Erbil (Rûdaw) – Bağdat yönetimi, Kürdistan Bölgesi’ndeki ithalat ve ticarete yönelik iki ayrı mekanizma üzerinden baskıyı artırıyor. Yeni düzenlemeye göre, ithalat ve ticaret süreçlerinde QR kod sistemi zorunlu hale getirilirken, Federal Maliye Bakanlığı da Kürdistan Bölgesi'ndeki şirketlerin Irak’ın elektronik gümrük sistemi ASYCUDA’ya katılmasını şart koşuyor.
Irak hükümeti, Kürdistan Bölgesi’nden yapılan ithalat ve ticari faaliyetler üzerinde daha fazla denetim sağlamak amacıyla iki ayrı mekanizmayı devreye koydu.
Yeni uygulamaya göre, ithal edilen malların dolaşımı ve döviz işlemleri QR kod sistemi ile takip edilecek.
QR kod uygulaması sınır kapılarında yoğunluk yarattı
11 Mart 2025 itibarıyla Kürdistan Bölgesi ile Irak’ın orta ve güney kentleri arasındaki sınır kapılarında yeni QR kod uygulaması yürürlüğe girdi.
Irak Merkez Bankası, bu sisteme dair resmi bir yazıyı bankalara ileterek, uygulamanın tüm ticari işlemlerde zorunlu hale getirildiğini duyurdu.
Bu yeni sistem, ithal edilen malların gümrükten geçişi için belirli bir süre tanıyor. Buna göre, malların gümrük işlemlerinin tamamlanması için 72 saat içinde QR kodlu belgeyle onaylanması gerekiyor.
Kürdistan Bölgesi’ndeki şirketler alternatif arayışında
Konuya ilişkin Rûdaw’a açıklama yapan Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Geylan Haci Said, QR kod uygulamasının bazı şirketleri iş yapma biçimlerini değiştirmeye zorladığını belirtti.
Said, "Bu adım, bazı firmaların Kürdistan Bölgesi’ni terk ederek depolarını Kerkük ve Musul gibi bölgelere taşımasına yol açtı. Bu da Kürdistan Bölgesi’ne yönelik bir baskı mekanizmasıdır" dedi.
Öte yandan, Irak Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, QR kodunun ithal edilen tüm ürünlerin belgelendirilmesi için zorunlu olduğu belirtildi.
Banka, bu kodun, ithalatçının aldığı döviz miktarıyla orantılı olarak belirlendiğini ve tüm işlemlerin elektronik sistem üzerinden yürütüleceğini bildirdi.
Elektronik gümrük sistemine geçiş zorunlu hale geliyor
Federal Maliye Bakanlığı, Kürdistan Bölgesi’ndeki şirketlerin, Irak’ın uluslararası elektronik gümrük sistemi olan ASYCUDA’ya (Otomatik Gümrük Veri Sistemi) katılmasını şart koşuyor.
Bu sistem, ithal edilen malların vergilendirilmesi ve gümrük işlemlerinin merkezi bir kontrol mekanizması altında yürütülmesini amaçlıyor.
Irak Merkez Bankası Danışmanı Hevidar Şaban, konuyla ilgili Rûdaw’a yaptığı açıklamada, "QR kodlar, ithalat yapan firmalara Maliye Bakanlığı tarafından tahsis ediliyor ve doğrudan Irak Merkez Bankası'na bildiriliyor. Bu doğrultuda, QR kodu olmayan şirketler, Irak’ın elektronik ticaret sistemine dahil olamayacak ve resmi ithalat yapamayacak" dedi.
Şaban, Bağdat hükümetinin bu yeni sistem ile hem ithalatı sıkı denetime almayı hem de döviz akışını kontrol etmeyi amaçladığını söyledi.
Irak Başbakanlık Basın Ofisi, 31 Ocak 2024’te yaptığı açıklamada, ASYCUDA sisteminin uygulanması konusunda karar alındığını ve bu sistemin kara ve hava sınır kapılarında aşamalı olarak devreye sokulduğunu duyurmuştu.
Ancak Kürdistan Bölgesi yönetimi ile Bağdat arasında bu konuda henüz resmi bir uzlaşmaya varılmadı.
"QR kodu olmayan şirketler ithalat yapamayacak"
Irak Merkez Bankası yetkililerinden Serwet Caf, Rûdaw’a yaptığı açıklamada, "Tüm ithalatçı şirketlerin QR kodu olması gerekiyor. Ancak Merkez Bankası tarafından sağlanan belge, ithal edilen malın onaylı bilgileriyle bağlantılıdır ve sınır kapısından geçtikten sonra verilir. Bu, daha önce düzenlenen ithalat manifestosunun yeniden satılmasını önlemek içindir" dedi.
Söz konusu manifesto, ithal edilen malların türü ve miktarını belirlemek için kullanılır. Daha önce, ithalatçı bu belgeye dayanarak Merkez Bankası'ndan resmi kur üzerinden dolar satın almıştı.
Rûdaw’ın araştırmasına göre, Bağdat, bu koda dayalı ithalat sistemine geçerek sahte markalı ürünlerin Irak’ın orta ve güney şehirlerine girmesini engellemeyi amaçlıyor.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın