bu alanda oldukça verimli bir zaman geçirmiş. Kürtçeye birçok oyun ve oyuncu kazandıran sanatçı aynı zamanda birçok oyunu da yazıp kendisi yönetmiş. Kimi zaman oyuncu kimi zaman da yönetmen olarak birçok başarılı projeye imza atmış.
Bu sanat dalına gönül veren Mirza Merin, hangi aşamalardan geçtiğini şöyle anlatıyor:
“Adım Mirza Metin. Kars’ta dünyaya geldim. Ben 3 yaşındayken İstanbul’a gelmişiz ve ben burada büyüdüm. 1995 yılından beridir de aktif olarak tiyatro ile ilgileniyorum. Esas ilgi alanım ise tiyatro yazımıdır diyebilirim. Aynı zamanda yönetmenlik ve kimi zaman da oyunculuk yapmaktayım.
Benim sanatsal faaliyetlerim iki mecrada yürümekte. Bunlardan ilki yazarlıktır diyebilirim. Yani okuma ve yazma. Zaten vaktimin çoğu okuma yapma ve yazmakla geçmekte. Yazım kısmı tabiki tiyatro oyun yazımı ile ilgili. Bazen öykü ve roman denemelerim de oluyor. Üniversitede tiyatro eleştirmenliği de okudum. Hatta o bölümün içinde ayrı bir bölüm daha var. Drama yazımı ile ilgili bir bölüm. Ben Drama yazımı bölümünü de okumuştum. Bunlardan ikinci mecra da yapımcılık kısmı. Tiyatro yapımcılığı. Yönetmenlik yaptığım gibi oyunculuk da yapıyorum. Kendi tiyatro oyunlarım için organizatörlük de yapıyorum.”
Kürtçe tiyatro Kürt dilinin uzun yıllar yasaklı olmasına rağmen ayakta durmaya çalışmış ve kısıtlı imkanları ile kendine bir yer edinmiş.
Mirza Metin, gerek atölye çalışmaları gerekse de sergilenen oyunlar sayesinde birçok tiyatro sanatçısı da yetiştirmiş. Bu anlamda Kürt Tiyatrosuna oldukça önemli bir hizmette bulunan sanatçı bu alanda ciddi bir ivme oluşmasına katkıda bulunmuş. Sergiledikleri oyunlar binlerce tiyatrosever ile buluşmuş ve ciddi bir izleyici oluşmasına vesile olmuş.
Oyunlarında ciddi bir politik duruş da sergileyen Mirza’nın Disko 5 No’lu oyunu Diyarbakır 5 No’lu Cezaevinde yaşanan dramı gözler önüne sermiş ve oldukça da ses getirdi. Kendisi, çok dilli tiyatro çalışmalarına da katılmakta ve farklı dilleri konuşan sanatçılarla sahneye çıkıyor
Metin şöyle anlatıyor:
“Bunlara Avrupada sıkça rastlanıyor. Yani birçok dil diğer diller ile birlikte kullanılabiliyor. Örnek vermek gerekirse bir yönetmen arkadaşım 8 dilde bir oyun yapmakta. Fakat Kürtlerde böyle birşey henüz oluşmuş değil. Yani aynı sahnede Kurmanci, Sorani, Gorani, Zazaki ve Hewramanki lehçelerini aynı oyunda kullanamıyorsunuz. Bu da devlet olmama ile ilgili bir durum. Fakat bunu nasıl aşabiliriz? Bu benim kişisel görüşüm ki Kürtler oldukça angaje bir toplum. İdeolojik yapıları çok güçlü. Siyasi partilere çok yakınlar. Benim de bir sanatçı olarak düşüncem o ki; sanat siyasi ve ideolojik müdahalelerden ne kadar uzak olursa o kadar özgür olur. Dil bu anlamda başat bir özelliğe sahip. Yani ideolojilerden, dini inanışlardan ve siyasi yapılardan önce dili konumlandırırsak ve yaşamımızı Kürtçeye göre konumlandırıp sanatsal faaliyetlerimizi Kürtçe yaparsak, teorik çalışmalarımızı kendi dilimizde yaparsak zaten Kürdistanı kurmuş oluyoruz. Benim için Kürdistan sınırsal değil, bayrak da değil Kürdistan. Benim için Kürdistan dildir, Kürtçedir.”
Mirza Metin Kürt tiyatrosunun değerli isimlerinden biri. Kürt dilinin ve kültürünün gelişmesinde önemli katkıları olmuş ve bu alanda birçok insanın hem önünü hem de ufkunu açmış.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın