Piyasalar Kürdistan doğalgazını bekliyor

İstanbul (Rûdaw) - Uluslararası Enerji Ajansı Direktörü ve OECD üyesi Mehmet Öğütçü, “Gündem de Kürt bağımsızlığı söz konusu. İlerde böyle bir girişim olursa bölgedeki petrol ve gaz büyük bir avantaj sağlayacaktır” dedi.

 

Rûdaw’a konuşan Mehmet Öğütçü, “Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin alanında çok zengin gaz yatakları var. En önemlisi Miran ve Binabavi, onun dışında başka bölge sınırlar bölgelerinde de da gaz yatakları var. Sorun, bu gazı çıkartıp sülfüründen temizlemekte, sonra boru hatlarıyla yüksek değerli piyasalara ulaştırmaka” dedi.

 

“Piyasalarla anlaşmanızı önceden yapamazsanız çıkartsanız bile fayda etmez. Bunu geçmişte hem Irak’ta hem de başka bölgelerde  yaşadık” diyen Mehmet Öğütçü sözlerini şöyle sürdürdü:

 

“Şu anda bence en önemli proje Genel Enerji’nin yürüttüğü Miran ve Binebavi’deki sahalar. Bunun anlaşması yapıldı. Bunun satın alınması Ankara’yla tamamlandı. Şu anda iş, gerekli yatırımları yapıp bu gazın anlaşmasında. Burada şu sorun yaşanıyor. Uluslararası finans çevreleri Kürdistan Bölgesi’ni egemen bir varlık olarak tanımadığı, Irak’ın bir parçası olarak gördüğü için finans sağlamakta oldukça çekingen davranıyorlar.

 

İkinci önemli sorun ise Erbil yönetiminin uluslararası petrol ve doğalgaz üreticilerine haklarını zamanında ödeyememesi. Ödemelerde ciddi gecikmeler oluyor. Geçmişteki borçlar ödemiyor, bu da yatırımcılar açısından güveni sarsıyor. Şahsi kanaatim, bölgedeki gaz kaynaklarının çıkartılması için yatırıma Türkiye alıcı ülke olarak Çin veya körfezdeki egemen servetonları gibi kaynaklar harekete geçirilebilir. Uluslararası büyük yatırımcıların gelmesi çok zor.”

 

“10 milyar metreküpe çıkartılabilir”

 

“Bu bahsettiğim iki büyük yatakta bugün yatırım yapılırsa, önümüzdeki 3 yıl içinde verim alınır. 3 yıl zarfında 3 - 4 milyar metreküp üretilebilir. 3 - 5 yıl içerisinde ise bu 10 milyar metreküpe çıkartılabilir. Bu da hiç yabana atılacak bir miktar değil.

 

Türkiye’nin Şahdeniz - 2 Azerbaycan sahasından alacağı ve Avrupa’ya ihraç edeceği gazın toplamı 16 milyar metreküp. Dolayısyla eğer Irak Kürdistan Bölgesi’nden 10 milyar metreküp getirilebilirse, ki bu izleyen yıllarda daha da artabilir, bu Türkiye açısından çok önemli bir kaynak olacak. Çünkü Türkiye Rusya’ya olan bağımlılığını azaltmaya çalışıyor. Şu anda gazının yüzde 53-54’ünü Rusya’dan alıyor. Fiyatı da çok yüksek. Karadeniz’in altınden geçip gelmesi gerekiyor, bu da maliyeti artırıyor. Oysa Miran Binebavi’den çıkarılan gaz Türkiye’ye gelek olsa hem ulaşım maliyeti düşük olacak hem de nispeten İran, Azerbayacan, Rusya gazından daha ucuza temin edilebilecek. Şu anda Türkiye açısından en elverişli gaz kaynağı bu.”

 

“Güven tesisi şart”

 

“Petrolle başlanan bağımlılık, doğalgazla devam edecek. İki tarafın birbirine güvenmesi gerekiyor. Petrol boru hatlarının güvenliğinin yapıldığı gibi doğalgazın da yapılması gerekiyor. Bu anlamda şayet gaz projesi hızla ilerleyecekse işin içindeki PKK unsurları, Suriye’de olup bitenler, PYD meselesi bunların da denkleme bir şekilde katılması lazım. Yani Kürt Bölgesi’nin güvenilir bir ağır tedarikçi olması lazım. Türkiye’nin de güvenlir bir alıcı olması lazım. Aksi taktirde Erbil’deki yönetim Türkiye’ye güvenmezse ne oraya yatırım yapılmasını izin verir ne de o gazı Türkiye üzerinden göndermek ister.

 

Uluslararası pazara ulaşmak için Türkiye en güvenilir hattır. Uluslararası bölgelere çıkış Türkiye hattı tatmin edildikten sonradır. Kürt bölgesinin ayakta kalabilmesi için aylık bir milyar dolara ihtiyacı var. Belki İran üzerinden geçmesi için bazı çalışmalar var ama bu çok zor. Türkiye’nin ihtiyacı Kürt bölgesinin üretimi var. İş, iki tarafı güvenlilir boru hatları ve siyasi ilişkilerle bağlanmasına kalıyor.

 

Şu anda biliyorsunuz gündemde Kürt bağımsızlığı söz konusu. Bu bağımsızlık bölge ülkeleri ile anlaşmaktan geçiyor. Erbil akıllı bir strateji izliyor. Sadece bölge ülkeleri ile değil büyük devletlerle de anlaşarak bağımsız olmak istiyor. İlerde böyle bir gidişat olursa bölgedeki petrol ve gaz büyük bir avantaj sağlayacaktır.”