Bloomberg ve FT Türkiye’ye ‘gizemli para akışını’ analiz etti
Haber Merkezi – Bloomberg, Türkiye ekonomisine giren gizemli para akışları sayesinde genişleyen döviz açığının kapatıldığını yazdı. Siteye göre, para akışı 2022’nin ilk yedi ayından 24.4 milyar dolara ulaştı. Financial Times (FT) ise bu belirsiz para akışında Rus etkisine dikkat çekti.
ABD merkezli medya kuruluşu Bloomberg, "Gizemli para akışları, Türkiye'nin genişleyen döviz açığının kapatılmasına yardımcı oluyor" başlıklı bir analiz yayımladı.
Beril Akman ve Kerim Karakaya tarafından kaleme alınan analize göre, Türk ekonomisine yönelik gizemli para akışları, sadece temmuz ayında 5.5 milyar dolar artarak rekor seviyelere tırmandı ve 2022'nin ilk 7 aylık döneminde 24.4 milyar dolara ulaştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçmişte, söz konusu esrarengiz nakit akışlarının, "Türk vatandaşlarının, likit varlıklarını turizm gelirleri nedeniyle döviz cinsinden biriktirmesi nedeniyle oluştuğunu" açıklamıştı.
Ancak Türkiye’de, turizm faaliyetinden elde edilen gelir temmuz ayında 4.5 milyar dolar ve ocak-temmuz döneminde ise 16.4 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bu durumda turizm gelirleri, nakit girişlerindeki bu türden artışları haklı çıkarmak için yeterli değil. Mevcut durumda söz konusu gizemli girdiler, menşei bilinmeyen kayıtlı gelirlerin yüzde 70'ine tekabül ediyor.
"Lirayı istikrarlı tutmaya yardımcı oluyor"
Bloomberg, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra Türkiye'nin bütçe açığının genişlediğini ve temmuz ayında 4 milyar dolara ulaşarak 3.7 milyar dolarlık tahminleri aştığının altını çizerken, bu açığı kapatmanın, yüzde 80 seviyelerine ulaşan bir enflasyon ortamında Erdoğan için oldukça zor olduğuna işaret etti.
Bloomberg son olarak, gizemli sermaye girişlerinin, "Merkez Bankası'nın Türk Lirası'nı nispeten istikrarlı tutmasına yardımcı olduğuna" dikkat çekti.
FT: Türkiye'yi kim dolduruyor?
İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times (FT), “Türkiye'yi kim dolduruyor?” başlıklı haberinde, konuyu irdeledi.
“Ankara’nın alışılmadık faiz politikalarının Türkiye ekonomisinde derin sorunlara yol açtığı” belirtilen Louis Ashworth imzalı yazıda, ünlü ekonomistlerin görüşlerine de yer verildi.
Yazıda, “Banka hesabınızı açmak ve düşündüğünüzden daha fazla paranız olduğunu fark etmek hayatın en büyük zevklerinden biridir” sözleri ile Türkiye’nin bu yıl açıklayabileceğinden yaklaşık 24,4 milyar dolar daha fazla gelir sağladığına dikkat çeken Bloomberg’in analizine yer verildi.
Türkiye Merkez Bankası rakamlarına göre, ülkenin cari açığı Temmuz ayında genişlemeye devam etti ve bu yılki toplam açık 36,7 milyar dolara ulaştı.
Capital Economics’ten Liam Peach, “Gerçek şu ki, net hata noksan kalemini neyin harekete geçirdiğini bilmiyoruz. Bu kalem gerçekte, altın satışları, döviz ve hizmet ticaretinin yanlış kaydedilmesi veya kaçakçılık gibi pek çok şeyi yansıtıyor olabilir. Ancak büyük bir sermaye akışı olduğunu tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Peach, “Neler olup bittiğini tam olarak bilmek zor ama bu kalemin bu yıl cari işlemler açığına önemli bir destek sağladığı açık. Bu akışların tersine dönmesi durumunda Türkiye’nin rezervleri tekrar düşebilir” dedi.
Türkiye'deki ekonomik gelişmeleri takip eden ve yorumlayan ünlü İngiliz ekonomist Timothy Ash ise 24.4 milyar doların kaynağını açıkladı.
Türk bankalarının diğer ülkelerin dışladığı Rus parasını kabul etmekten oldukça mutlu olabileceğini belirten Ash, "Erdoğan, son aylarda Türkiye’nin Rusya ile daha yakın ticari ilişkiler kurması ve aynı zamanda Ukrayna savunması için çok önemli olan insansız hava araçlarını tedarik etmesiyle elinden gelenin en iyisini yaptı” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçen hafta yaptığı açıklamada "Merkez Bankamızda dikkat ederseniz bir defa rezerv yükselmeye başladı. Bu tabii döviz rezervi noktasında bizim rahat hareket etmemizi sağlamış oluyor. Bu konuyla ilgili de şu anda birçok dost ülke gerekli desteklerini sağ olsun veriyorlar. Onlardan borçlanmamız Merkez Bankası olarak güçlenmemize neden oluyor. İnşallah bunu başarmak suretiyle de dövizdeki bu sıkıntıyı aşmış olacağız” demişti.
Analizde Ash’ın değerlendirmeleri hakkında, “Eğer haklıysa, Rusya'dan kaçabilecek paranın ölçeğine dair bir ipucu veriyor” sözlerine yer verdi.